27 Aralık 2024 tarihinde, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ev sahipliğinde, Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı, Bişkek Eğitim Müşavirliği, Türk İş birliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Türkiye Maarif Vakfı, Yunus Emre Enstitüsü ile Ahmed Cevad Enstitüsü’nün iş birliğinde düzenlenen ‘‘Kırgız Millî Kültürünün Öncüsü Kasım Tınıstan Uulu ve Türk Dünyası’nda Repressiya” konulu panel gerçekleştirildi.
Programa, KTMÜ Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Recai Doğan ve Prof. Dr. Kamalbek Karımşakov, TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Rayev, Kırgız Cumhuriyeti Devlet Sekreteri Süyünbek Kasmambetov, T.C Bişkek Büyükelçiliği Eğitim Müşaviri Kürşat Dulkadir, Türk İş birliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Kırgızistan Koordinatörü Mehmet Bodur, Kasım Tınıstanov’un değerli torunu Tendik Tınıstanov, akademisyenler, öğrenciler ve basın mensupları katıldı.
Program, “Kırgız Millî Kültürünün Öncüsü Kasım Tınıstan Uulu ve Türk Dünyası’nda Repressiya” temalı serginin açılışıyla başladı. Katılımcılar, sergide Kasım Tınıstan Uulu’nun hayatı, eserleri ve Kırgız kültürüne yaptığı katkıları tanıtan görsel ve yazılı materyalleri inceleme fırsatı buldu. Açılışın ardından, KTMÜ Güzel Sanatlar Fakültesi tarafından hazırlanan müzik dinletisi katılımcılardan büyük beğeni topladı.
"Kasım Şiirleri Mecmuası" Türkiye Türkçesiyle Okurlarla Buluştu
Türk Dünyası’nın ortak tarihini ve kültürel mirasını araştırmak, korumak ve gelecek nesillere aktarmak amacıyla çalışmalar yürüten TÜRKSOY’un destekleriyle, Kasım Tınıstan Uulu’nun (1901-1938) kaleme aldığı Kasım Şiirleri Mecmuası, Türkiye Türkçesine kazandırıldı. Sabırbek Böbüray tarafından aktarılan eser edebiyatseverlere tanıtıldı.
Kasım Tınıstanov Konferans Salonu'nda gerçekleştirilen panelin açış konuşmasını yapan KTMÜ Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, "Bugün biz tarihimizin en zor ve en üzücü zamanlarından birini hatırlıyoruz. Genç yaşta baskılara maruz kalan Kırgız halkının akıbeti bizler için çok üzücüdür. Eğer böyle bir olay olmasaydı, babalarımız bilim ve çeşitli alanlarda buluşlar yaparak ülkenin kalkınmasına ve yönetimine katkıda bulunacaklardı." diyerek tarihsel acıyı dile getirdi.
Prof. Dr. İbrayev, Kasım Tınıstan Uulu'nun Kırgız dilinin gelişimine katkıları, eğitimdeki başarıları ve şiir alanındaki mirasının paha biçilmez bir değer olduğunu belirtti. Kasım Tınıstan Uulu'nun (1901-1938) "Kasım Şiirleri Mecmuası" kitabının Sabırbek Böbüray tarafından Türkiye Türkçesine aktarılmasının önemine dikkat çeken Prof. Dr. İbrayev, bu yaratıcı eserin yeni nesillere aktarılmasının büyük bir kültürel miras taşıdığını vurguladı.
Kasım Tınıstan Uulu'nun şiirlerinin, sadece Kırgız halkı için değil, tüm Türk Dünyası için bir kültürel miras olduğunun altını çizen Prof. Dr. İbrayev, bu tür çalışmaların daha fazla desteklenmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, düzenlenen panelle ilgili mesajında Kırgızistan’ın repressiyaların en acı şekilde yaşandığı coğrafyalardan biri olduğunu hatırlatarak, Kırgız halkının tarihindeki zorlu dönemeçlere dikkat çekti.
“Bir millet tarihiyle var olur”
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nin misyonuna da değinen Prof. Dr. Ceylan, Kırgız halkının geleneklerini ve değerlerini yaşatmanın üniversitenin öncelikli görevlerinden biri olduğunu vurguladı. Mesajında, “Bir millet tarihiyle var olur, tarihiyle yaşar ve köklerinden beslenir. Abdıkerim Sıdıkov, Murat Salihov, İşenalı Arabayev, Kasım Tınıstanov, Cusup Abdrahmanov, Erkinbek Esanaliyev ve Törökul Aytmatov gibi Kırgızistan’ın kalkınması ve bağımsızlığı için emek veren tarihi şahsiyetleri asla unutmayacağız ve unutturmayacağız. Kırgız gençlerinin atalarını tanıdıkça özgüvenleri artacak, Kırgızistan’ın kalkınması ve bağımsızlığının daim olması için daha güçlü adımlarla ilerleyecektir.” ifadelerini kullandı.
Kırgız Cumhuriyeti Devlet Sekreteri Süyünbek Kasmambetov yaptığı konuşmada, "Atamız Kasım Tınıstan Uulu'nun bizlere bıraktığı büyük miras sayesinde Kırgızca'yı en iyi şekilde konuşuyor, Kırgız edebiyatını öğreniyor ve dilimizi geliştirmeye devam ediyoruz." dedi.
TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Rayev ise konuşmasında, Türk Dünyası’nın edebî ve kültürel mirasına katkı sağlamayı hedeflediklerini belirterek, “Kasım Tınıstan Uulu’nun eserleri, bizlerin çabaları sayesinde daima yaşayacak ve gelecek kuşaklara aktarılacaktır.” dedi. Rayev, ayrıca etkinliğe ev sahipliği yaparak bu anlamlı buluşmaya katkıda bulunan Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan’a teşekkürlerini iletti.
Açış konuşmalarının ardından, Sabırbek Börübay’ın hazırladığı Kasım Şiirler Mecmuası ve Prof. Dr. İbrahim Dilek’in kaleme aldığı Türk Dünyası’nda Repressiya adlı kitapların kurdele kesme töreni gerçekleştirildi.
Sabırbek Börübay, törende yaptığı konuşmada Kasım Şiirler Mecmuası hakkında bilgi vererek, eserin Türk Dünyası gençlerine armağan edildiğini belirtti. Kitabın hazırlanma sürecinde emeği geçen herkese teşekkür eden Börübay, bu çalışmanın, Türk Dünyası’nın edebî ve kültürel mirasına önemli katkılar sağladığını vurguladı.
"Kırgız Millî Kültürünün Öncüsü Kasım Tınıstan Uulu ve Türk Dünyası’nda Repressiya" konulu panelde, Kasım Tınıstan Uulu’nun Kırgız millî kültüründeki yeri ve Türk Dünyası’ndaki repressiya süreçlerine etkisi ele alındı. Panelistler arasında yer alan Prof. Dr. İbrahim Dilek, Prof. Dr. Figen Güner Dilek, Sımbat Maksutova ve Dr. Muhammet Maralbek, Kasım Tınıstan Uulu’nun hayatını ve eserlerini dil ve edebiyat perspektifinden derinlemesine inceledi.
Program, panelistlere Teşekkür Belgesi ve hediyelerinin takdim edilmesiyle sona erdi.
Haberin Fotoğrafları:
https://www.instagram.com/manasuniv/p/DEJ9FnstRIA/?hl=en
https://www.instagram.com/p/DEKEZChtVHv/?utm_source=ig_web_copy_link