12 Haziran 2025 tarihinde, Kazakistan Cumhuriyeti Parlamentosu’nun ev sahipliğinde Astana’da Türk Devletleri Parlamenter Asamblesi (TÜRKPA) XIV. Genel Kurul Toplantısı düzenlendi.
“TURKTIME: Parlamenter Diplomasinin Rolü” başlığıyla gerçekleştirilen toplantıya Kırgızistan, Kazakistan, Türkiye, Azerbaycan ve Özbekistan parlamentolarının başkanları ile Türk iş birliği kuruluşları ve çeşitli kurumların temsilcileri katıldı. Toplantıda; Türk Dili Konuşan Ülkeler İş Birliği Konseyi, Uluslararası Türk Akademisi, Türk Kültürü ve Mirası Vakfı, Karadeniz Ekonomik İş Birliği Parlamenter Asamblesi, İslam İş Birliği Teşkilatı Üyesi Ülkeler Parlamento Birliği, BDT Parlamentolararası Asamblesi, İslam Gıda Güvenliği Teşkilatı ve Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’ni temsilen Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kamalbek Karımşakov da yer aldı.
Toplantının gündeminde; hukuki belge taslakları, daimî komisyonların raporları ve tavsiyeleri ile birlikte “TÜRKPA Üye Ülkelerinde Oturma İzninin Kolaylaştırılması”, “Öğretmenin Statüsü”, “Ekonomik Faaliyette Temiz Enerji” ve “Çevre Eğitimi ve Halkın Bilinçlendirilmesi” başlıklarını taşıyan model yasa tasarıları görüşüldü. Ayrıca TÜRKPA Seçim Komisyonu’nun sonuç raporları kabul edilirken, daimî komisyon başkan yardımcıları ile TÜRKPA Genel Sekreteri ve yardımcılarının seçimi de gerçekleştirildi.
Genel Kurul’da, TÜRKPA üyesi ülkeler arasındaki siyasi, ekonomik, sosyal ve parlamenter ilişkilerin daha da güçlendirilmesine vurgu yapıldı ve bu kapsamda çeşitli konuşmalar yapıldı.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’ni temsilen toplantıya katılan Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Kamalbek Karımşakov, konuşmasında disiplinlerarası araştırmaların ve uluslararası akademik ağların güçlendirilmesinin iş birliğinin temel unsurlarından biri olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Karımşakov, araştırmacılar, öğretim üyeleri ve öğrencilerin hareketliliğini destekleyen değişim programlarının aktif hâle getirilmesinin; üniversiteler ile bilim kurumları arasında ortak bilimsel projeleri destekleyecek mekanizmaların geliştirilmesinin büyük önem taşıdığını ifade etti.
Orhun Değişim Programı’nın yaygınlaştırılması ve etkinleştirilmesinin, Türk devletlerindeki yükseköğretim kurumları arasındaki iş birliğini güçlendireceğini belirten Prof. Dr. Karımşakov, “Türk devletleri arasında ileri düzeydeki deneyimlerin ve yenilikçi çalışmaların kesintisiz paylaşımını sağlayacak; sürekli diyalog ve toplantılara imkân tanıyacak bir platformun oluşturulması büyük önem taşımaktadır.” dedi.
TÜRKPA’nın bir sonraki XV. Genel Kurul Toplantısının 2026 yılında Kırgızistan’da gerçekleştirilmesine karar verildi. Toplantı, Astana Deklarasyonu’nun kabul edilmesiyle sona erdi.
Genel Kurul’un ardından düzenlenen basın brifinginde ise parlamenter heyet başkanları, XIV. Genel Kurul’un sonuçlarına ilişkin değerlendirmelerde bulundu.