Page 12 - Gazete Manas
P. 12
2 HABER
Haziran
Nazgül Dolotkeldieva
Эл жактырып бааласа Bugün aldığım röportaj
сүрөтчүгө дем болот gerçekten sanata değer
veren ve resimlerinde
‘Hun’ dönemini
yansıtan ressam Jum
GUN hakkında…
Vatansever
insanım diye
bağıran herkes
Назгүл Долоткелдиева aslında öyle değil
Cүрөттөрүн - Adınız çok farklı. Bu adı size kim planın estetik olarak güzel olmasından sorum-
өзгөчө көз караш verdi? luydum. Bu projeyi yaparken çok tecrübe ka-
zandım.
менен баалап -Annem beni 41 yaşında doğurmuş. Babam
тартып, жалаң o zaman 51 yaşındaymış. Ailem Suusamır’da - Başka animasyon filmlerden
yaşıyorlarmış. Suusamır’daki hastaneden an- teklifler oldu mu?
"Гун" доорун nemi yaşlı diye Jumgal’a göndermişler. Jumgal
чагылдырган şehrinde doğduğum için de adımı Jumgalbek -Teklifler vardı, ama onlar benim bakış açı-
сүрөтчү Джум Гун koymuşlar. Rus arkadaşlarım adımı tam olarak mı, algılarımı yansıtmıyordu. Örneğin ‘’Beş
менен кызыктуу söyleyemediği için Jum diye kısalttılar. Resim- Tentek’’ gibi animasyon seri yapmam için tek-
маек курдук. lerimde göçebeleri yani Hunları (Gunn) yan- lifler olmuştu. ‘’Beş Tentek’’ animasyonun ilk
sıttığımdan dolayı Jum Gunn diyorlar. serisini biz yapmıştık, ama gerçeği konuşursam
өздүк архив ben onu beğenmiyorum. Rus Aleksandr Doro-
- Resimlerinizdeki imajları zov gibi biriyle çalıştığım için çok mutluyum.
- Ысымыңыз өзгөчө “Бигим” деген анимациялык ошого көндүргөм. Ал эми маана- nereden buluyorsunuz? Genelde bu sektörde çok para kazanamazsın,
экен, бул сиздин чыныгы студияда иштегем. Ал студияда йың жакшы болсо албетте жак- ben bu yüzden Rus animatörlerle çalışıyorum.
атыңызбы? “Эр Төштүк” аттуу анимация- шы образдарды жаратасың. Биз -Bu soruyu çok soruyorlar. Nerden bulabili- Çünkü zamanında ve iyi ödüyorlar.
лык фильм тартып баштаганбыз, эң жөнөкөй нерселерге көңүл rim? Kafamdan buluyorum. Küçüklüğümden
- Апам мени 41 жашында төрө- тилекке каршы каражаттын же- бөлбөйт экенбиз. Мисалы үйгө itibaren destanlarla, masallarla ve hikâyelerle - Resimlerinizdeki imajları
гөн. Атам ал убакта 51 ге барып тишпестигинен трейлерин эле келип, жуунуп, эс алып, жакшы çok ilgileniyorum. Dedem çok şeyler anlatmış- unutmamak için hemen çizer
калган. 9 бир туугандын кичүүсү- чыгарганбыз. Ар бир кыймылы тасмаларды көргөндө деле идея tı ve kendim de çok okudum. Bunlar sonra sa- misiniz?
мүн. Ата-энем Суусамырда ту- өзүнчө тартылган классикалык келип калышы мүмкүн. Же бол- nat tarzımın oluşmasında büyük etken oldu.
рушчу. Суусамырдагы оорукана- анимациялык фильм болчу, баш- босо эшикке чыгып өрүктөрдүн 6-11 sınıfa kadar yatılı ressam okulunda oku- -Bazen aklımda tutuyorum ve o resmi kâğıda
дан апамды картайып калыптыр кача айтканда 23 кадрды колго гүлдөгөнүн карап, сейилдеген эң dum. Sonra Chuikov okulun bitirdim. Okulu çizmeye çalışırım. Eğer kâğıt yoksa sigara pa-
биз төрөтө албайбыз деп Жум- тартуу керек . Мен ал долбоор- сонун экендигин мен да жакында bitirdikten sonra 3 üniversiteye gittim. Ama ketine, peçeteye, tuvaletin duvarına marker ile
галга жөнөтүп коюшат. Ошентип, дун коюучу сүрөтчүсү(худож- эле байкай баштадым. hiçbirini bitiremedim. Belki ücretsiz olduğu çizip sonra onun fotoğrafını çekmiştim. Eğer
Жумгалда аман-эсен төрөлгөнүм ник-постановщик) элем. Ар бир için okulu bıraktım. Eğer ücretli okusaydım ilham gelirse aklınıza gelmeyecek her yere çi-
үчүн атам Жумгалбек деп койгон. эстетикалык көрүнүшүнө жооп- - Тарткан önemserdim. Üniversiteye ilk başvurduğumda zersin. Siparişler olduğunda ister istemez işi
Ал эми орус досторум атымды то- керчиликтүү болчумун. Ал жер- сүрөттөрүңүздү çalışmak zorunda kaldım. Sonra da kendim is- yapmak gerekir. Kendimi ona alıştırmıştım.
лук айта алышпагандыктан Джум ден абдан жакшы тажрыйба топ- көргөзмөгө койдуңуз temedim. Birinde de okuldan atıldım. Yönet- Ruh halin iyi olursa tabii güzel resimleri çi-
деп кыскартып алышкан. Сүрөт- тодум. беле? menlik fakültesin kazanıp kendimi sinemada zersin. Biz insanlar aslında basit şeylere önem
төрүмдө көчмөндөрдү, гунндарды göremedim. vermiyoruz. Mesela, eve gelip, güzel bir film
тарткандыгым үчүн Джум Гун бо- - Башка анимациялык - 2013-жылы 1-ноябрда эмен seyrettiğimde de fikirler aklıma gelebilir. Veya
луп калгам. фильмдерди тартуу сейил багынын галереясында би- Şimdi yaptıklarımdan yapmayı düşüncele- dışarıya çıkıp çiçek açmış kayısıların güzelliği-
жөнүндө сунуш түшкөн ринчи көргөзмөм болгон. Ар кай- rim ve planlarım daha çok. Onları gerçekleştir- ne bakıp yürümenin de çok güzel bir eğlence
- Сүрөттөрүңүздөгү жокпу? сы мезгидерде тартылган 41 эмге- mek istiyorum. ‘’Manas’’ destanına çok önem olduğunu son zamanlarda fark etmeye başla-
образдар сизге кайдан гимди чыгаргам. Көргөзмө “Бөрү veriliyor ve diğerleri unutuluyor. Diğerlerinin dım.
келет? - Сунуштар түшкөн, бирок уруусу” деп аталган. Эмне себеп- unutulmaması için çaba göstermeliyiz. Kü-
алар менин көз караштарыма, тен дегенде, мурун түрк уруусу çük destanları çizgi film yaparak canlandırsak - Çalışmalarınızdan sergi yaptınız
- Бул суроону көп адамдар су- кабыл алуума туура келбей кал- бөрүдөн жаралганбыз деп бөрү- iyi olurdu, ama ona çok para gerekiyor. Bizim mı?
райт. Кичинемден баштап эпос- ган. Мисалы “Беш Тентек” сыяк- лөрдү баркташчу. Ошондуктан çocuklar Kırgız televizyon kanallarında neleri
торго, жомокторго, тарыхка кы- туу анимациялык сериалдарды бөрүнү чагылдырууну чечтим. seyrediyor? Açıkçası seçme hakkımız da yok. -1 Kasım 2013 yılında Ocak Park
зыгам. Чоң атам көп нерселерди тартууга сунуштар болгон. “Беш Bu nedenle küçük destanları renkli illüstras- Galerisi'nde ilk sergimi yaptım. Farklı dönem-
айтып берген, өзүм да көп окугам. Тентектин” биринчи сериясын - Кээде сүрөттөрүңүздү yonla çocuklar için kitaplar, çizgi romanlar ha- lerde çizilmiş 41 tane çalışmamla sergi açtım.
Кийинки чыгармачылыгыма ушу- биз тартканбыз, бирок мага ал сатууда ичиңиз ачышабы? line getirmeyi düşünüyoruz. Teknoloji çağın- Serginin adı ‘’kurt soyu’’ idi. Neden derseniz,
лар таасир тийгизген. 6-класс- жаккан эмес. da hiç kimse okumayı istemiyor. Okul öncesi geçmişte Türk soyu kurttan geldiğine inanılır-
тан-11 класска чейин көркөм сү- - Жок, андай эмес. Сүрөтчү çocuklar özellikle çizgi filmlere dikkat göste- dı, Ben de bunu anmayı istemiştim.
рөт академиясынын алдындагы - Оюңуздагы сүрөт өзүнүн иштерине байланбаш ке- rirler. Destanlardaki hikâyeleri olduğu gibi ifa-
мектеп интернатында окугам. элесин унутуп калбаш рек менимче. Чыгармачылыгың- de edersek geçmişi de öğrenmemizi sağlar. Bu - Sattığınıza pişman olduğunuz
Андан кийин Чуйков окуу жайын үчүн дароо тартып ды эл жактырып, баалап турса planlarımı gerçekleştirdikten sonra evlenme- resimleriniz var mı?
бүтүргөм. Кичи эпосторду анима- аласызбы? сүрөтчүгө дем болот. Негизи мен yi düşüneceğim. Bence kendi işini iyi bilen ve
циялоого кызыгам. Бул эпосторду сүрөт тартып жатканда аны сатам kendi halkına hizmet eden insanlar vatansever- -Yok. Bence ressam kendi resimlerine bağ-
унутта калтырбай чыгарышыбыз - Ойлорумдагы элестерди кээде деп эч ойлонбойм. Тартып жат- dir. Vatansever insanım diye bağıranlar aslında lı olmamalıdır. Sanatını halk beğenip, takdir
керек. Аларды анимация кылууга эсиме сактап алам да ошол күнү кан учурда ырахат алам. Сатып öyle değil. ederlerse bu sana güç ve kuvvet verir. Aslında
жакшы каражат керек, азыр ага үйгө келээр менен кагаз бетине алам деп келген адамдардан "сиз- ben resim çizerken onu satmayı düşünmüyo-
мүмкүнчүлүк жок. Биздин балдар түшүрүүгө аракет кылам. Кээде ге чын эле жактыбы?" деп сурайм. ‘’Bigim’’ animasyon stüdyosunda çalıştım. rum. Resim çizmekten hoşlanıyorum. Satın al-
кыргыз телеканалдарында кай- кагаз жок тамекинин тышына, Эгер чын эле баалаган адам болсо O stüdyoda ‘’Er Töştük’’çizgi filmin yapmaya mayı isteyenler olursa siz gerçekten mi beğen-
сы мультфильмдерди көрөт? Кө- салфеткага тартып алам. Буйрут- өз баасынан да төмөн берип коем. başlamıştık, maalesef ekonomik nedenlerden diniz? Diye soruyorum. Eğer gerçekten beğe-
рүүгө көп тандоо деле жок ма болгондо кааласаң да каалаба- Ал эми колунда бар байлар келип dolayı sadece fragmanını yapabildik. Her bir niyor ise ucuz verebilirim. Bazı insanlar zen-
саң тартууга туура келет. Өзүмдү тескерисинче соодалашышат. hareketi özel çizilen klasik animasyondu. Yani gin olmalarına rağmen pazarlık yapmayı sevi-
23 kareyi elle çizmek gerekti. Ben o projenin yorlar.
sanat yönetmeniydim. Her bir karakterin, arka
Haziran
Nazgül Dolotkeldieva
Эл жактырып бааласа Bugün aldığım röportaj
сүрөтчүгө дем болот gerçekten sanata değer
veren ve resimlerinde
‘Hun’ dönemini
yansıtan ressam Jum
GUN hakkında…
Vatansever
insanım diye
bağıran herkes
Назгүл Долоткелдиева aslında öyle değil
Cүрөттөрүн - Adınız çok farklı. Bu adı size kim planın estetik olarak güzel olmasından sorum-
өзгөчө көз караш verdi? luydum. Bu projeyi yaparken çok tecrübe ka-
zandım.
менен баалап -Annem beni 41 yaşında doğurmuş. Babam
тартып, жалаң o zaman 51 yaşındaymış. Ailem Suusamır’da - Başka animasyon filmlerden
yaşıyorlarmış. Suusamır’daki hastaneden an- teklifler oldu mu?
"Гун" доорун nemi yaşlı diye Jumgal’a göndermişler. Jumgal
чагылдырган şehrinde doğduğum için de adımı Jumgalbek -Teklifler vardı, ama onlar benim bakış açı-
сүрөтчү Джум Гун koymuşlar. Rus arkadaşlarım adımı tam olarak mı, algılarımı yansıtmıyordu. Örneğin ‘’Beş
менен кызыктуу söyleyemediği için Jum diye kısalttılar. Resim- Tentek’’ gibi animasyon seri yapmam için tek-
маек курдук. lerimde göçebeleri yani Hunları (Gunn) yan- lifler olmuştu. ‘’Beş Tentek’’ animasyonun ilk
sıttığımdan dolayı Jum Gunn diyorlar. serisini biz yapmıştık, ama gerçeği konuşursam
өздүк архив ben onu beğenmiyorum. Rus Aleksandr Doro-
- Resimlerinizdeki imajları zov gibi biriyle çalıştığım için çok mutluyum.
- Ысымыңыз өзгөчө “Бигим” деген анимациялык ошого көндүргөм. Ал эми маана- nereden buluyorsunuz? Genelde bu sektörde çok para kazanamazsın,
экен, бул сиздин чыныгы студияда иштегем. Ал студияда йың жакшы болсо албетте жак- ben bu yüzden Rus animatörlerle çalışıyorum.
атыңызбы? “Эр Төштүк” аттуу анимация- шы образдарды жаратасың. Биз -Bu soruyu çok soruyorlar. Nerden bulabili- Çünkü zamanında ve iyi ödüyorlar.
лык фильм тартып баштаганбыз, эң жөнөкөй нерселерге көңүл rim? Kafamdan buluyorum. Küçüklüğümden
- Апам мени 41 жашында төрө- тилекке каршы каражаттын же- бөлбөйт экенбиз. Мисалы үйгө itibaren destanlarla, masallarla ve hikâyelerle - Resimlerinizdeki imajları
гөн. Атам ал убакта 51 ге барып тишпестигинен трейлерин эле келип, жуунуп, эс алып, жакшы çok ilgileniyorum. Dedem çok şeyler anlatmış- unutmamak için hemen çizer
калган. 9 бир туугандын кичүүсү- чыгарганбыз. Ар бир кыймылы тасмаларды көргөндө деле идея tı ve kendim de çok okudum. Bunlar sonra sa- misiniz?
мүн. Ата-энем Суусамырда ту- өзүнчө тартылган классикалык келип калышы мүмкүн. Же бол- nat tarzımın oluşmasında büyük etken oldu.
рушчу. Суусамырдагы оорукана- анимациялык фильм болчу, баш- босо эшикке чыгып өрүктөрдүн 6-11 sınıfa kadar yatılı ressam okulunda oku- -Bazen aklımda tutuyorum ve o resmi kâğıda
дан апамды картайып калыптыр кача айтканда 23 кадрды колго гүлдөгөнүн карап, сейилдеген эң dum. Sonra Chuikov okulun bitirdim. Okulu çizmeye çalışırım. Eğer kâğıt yoksa sigara pa-
биз төрөтө албайбыз деп Жум- тартуу керек . Мен ал долбоор- сонун экендигин мен да жакында bitirdikten sonra 3 üniversiteye gittim. Ama ketine, peçeteye, tuvaletin duvarına marker ile
галга жөнөтүп коюшат. Ошентип, дун коюучу сүрөтчүсү(худож- эле байкай баштадым. hiçbirini bitiremedim. Belki ücretsiz olduğu çizip sonra onun fotoğrafını çekmiştim. Eğer
Жумгалда аман-эсен төрөлгөнүм ник-постановщик) элем. Ар бир için okulu bıraktım. Eğer ücretli okusaydım ilham gelirse aklınıza gelmeyecek her yere çi-
үчүн атам Жумгалбек деп койгон. эстетикалык көрүнүшүнө жооп- - Тарткан önemserdim. Üniversiteye ilk başvurduğumda zersin. Siparişler olduğunda ister istemez işi
Ал эми орус досторум атымды то- керчиликтүү болчумун. Ал жер- сүрөттөрүңүздү çalışmak zorunda kaldım. Sonra da kendim is- yapmak gerekir. Kendimi ona alıştırmıştım.
лук айта алышпагандыктан Джум ден абдан жакшы тажрыйба топ- көргөзмөгө койдуңуз temedim. Birinde de okuldan atıldım. Yönet- Ruh halin iyi olursa tabii güzel resimleri çi-
деп кыскартып алышкан. Сүрөт- тодум. беле? menlik fakültesin kazanıp kendimi sinemada zersin. Biz insanlar aslında basit şeylere önem
төрүмдө көчмөндөрдү, гунндарды göremedim. vermiyoruz. Mesela, eve gelip, güzel bir film
тарткандыгым үчүн Джум Гун бо- - Башка анимациялык - 2013-жылы 1-ноябрда эмен seyrettiğimde de fikirler aklıma gelebilir. Veya
луп калгам. фильмдерди тартуу сейил багынын галереясында би- Şimdi yaptıklarımdan yapmayı düşüncele- dışarıya çıkıp çiçek açmış kayısıların güzelliği-
жөнүндө сунуш түшкөн ринчи көргөзмөм болгон. Ар кай- rim ve planlarım daha çok. Onları gerçekleştir- ne bakıp yürümenin de çok güzel bir eğlence
- Сүрөттөрүңүздөгү жокпу? сы мезгидерде тартылган 41 эмге- mek istiyorum. ‘’Manas’’ destanına çok önem olduğunu son zamanlarda fark etmeye başla-
образдар сизге кайдан гимди чыгаргам. Көргөзмө “Бөрү veriliyor ve diğerleri unutuluyor. Diğerlerinin dım.
келет? - Сунуштар түшкөн, бирок уруусу” деп аталган. Эмне себеп- unutulmaması için çaba göstermeliyiz. Kü-
алар менин көз караштарыма, тен дегенде, мурун түрк уруусу çük destanları çizgi film yaparak canlandırsak - Çalışmalarınızdan sergi yaptınız
- Бул суроону көп адамдар су- кабыл алуума туура келбей кал- бөрүдөн жаралганбыз деп бөрү- iyi olurdu, ama ona çok para gerekiyor. Bizim mı?
райт. Кичинемден баштап эпос- ган. Мисалы “Беш Тентек” сыяк- лөрдү баркташчу. Ошондуктан çocuklar Kırgız televizyon kanallarında neleri
торго, жомокторго, тарыхка кы- туу анимациялык сериалдарды бөрүнү чагылдырууну чечтим. seyrediyor? Açıkçası seçme hakkımız da yok. -1 Kasım 2013 yılında Ocak Park
зыгам. Чоң атам көп нерселерди тартууга сунуштар болгон. “Беш Bu nedenle küçük destanları renkli illüstras- Galerisi'nde ilk sergimi yaptım. Farklı dönem-
айтып берген, өзүм да көп окугам. Тентектин” биринчи сериясын - Кээде сүрөттөрүңүздү yonla çocuklar için kitaplar, çizgi romanlar ha- lerde çizilmiş 41 tane çalışmamla sergi açtım.
Кийинки чыгармачылыгыма ушу- биз тартканбыз, бирок мага ал сатууда ичиңиз ачышабы? line getirmeyi düşünüyoruz. Teknoloji çağın- Serginin adı ‘’kurt soyu’’ idi. Neden derseniz,
лар таасир тийгизген. 6-класс- жаккан эмес. da hiç kimse okumayı istemiyor. Okul öncesi geçmişte Türk soyu kurttan geldiğine inanılır-
тан-11 класска чейин көркөм сү- - Жок, андай эмес. Сүрөтчү çocuklar özellikle çizgi filmlere dikkat göste- dı, Ben de bunu anmayı istemiştim.
рөт академиясынын алдындагы - Оюңуздагы сүрөт өзүнүн иштерине байланбаш ке- rirler. Destanlardaki hikâyeleri olduğu gibi ifa-
мектеп интернатында окугам. элесин унутуп калбаш рек менимче. Чыгармачылыгың- de edersek geçmişi de öğrenmemizi sağlar. Bu - Sattığınıza pişman olduğunuz
Андан кийин Чуйков окуу жайын үчүн дароо тартып ды эл жактырып, баалап турса planlarımı gerçekleştirdikten sonra evlenme- resimleriniz var mı?
бүтүргөм. Кичи эпосторду анима- аласызбы? сүрөтчүгө дем болот. Негизи мен yi düşüneceğim. Bence kendi işini iyi bilen ve
циялоого кызыгам. Бул эпосторду сүрөт тартып жатканда аны сатам kendi halkına hizmet eden insanlar vatansever- -Yok. Bence ressam kendi resimlerine bağ-
унутта калтырбай чыгарышыбыз - Ойлорумдагы элестерди кээде деп эч ойлонбойм. Тартып жат- dir. Vatansever insanım diye bağıranlar aslında lı olmamalıdır. Sanatını halk beğenip, takdir
керек. Аларды анимация кылууга эсиме сактап алам да ошол күнү кан учурда ырахат алам. Сатып öyle değil. ederlerse bu sana güç ve kuvvet verir. Aslında
жакшы каражат керек, азыр ага үйгө келээр менен кагаз бетине алам деп келген адамдардан "сиз- ben resim çizerken onu satmayı düşünmüyo-
мүмкүнчүлүк жок. Биздин балдар түшүрүүгө аракет кылам. Кээде ге чын эле жактыбы?" деп сурайм. ‘’Bigim’’ animasyon stüdyosunda çalıştım. rum. Resim çizmekten hoşlanıyorum. Satın al-
кыргыз телеканалдарында кай- кагаз жок тамекинин тышына, Эгер чын эле баалаган адам болсо O stüdyoda ‘’Er Töştük’’çizgi filmin yapmaya mayı isteyenler olursa siz gerçekten mi beğen-
сы мультфильмдерди көрөт? Кө- салфеткага тартып алам. Буйрут- өз баасынан да төмөн берип коем. başlamıştık, maalesef ekonomik nedenlerden diniz? Diye soruyorum. Eğer gerçekten beğe-
рүүгө көп тандоо деле жок ма болгондо кааласаң да каалаба- Ал эми колунда бар байлар келип dolayı sadece fragmanını yapabildik. Her bir niyor ise ucuz verebilirim. Bazı insanlar zen-
саң тартууга туура келет. Өзүмдү тескерисинче соодалашышат. hareketi özel çizilen klasik animasyondu. Yani gin olmalarına rağmen pazarlık yapmayı sevi-
23 kareyi elle çizmek gerekti. Ben o projenin yorlar.
sanat yönetmeniydim. Her bir karakterin, arka
