Haberler

TRT’nin “Türkiye’nin Sesi” radyosu, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev ile özel bir röportaj gerçekleştirdi. 3 Ekim 2025 tarihinde yapılan bu röportajda, üniversitenin başarı öyküsü ve Kırgız diline yaptığı katkılar kapsamlı bir şekilde ele alındı.

Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev: “Manas Üniversitesi 30 Yılda Büyük Başarılara İmza Attı”

Röportajda, “Otuz yıl, bir insan ömrü için uzun bir zaman dilimi olsa da bir üniversite tarihi açısından kısa sayılabilir. Buna rağmen Manas Üniversitesi’nin bu sürede önemli başarılara imza attığını görüyoruz. Bu otuz yıllık süreçte yapılan çalışmalardan kısaca bahseder misiniz?” sorusuna yanıt veren Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, üniversitenin kısa sayılabilecek bir sürede elde ettiği başarıların gurur verici olduğunu belirtti. Konuşmasında, “Gerçekten de bu yıl bizim için çok özel bir yıl,” diyen Prof. Dr. İbrayev, Kırgız Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını kazandıktan sonra uzun süredir faaliyet gösteren bir yükseköğretim kurumu olarak bu başarının büyük anlam taşıdığını ifade etti.

Prof. Dr. İbrayev, üniversitenin 30 Eylül 1995 tarihinde Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında imzalanan hükümetler arası anlaşmayla kurulduğunu hatırlatarak şunları söyledi: “Kuruluşumuzdan bu yana 12 binden fazla öğrenci lisans düzeyinde, yaklaşık 2 bin öğrenci de yüksek lisans ve doktora düzeyinde mezun oldu. Bugüne kadar toplamda 14 binden fazla uzman yetiştirerek Kırgızistan’a, Türkiye’ye ve genel olarak Türk dünyasına hizmet ettik.” Üniversitenin gelişim sürecine değinen İbrayev, “İlk yıllarda Manas Bulvarı’ndaki binamızda faaliyet gösteriyorduk. Günümüzde ise Cal bölgesinde, 85 hektarlık bir alana kurulu modern bir kampüsümüz var. O dönem boş bir arazi olan bu alan, Kırgız Cumhuriyeti’nin desteğiyle kısa sürede çağdaş bir üniversite yerleşkesine dönüştürüldü.” dedi.

Prof. Dr. İbrayev, bugün 16 binadan oluşan kampüste iki öğrenci yurdu, 12 fakülte ve 54 bölüm bulunduğunu belirterek, “Eğitim; lisans, yüksek lisans ve doktora düzeylerinde sürdürülmektedir. En temel hedefimiz her zaman eğitimde yüksek kaliteyi sağlamak olmuştur.” diye konuştu.  Rektör Vekili Prof. Dr. İbrayev, sözlerini şöyle sürdürdü: “Kırgızistan’daki üniversiteler arasında dünya çapında ilk 1000’e giren ilk yükseköğretim kurumu olduk ve bu konumumuzu son üç yıldır koruyoruz. QS sıralamasında ise Orta Asya üniversiteleri arasında son iki yıldır ilk 10’da yer alıyoruz. Bu da Manas Üniversitesi’nin uluslararası düzeyde geldiği noktayı açıkça ortaya koyuyor.” dedi.

“Kampüs, büyük yazarımız Cengiz Aytmatov’un adını taşıyor ve sizin de belirttiğiniz gibi ona yakışır çalışmalar yürütüyorsunuz. Uluslararası alanda tanınarak, Dünya Üniversiteleri Sıralamasında hızlı bir yükseliş yaşadınız ve QS sıralamasında önemli bir konuma ulaştınız. Bu başarıyı gören yabancı öğrenciler de ‘Manas’ta okumalıyım’ diyerek başvuruyor mu? Ayrıca, üniversitede şu anda kaç öğrenci bulunuyor?” sorusunu yanıtlayan Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, Cal bölgesinde yer alan kampüsün Aytmatov’un adını layıkıyla taşıdığını belirterek, “Günümüzde hem kendi faaliyetlerimiz hem de uluslararası iş birliklerimiz sayesinde üniversitemiz dünyaca tanınır hâle geldi. Avrupa’dan Macaristan’a, Türkiye’den ve Orta Asya’daki önde gelen üniversitelerle güçlü ve aktif iş birlikleri sürdürüyoruz” dedi.

Prof. Dr. İbrayev, üniversitede eğitim gören öğrenci sayısının 6 bin 500 olduğunu ve bu öğrenciler arasında 14 farklı ülkeden gelen öğrencilerin de bulunduğunu ifade ederek, “Bunun temel nedeni çift diploma sistemimizdir; öğrenciler hem Kırgız Cumhuriyeti devlet diploması hem de Türkiye Cumhuriyeti devlet diploması alıyor. Bu diplomalar sadece iki ülkede değil, tüm dünyada geçerlidir. Mezunlarımız aldıkları diplomayla dünyanın herhangi bir ülkesinde çalışma imkânına sahip oluyor.” şeklinde konuştu. Konuşmasında ayrıca üniversiteye gösterilen yoğun ilgiye de değinerek, “Üniversitemizden diploma almak ve sunduğumuz koşullarda eğitim görmek isteyen öğrencilerin talebi oldukça yüksek. Bu ilgi sadece Kırgızistan’dan değil, Orta Asya ülkeleri ve Türkiye’den gelen öğrenciler arasında da yoğun bir rekabet yaratıyor.” dedi.

“Dersler hangi dillerde işleniyor? Peki, siz Kırgızistan’da burs vererek eğitim sağlayan tek üniversite misiniz?” sorusunu yanıtlayan Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, üniversitede derslerin ağırlıklı olarak Kırgızca ve Türkçe yürütüldüğünü, bazı fakültelerde ise İngilizce eğitim verildiğini söyledi. İbrayev, “Özellikle İktisat ve Uluslararası İlişkiler bölümlerinde dersler İngilizce işleniyor. Öğrencilerimiz hem Kırgız hem de yabancı öğrenciler olduğu için Rusçayı da iyi öğreniyor. Böylece mezunlarımız dört dilde yetkinliğe sahip oluyor: Kırgızca, Rusça, Türkçe ve İngilizce.” dedi. Ücretsiz eğitim uygulamasına da değinen Prof. Dr. İbrayev, “Kırgızistan’da tamamen ücretsiz eğitim sağlayan tek üniversite biziz. Üniversitemizde kontrat sistemi bulunmuyor. Kuruluş amacımız, iki ülke arasındaki dostluğu pekiştirmek ve eğitime yatırım yapmak. Otuz yıldır öğrencilerimizden ücret talep etmiyoruz; aksine burs sağlıyoruz. Devlet bursu alan öğrencilerimiz de ek burslardan faydalanabiliyor.” ifadelerini kullandı. Rektör Vekili İbrayev, bu yaklaşımın üniversiteye gösterilen ilgiyi artırdığını vurgulayarak, “Bu sistem sayesinde öğrencilerimiz hem kaliteli eğitim alıyor hem de uluslararası alanda önemli avantajlar elde ediyor.” dedi.

“Manas Üniversitesi, çağın gereksinimlerine uygun olarak sanayi veya tarım gibi sektörlerle iş birliği yürütüyor mu? Mezunların eğitimine devam etmeleri için onları Türkiye’ye yönlendiriyor musunuz? Türkiye’deki üniversiteler veya kurumlarla iş birliğiniz var mı?” sorusunu yanıtlayan Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, çağın gereği olarak eğitimin pratiği içermesi gerektiğini vurgulayarak, “Öğrencilerimiz sadece tarım veya veterinerlik alanında değil, tüm fakültelerde kendi alanlarına uygun sektörel kurumlar, şirketler ve devlet daireleriyle iş birliği yapıyor.” dedi. Prof. Dr. İbrayev, geçtiğimiz günlerde Kırgız Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkan Yardımcısı Bakıt Töröbayev’in üniversiteyi büyük bir ekiple ziyaret ettiğini anlattı. “Tarım Bakanlığı’nda görev yapan üst düzey yöneticiler ve departman başkanları, Endüstri Mühendisliği, Gıda Mühendisliği, Çevre Mühendisliği bölümlerini ve Ziraat ve Veterinerlik fakültelerimizi ziyaret etti, laboratuvarlarımızı inceledi ve bilgi alışverişinde bulundu. Görüşme sonunda Tarım Bakanlığı ile sıkı bir iş birliği yapılmasına karar verildi. Öğrencilerimiz mezuniyet sonrası stajlarını bu kurumlarda yapabilecek ve projelerini doğrudan ilgili birimlere sunabilecek.” dedi.

Türkiye ile yürütülen iş birliklerini de aktaran Prof. Dr. İbrayev, “Türkiye Cumhuriyeti ile yakın iş birliği içindeyiz. Öğrencilerimiz bazı bölümlerde stajlarını Türkiye’de tamamlıyor. Özellikle turizm alanındaki öğrencilerimiz, oteller veya gıda endüstrisi yönetimi ve rehberlik hizmetleri alanında yaklaşık bir yarım dönem veya bir dönem boyunca Türkiye’de eğitim görüyor, pratik yapıyor ve edindikleri deneyimleri Kırgızistan’a dönerek paylaşıyor.” şeklinde konuştu.

“Yakın zamanda Türkiye Cumhuriyeti Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz, resmi bir ziyaret için Kırgızistan’a gelerek Manas Üniversitesi’nin 30. yıl dönümü törenine katıldı. Ziyaret sırasında mütevelli heyeti ile bir araya gelen Yılmaz, üniversitenin QS sıralamasında ilk 1000’e girmesini takdir etti ve daha üst sıralara çıkmasını temenni etti. Gelecek planlarınız nelerdir, paylaşır mısınız?” sorusunu yanıtlayan Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, üniversitenin 30. yılını 16 Eylül 2025’te resmî bir törenle kutladıklarını belirtti. İbrayev, törende Kırgızistan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu Başkanı Adılbek Kasımaliev ve Türkiye Cumhuriyeti Başkan Yardımcısı Prof. Dr. Cevdet Yılmaz’ın hazır bulunduğunu ve tebriklerini ilettiğini söyledi. Ayrıca törende Kırgızistan’dan bakanlar, milletvekilleri ve yurt dışından rektörlerin de yer aldığını vurgulayan İbrayev, “Bu, iki ülke devletlerinin üniversitemize verdiği desteğin ve iş birliğimizin somut göstergesidir.” dedi.

Üniversitenin gelecek hedeflerini paylaşan Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, “Bugüne kadar aldığımız destekler bizim için büyük önem taşıyor. Modern bir üniversite olarak gençlerin ihtiyaçları doğrultusunda yeni bölümler açmayı planlıyoruz. QS sıralamasında dünyanın en iyi 1000 üniversitesi arasına girmiş olmaktan mutluyuz; önümüzdeki beş yıl içinde ise dünyanın en iyi 500 üniversitesi arasında yer almayı hedefliyoruz” dedi. İbrayev, modernleşme ve yeni fakültelerle ilgili olarak da şunları aktardı: “Bu yıl Kırgız Dili ve Edebiyatı Programı’nı açtık; amacımız ülkemiz için Kırgızca alanında uzmanlar ve akademisyenler yetiştirmek. Tıp Fakültesi’ni de kurduk; öğrenciler üç yıl Kırgızistan’da, üç yıl Türkiye’de eğitim alacak. Önümüzdeki yıl için ise IT, yapay zekâ ve inşaat mühendisliği gibi alanlarda yeni bölümler açmayı planlıyoruz. Tüm derslerimiz Kırgızca yürütülmekte olup, bu da üniversitemizi ayrıcalıklı kılmaktadır.” Röportajın sonunda Prof. Dr. İbrayev, teşekkürlerini dile getirerek, “Bu röportaj vesilesiyle sevincimizi paylaşma fırsatı bulduğumuz için memnuniyet duyuyoruz. Özellikle Türkiye’deki kardeş halkımıza üniversitemizin başarılarını ve hedeflerini ulaştırmanıza aracılık ettiğiniz için sizlere içten teşekkürlerimizi sunuyorum.” dedi.