Üç bin yıllık geçmişe sahip, 100’den fazla tarihi ve kültürel eseriyle dünyanın en eski şehirlerinden biri olan Semerkant, bu yıl UNESCO 43. Genel Konferansı’na ev sahipliği yaptı.
Tarihte ilk kez Özbekistan’da düzenlenen konferansın resmi açılışı büyük bir katılımla 30 Ekim 2025 tarihinde gerçekleştirildi. İki hafta sürecek toplantılara 194 ülkeden 5 binden fazla delege, akademisyen ve uzman katılıyor.
Açılış törenine, UNESCO Genel Direktörü Audrey Azoulay, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić ve Slovakya Cumhurbaşkanı Peter Pellegrini’nin yanı sıra, Türkiye’yi temsilen Türk Devletleri ile İlişkiler Başkanı Kürşad Zorlu ile çok sayıda devlet ve hükümet başkanı, bakan, uluslararası kuruluş temsilcisi ve sivil toplum örgütü temsilcisi katıldı.
Mirziyoyev: “Özbekistan, Doğu ile Batı Arasında Bir İş Birliği Köprüsüdür”
Açılış konuşmasında Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, ülkesinin UNESCO ile yürüttüğü iş birliğine değinerek, bu önemli toplantının Özbekistan’da düzenlenmesinin sembolik bir anlam taşıdığını vurguladı. Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev “Böylesine önemli bir konferansın ülkemizde yapılması, UNESCO üyesi devletlerin, Yeni Özbekistan’da yürütülen kapsamlı ve hızlı reformlara duyduğu güvenin açık göstergesidir. Özbekistan, doğu ile batı, kuzey ile güney arasında bir uyum köprüsü ve herkes için açık, yapıcı bir iş birliği alanı olmaya her zaman hazırdır.” ifadelerini kullandı.
Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın önerisiyle 15 Aralık “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” İlan Edildi
3 Kasım 2025 tarihinde gerçekleşen konferansın en dikkat çekici gelişmelerinden biri, Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın önerisiyle 15 Aralık’ın “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” olarak ilan edilmesi oldu.
Karar, Özbekistan’ın ev sahipliğinde yapılan oturumda görüşülerek oy birliğiyle kabul edildi.
Türkiye’nin UNESCO Daimî Temsilcisi Büyükelçi Gülnur Aybet, alınan kararın çok dilliliğe ve kültürel çeşitliliğe verilen önemin bir göstergesi olduğunu belirtti. Aybet “UNESCO, Dünya Türk Dili Ailesi Günü’nü kutlayarak, halklar arasında diyaloga ve kültürel zenginliğe olan bağlılığını bir kez daha teyit etmiştir.” dedi.
Kararın ayrıntılarının değerlendirileceği özel oturumda Türkiye’yi, Türk Devletleri ile İlişkiler Başkanı Kürşad Zorlu temsil etti. Zorlu, yaptığı açıklamada, “Bugün Türk dünyası için çok anlamlı bir karar alınmıştır. Artık 15 Aralık günü her yıl ‘Dünya Türk Dili Ailesi Günü’ olarak kutlanacaktır. UNESCO Genel Konferansı’nın Semerkant’ta düzenlenmesi ise tüm Türk dünyası için bir gurur kaynağıdır. Bu durum, Özbekistan’ın ve Özbek kültürünün sadece Türk dünyasında değil, tüm dünyada büyük bir öneme sahip olduğunu bir kez daha göstermektedir.” ifadelerini kullandı.
Küresel Gündem: Eğitim, Bilim, Kültür ve Dijital Dönüşüm
Konferans süresince, eğitimden bilime, kültürel mirastan dijital dönüşüme kadar UNESCO’nun ana gündem maddeleri ele alınacak.
Katılımcılar ayrıca iklim değişikliği, gençlerin eğitime erişimi ve kültürel çeşitliliğin korunması gibi küresel sorunlara yönelik çözüm önerilerini tartışacak.
Etkinlik kapsamında 14. UNESCO Gençlik Forumu ve 12. UNESCO Ulusal Komisyonları Bölgelerarası Toplantısı da gerçekleştirilecek.
Ayrıca “Semerkant – 3000 Yıllık Tarihi Miras” başlıklı uluslararası bilimsel konferans, katılımcılara kadim şehrin kültürel zenginliğini tanıtacak.