Haberler

UNESCO’nun Özbekistan’ın Semerkant kentinde düzenlenen 43. Genel Konferansı’nın 3 Kasım 2025 tarihli oturumunda, 15 Aralık gününün “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” olarak ilan edilmesinin ardından, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi (KTMÜ) 15 Aralık 2025’te “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” dolayısıyla özel bir konferansa ev sahipliği yaptı.

KTMÜ Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirilen programa; KTMÜ Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. İsmet Altıntaş ve Prof. Dr. Kamalbek Karımşakov, Genel Sekreter Dr. Fatih Ramazan İstanbullugil’in yanı sıra çok sayıda akademisyen ve öğrenci katıldı.

Rektör Prof. Dr. Alpaslan Ceylan: “Dil, milletin canıdır”

Programın açış konuşmasını yapan KTMÜ Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, UNESCO tarafından 15 Aralık’ın “Dünya Türk Dili Ailesi Günü” olarak ilan edilmesinin, Türk dili ve kültürünün evrensel düzeyde tanınması açısından son derece anlamlı bir adım olduğunu ifade etti. Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, Kırgız atasözünde ifade edildiği üzere “Dil, milletin canıdır” sözünün taşıdığı derin anlama dikkat çekerek, dilin bir milletin varlığını ve sürekliliğini sağlayan en temel unsur olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Ceylan, “Canımıza sahip çıkmak zorundayız.” diyerek Türk diline sahip çıkmanın tarihsel ve kültürel bir sorumluluk olduğunu vurguladı.

Türk dilinin köklü mirasına işaret eden Prof. Dr. Ceylan, Kutadgu Bilig, Divânü Lügati’t-Türk ve Göktürk Yazıtları gibi temel eserlerin okunması, anlaşılması ve gelecek nesillere aktarılmasının hayati önem taşıdığını belirtti. “Bize düşen görev, geçmişin ihtişamını geleceğe taşımaktır. Dil ise bunun en önemli aracıdır.” diyen Prof. Dr. Ceylan, dil bilincinin güçlendirilmesi gerektiğini dile getirdi.

Bu anlamlı günün, Türk diline sahip çıkma ve onu gelecek kuşaklara aktarma bilincini güçlendirdiğini belirten Prof. Dr. Ceylan, Türk dilinin birlik ve beraberliğin en güçlü teminatı olduğunu da sözlerine ekledi.

Prof. Dr. Gürer Gülsevin: “Dil Demek Gönül Demektir”

“15 Aralık Dünya Türk Dili Ailesi Günü” kapsamında düzenlenen konferansta, Türk dilinin tarihsel gelişimi, bugünkü durumu ve geleceği ele alındı. Konferansın konuşmacısı, Türk dili araştırmaları alanında önemli çalışmaları bulunan Prof. Dr. Gürer Gülsevin oldu. Prof. Dr. Gülsevin, “Türklerin Dili: Dünü – Bugünü – Yarını” başlıklı sunumunda, Türk dili ailesinin Orta Asya’dan Balkanlar’a uzanan geniş coğrafyada sahip olduğu tarihî derinliği, lehçe zenginliğini, ortak kültürel mirası ve çağdaş dünyadaki konumunu kapsamlı bir bakış açısıyla değerlendirdi.

Prof. Dr. Gürer Gülsevin, 15 Aralık tarihinin sembolik önemine dikkat çekerek, bugünün Türk dilinin köklü geçmişi, kadim tarihi ve en eski yazılı metinlerinin çözülüp okunması bakımından evrensel bir anlam taşıdığını vurguladı.

Türk dilinin tarihsel gelişimine de değinen Prof. Dr. Gülsevin, Türk dili ailesinin tarih boyunca farklı coğrafyalarda gelişerek zenginleştiğini ifade etti. Türkçenin dil statüsü, dünya dilleri arasındaki yeri, tarihsel süreçteki gelişimi ve günümüzde konuşulduğu geniş coğrafya hakkında değerlendirmelerde bulunan Prof. Dr. Gülsevin, Türkçenin dünyada yabancı dil olarak öğrenilen diller arasında üst sıralarda yer aldığını belirterek Türkçenin bilim, edebiyat ve kültür alanlarında yapılacak ortak çalışmalarla daha da güçlenebileceğini dile getirdi.

Türk Dünyasında dil birliği vurgusu Prof. Dr. Gülsevin, “Dil demek gönül demektir.” ifadesiyle dilin yalnızca bir iletişim aracı değil, aynı zamanda ortak bir kültür ve duygu dünyası olduğunu söyledi. Yaşayan Türk yazı dilleri kapsamında önemli sorumluluklar bulunduğunu belirten Prof. Dr. Gülsevin, “Farklılıkları, yani zenginlikleri korumak; ortaklıkları ise hem muhafaza etmek hem de artırmak hepimizin vazifesidir.” dedi.

Konferansın ardından Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, Prof. Dr. Gürer Gülsevin’e Manas Üniversitesi’nin 30. yıl dönümü Hizmet Madalyası takdim etti.

Dünya Türk Dili Ailesi’ne Özel Konser

Konferansın ardından Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi tarafından Dünya Türk Dili Ailesi Günü’ne özel bir konser programı düzenlendi.

Konser programı, üniversite bünyesinde faaliyet gösteren Manas’ın Kızları Dans Grubu’nun sergilediği performansla başladı. Program Türk Dansı gösterisi ve besteci İbragim Junusov’un ses performansıyla devam etti. Etkinlikte ayrıca Cetigen Komuz Grubu tarafından “Min Kıyal” adlı eser icra edildi.

Güzel Sanatlar Fakültesi tarafından hazırlanan konserde; geleneksel Kırgız ezgilerinin yanı sıra Türkiye, Kazakistan, Kerkük, Özbekistan, Azerbaycan, Türkmenistan ve Karaçay müzik kültürlerinden seçkin eserlerin yer aldığı zengin bir repertuvar sunuldu.

Konser programı, Kırgız Ulusal Kültür ve Sanat Üniversitesi öğretim elemanları ve öğrencileri tarafından seslendirilen potpuri ile sona erdi.