Page 11 - Gazete Manas
P. 11
ARAŞTIRMA-İNCELEME 11
Пайдасынан зыяны көп кулактыктар
Kulaklıkları Çıkarın Size Söyleyeceklerimiz Var
Касиет Джолдошбекова Kasiet Dcoldoşbekova
Окууга же жумушка баратканда, коомдук транспортто же Okulda, sokakta, evde hayatımızın vazgeçilmezi haline gelen
жөн гана сейилдөөдө сүйүктүү музыкасын угуп, узун жолду kulaklıklar, insanlara her ortamda müzik dinleme imkanı veriyor.
кыскартууну ким эле жактырбасын. А бирок, күнүгө кулак- Ancak her gün telefonumuzdan müzik dinlemek için kulağımıza
тыкты кулакка салуу менен ден соолугуна кандай зыян taktığımız kulaklıklar, sağır olma riskinizi de artırıyor.
келтирип жатканын көпчүлүк билбесе керек.
Музыка угуу адамды стресстен алыстатып баш- Yüksek Sesle Müzik Tehlikeli
ка бир дүйнөгө алып барат. Атүгүл музыканын Kulaklığı keşfeden tasarımcılar gelecek neslin sağır olma
дарылык касиети бар экенин изилдөөчүлөр тас- riskini göz önünde bulundurmamış olabilir. Kulaklıkla
тыктаган. Жашоого болгон көз карашы, табити ар müzik dinlemek insanın kulağındaki 700 hücreyi çarparak
башка болгон жаштардын басымдуу бөлүгү кулак- yok ediyor. İnsan kulağı 35-40 db ses uygunken, kulaklıklar
тыктан музыка угууну жактырышат.Ушундан улам kulağa 100 db ses veriyor. Gençlerin birçoğu gürültülü or-
коомдо “мурун мырзалар айымдар менен таны- tamlarda çok yüksek sesle müzik dinlemeyi tercih ediyor. Bu
шууда баш кийимин чечишсе учурда кулактыгын durumun çok uzun süre devam etmesi ise sağır olma riskini
чечишет” деген түшүнук пайда болду. artırıyor.
“Музыка угуп жатып уктап да ка- Өтө зыяны вакуумдук кулак- Stresi atmak için müzik dinle- Akıl hastalıklarına yol açabiliyor
лам...” тыктар mek… Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nin Kulak Burun
ve Boğaz Uzmanı Toktomamat Zakirov: “Elektro manyetik
Кыргыз-Түрк “Манас” университетинин сту- Бишкектеги “Айчүрөк” соода борбору- Müzik insanı stresten uzaklaştırıp başka bir dalgalar, insan organizmasına çok zararlı ve ciddi hastalıklara
денти Мерве Наз Учар “кулактык мени адамдардан нун “Мир связи” телефон сатуу бөлүмүнүн dünyaya götürüyor. Hatta müziğin iyileştirici yol açabiliyor. Kulaklık sadece insan kulağına değil merkezi
жана көчөдөн алыстатып башка бир дүйнөгө алып сатычуусу Айгүл Кубатованын айтымында özelliklerinin olduğu da söyleniyor. Haya- sinir sistemine ve beyine de çok zarar veriyor. Sinir sistemi
баргансыйт. Кулактык менен музыка укканды жак- кулактыкты сатып алуучулардын басымдуу ta farklı bir bakış açısı olduğunu idda eden zarar görünce kalp,kulak ve akciğer de mutlaka hastalıklar
шы көрөм. Кечкисин радио угуп уктап да калам. бөлугү жаштар. Кулактыкты сүйүп угуу- gençlerin birçoğu kulaklık aracılığı ile müzik ortaya çıkıyor. Çok uzun süre kulaklıkla müzik dinlemek
Коом ичинде өзүм калаган нерселерди эч кимге чулардын көбү стерео кулактыкты танда- dinlemeyi tercih ediyor. Bu yüzden toplumda: insan vücut dengesinin bozulmasına, baş ağrısına,kalp
тоскоол болбой уга алам. Кулактыктар жашообуз- шат. Ал эми европалыктар чоң Doctor B ‘Eskiden erkekler bayanların karşısında şapka- atışının hızlanmasına veya yavaşlanmasına,kan basıncının
га жеңилдиктерди алып келет, бир гана чөнтөккө кулактыкка басым жасашат. “Вакуумдук larını çıkarırdı, şimdi ise şapkaların yerine ku- yükselmesine,korku duygusunun ortaya çıkmasına, uyku
салганда чатышпаса жакшы болмок”-деди (күлүп). кулактыкка басым жасагандардын саны laklıklarını çıkarıyor’ deniyor. Kulaklıklar her düzenininbozukluğuna,çabukyorulmaya veburunkanakı-
арбын. Алардан абдан күчтүү үн чыгат. Бул zaman gençlerin kulağında veya cebinde özel şına yol açabilir. Kulaklığı her zaman kulağında olan insanın
Адистердин пикиринде кулактык аркылуу кулактын тарсылдак безине абдан жакын yerlerini almış durumdadır. beynin her zaman uyarılma halinde olması beyinin yorul-
музыка угуу кулактагы бактерияларды 700 эсе болгондуктан өтө зыян. Мындан улам жө- masına neden olur. Yani sinir hastalıklarına ve sesleri uzak ve
көбөйтөт. Адамдын кулагына 35-40 Дб. үндү угуу нөкөй кулактык менен гана угууну сунуш- Kulaklıkları takarak uyuyorum… yakından ayırt edememeye neden olur. Kulaklıkla beraber
ылайык. Кулактыктан толук чыккан үн 100Дбга тайбыз. Экзамендин алдында микро кулак- Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nin uyuyan gençlerimizin kulağında gürültü kaydedilir ve sağırlı-
барабар. Жаштардын көпчүлүгү ызы-чуу көп жер- тыкты издеген окуучу, студенттер көбөйүп öğrencisi Merve Naz Uçar: “Kulaklıklar ben- ğa yol açar. Kulaklığı alçak sesle beyni dinlendirebilen müzik
де кулактыктын толук үнүн чыгаруу менен угушат. калат,”-деди Айгүл Кубатова. ce insanı sokaktan ve insanlardan soyutluyor. ve haber takip etmek için kullanmak gerekiyor” dedi.
Бул кулактын бир нече жыл ичинде толук укпай Bu yüzden kulaklıkları seviyorum. Geceleri
калуу коркунучун пайда кылат. Учурда кулактыктын зыян экендигин radyodan kulaklıklarımla müzik dinleyerek En zararlı Vakum kulaklıklar
билип туруп, ага карабастан баш тарта ал- uyuyorum. Toplu kullanılan yerlerde kimseyi Ayçürök Alışveriş Merkezi’nin ‘Mir svyazi’ telefon satma
Психикалык ооруларга жол ачышы баган жаштардын саны арбын.Сүйүктүү rahatsız etmeden televizyon ve radyoları ku- bölümününsatıcısı AygülKubatova kulaklığıgeneldegenç-
мүмкүн музыкаңызды жогоруда айтылган эреже- laklığımla takip edebiliyorum. Bence kulaklık- ler satın alıyor. Amatörler çoğunlukla stereo, Avrupalılar ise
лердисактоомененуксаңызугууфункция- lar hayatımıza kolaylık getiren araçlardan biri büyük Doctor B kulaklıklarını tercih ediyor. Vakum kulaklık-
Кыргыз-Түрк “Манас” университетинин ден ңыз бузулбайт, ден соолукка зыяндуулугу ama keşke cebimize koyduğumuzda karmaşık ları seven gençlerin sayısı oldukça fazladır. Ancak bu tür ku-
соолук борборунда эмгектенген кулак мурун да- минималдуу болот. Бирок эрежени миң olmasalardı” diye kendi görüşlerini dile getirdi. laklıklardan müzik yüksek sesle çıktığından ve kulak zarına
рыгери Токтомамат Закировдун айтуусунда ку- сактаганкүндөдакүнумдукугуунормасын yakın olduğundan dolayı çok zararlıdır. Onun için normal
лактыктан келген электромагниттик толкундар 1 сааттан ашырбоого аракет кылыңыз. kulaklıkları kullanmak gerekiyor. Sınav haftalarında mikro
адамдын организмине терс таасирин тийгизип ар kulaklıkları arayan alıcıların sayısı artıyor. Bu tür kulaklıklar
кандай өнөкөт ооруларга алып келет. “Кулактык çok küçük olduğu için özel bir enstrümanın yardımıyla yer-
бир эле кулакка эмес борбордук нерв системасы- leştirilebiliyor.
на жана баш мээге да таасирин тийгизет. Ал эми
нерв система жабыркаган соң психикалык оору- Kulak Sağlığım için nelere dikkat etmeli-
ларга, жүрөк, кулак жана дем алуу органдарынын yim?
да ооруга чалдыгышы ыктымал. Кулактыкты көп
угуу булчуң эттеринин начарлашына, тең салмак- Aşağıda yazılanları dikkatli okursanız işitme kaybını önle-
тууулуктун бузулушуна, баш ооруларына, жүрөк- yebilirsiniz.
түн бат-бат же жай согушуна, артериялык кан
басымдын жогорулашына ,коркуу, чочулоо сезим- Kulaklığın sesini yükseltmenin en iyi derecesi %50-60
дерин пайда болушуна, эмгекке жарамдуулуктун civarıdır. Sizin kulaklığınızdan müzik dışarıya duyulmaması
жоголушуна, уйкунун бузулушуна, бат чарчоого gerekir.
жана мурундун каноосуна алып келиши мүмкүн”
-деди дарыгер Закиров Токтомамат. Кулактыкты Normal ve bilgisayar kulaklığına odaklanmalısınız, çünkü
кулактан түшүрбөй уккан адамдын кулак тарсыл- vakum kulaklığı çok zararlıdır.
дагы дүүлүгүп, баш мээнин чарчоосуна башкача
айтканда нерв ооруларына жана үндөрду алыс-жа- Günde 1 saat normal sesle müzik dinlerseniz, kulağınıza
кынды ажыраталбай калышына жол ачат. zarar gelmez.
Dışarıdaki gürültüyü duymamak amacıyla kulaklığın sesi-
ni yükseltmemelisiniz.
Төмөндө көрсөтүлгөн эрежелерди сактоо менен угуу функциясын Kulak sağlımızı korumalıyız!
жоготуп алуу коркунучун алдын алууга болот: Günümüzde neyin doğru neyin yanlış olduğunu
bilerek doğru olanı yapmama hastalığı var.
1. Кулактыктынүнүнэңоптималдуучоңойтууварианты50- Kulaklığın ne kadar zararlı olduğunu bilmesine
60 пайыз. Чыккан музыкаңар сыртка угулбашы зарыл. rağmen onu terk edemeyen gençlerin sayısı oldukça
2. Жөнөкөйжаначоңкомпьютердинкулактыгынабасымжа- fazla. Sevdiğiniz müziği dinleyebilirsiniz sadece
саганыңыз оң. Вакуумдук кулактыктардын зыяндуулугу көбүрөөк. yukarıda yazılanları dikkate alırsanız kulak sağlığınızı
3. Күнүнөбирсаатүнүнорточочыгарыпугуукулаккаэч korumuş olursunuz.
кандай зыян алып келбейт.
4. Сырттагыызы-чууугулбасындепүнүнмаксималдуучо- Mart'14
ңойттуудан баш тартыңыз.
Пайдасынан зыяны көп кулактыктар
Kulaklıkları Çıkarın Size Söyleyeceklerimiz Var
Касиет Джолдошбекова Kasiet Dcoldoşbekova
Окууга же жумушка баратканда, коомдук транспортто же Okulda, sokakta, evde hayatımızın vazgeçilmezi haline gelen
жөн гана сейилдөөдө сүйүктүү музыкасын угуп, узун жолду kulaklıklar, insanlara her ortamda müzik dinleme imkanı veriyor.
кыскартууну ким эле жактырбасын. А бирок, күнүгө кулак- Ancak her gün telefonumuzdan müzik dinlemek için kulağımıza
тыкты кулакка салуу менен ден соолугуна кандай зыян taktığımız kulaklıklar, sağır olma riskinizi de artırıyor.
келтирип жатканын көпчүлүк билбесе керек.
Музыка угуу адамды стресстен алыстатып баш- Yüksek Sesle Müzik Tehlikeli
ка бир дүйнөгө алып барат. Атүгүл музыканын Kulaklığı keşfeden tasarımcılar gelecek neslin sağır olma
дарылык касиети бар экенин изилдөөчүлөр тас- riskini göz önünde bulundurmamış olabilir. Kulaklıkla
тыктаган. Жашоого болгон көз карашы, табити ар müzik dinlemek insanın kulağındaki 700 hücreyi çarparak
башка болгон жаштардын басымдуу бөлүгү кулак- yok ediyor. İnsan kulağı 35-40 db ses uygunken, kulaklıklar
тыктан музыка угууну жактырышат.Ушундан улам kulağa 100 db ses veriyor. Gençlerin birçoğu gürültülü or-
коомдо “мурун мырзалар айымдар менен таны- tamlarda çok yüksek sesle müzik dinlemeyi tercih ediyor. Bu
шууда баш кийимин чечишсе учурда кулактыгын durumun çok uzun süre devam etmesi ise sağır olma riskini
чечишет” деген түшүнук пайда болду. artırıyor.
“Музыка угуп жатып уктап да ка- Өтө зыяны вакуумдук кулак- Stresi atmak için müzik dinle- Akıl hastalıklarına yol açabiliyor
лам...” тыктар mek… Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nin Kulak Burun
ve Boğaz Uzmanı Toktomamat Zakirov: “Elektro manyetik
Кыргыз-Түрк “Манас” университетинин сту- Бишкектеги “Айчүрөк” соода борбору- Müzik insanı stresten uzaklaştırıp başka bir dalgalar, insan organizmasına çok zararlı ve ciddi hastalıklara
денти Мерве Наз Учар “кулактык мени адамдардан нун “Мир связи” телефон сатуу бөлүмүнүн dünyaya götürüyor. Hatta müziğin iyileştirici yol açabiliyor. Kulaklık sadece insan kulağına değil merkezi
жана көчөдөн алыстатып башка бир дүйнөгө алып сатычуусу Айгүл Кубатованын айтымында özelliklerinin olduğu da söyleniyor. Haya- sinir sistemine ve beyine de çok zarar veriyor. Sinir sistemi
баргансыйт. Кулактык менен музыка укканды жак- кулактыкты сатып алуучулардын басымдуу ta farklı bir bakış açısı olduğunu idda eden zarar görünce kalp,kulak ve akciğer de mutlaka hastalıklar
шы көрөм. Кечкисин радио угуп уктап да калам. бөлугү жаштар. Кулактыкты сүйүп угуу- gençlerin birçoğu kulaklık aracılığı ile müzik ortaya çıkıyor. Çok uzun süre kulaklıkla müzik dinlemek
Коом ичинде өзүм калаган нерселерди эч кимге чулардын көбү стерео кулактыкты танда- dinlemeyi tercih ediyor. Bu yüzden toplumda: insan vücut dengesinin bozulmasına, baş ağrısına,kalp
тоскоол болбой уга алам. Кулактыктар жашообуз- шат. Ал эми европалыктар чоң Doctor B ‘Eskiden erkekler bayanların karşısında şapka- atışının hızlanmasına veya yavaşlanmasına,kan basıncının
га жеңилдиктерди алып келет, бир гана чөнтөккө кулактыкка басым жасашат. “Вакуумдук larını çıkarırdı, şimdi ise şapkaların yerine ku- yükselmesine,korku duygusunun ortaya çıkmasına, uyku
салганда чатышпаса жакшы болмок”-деди (күлүп). кулактыкка басым жасагандардын саны laklıklarını çıkarıyor’ deniyor. Kulaklıklar her düzenininbozukluğuna,çabukyorulmaya veburunkanakı-
арбын. Алардан абдан күчтүү үн чыгат. Бул zaman gençlerin kulağında veya cebinde özel şına yol açabilir. Kulaklığı her zaman kulağında olan insanın
Адистердин пикиринде кулактык аркылуу кулактын тарсылдак безине абдан жакын yerlerini almış durumdadır. beynin her zaman uyarılma halinde olması beyinin yorul-
музыка угуу кулактагы бактерияларды 700 эсе болгондуктан өтө зыян. Мындан улам жө- masına neden olur. Yani sinir hastalıklarına ve sesleri uzak ve
көбөйтөт. Адамдын кулагына 35-40 Дб. үндү угуу нөкөй кулактык менен гана угууну сунуш- Kulaklıkları takarak uyuyorum… yakından ayırt edememeye neden olur. Kulaklıkla beraber
ылайык. Кулактыктан толук чыккан үн 100Дбга тайбыз. Экзамендин алдында микро кулак- Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi’nin uyuyan gençlerimizin kulağında gürültü kaydedilir ve sağırlı-
барабар. Жаштардын көпчүлүгү ызы-чуу көп жер- тыкты издеген окуучу, студенттер көбөйүп öğrencisi Merve Naz Uçar: “Kulaklıklar ben- ğa yol açar. Kulaklığı alçak sesle beyni dinlendirebilen müzik
де кулактыктын толук үнүн чыгаруу менен угушат. калат,”-деди Айгүл Кубатова. ce insanı sokaktan ve insanlardan soyutluyor. ve haber takip etmek için kullanmak gerekiyor” dedi.
Бул кулактын бир нече жыл ичинде толук укпай Bu yüzden kulaklıkları seviyorum. Geceleri
калуу коркунучун пайда кылат. Учурда кулактыктын зыян экендигин radyodan kulaklıklarımla müzik dinleyerek En zararlı Vakum kulaklıklar
билип туруп, ага карабастан баш тарта ал- uyuyorum. Toplu kullanılan yerlerde kimseyi Ayçürök Alışveriş Merkezi’nin ‘Mir svyazi’ telefon satma
Психикалык ооруларга жол ачышы баган жаштардын саны арбын.Сүйүктүү rahatsız etmeden televizyon ve radyoları ku- bölümününsatıcısı AygülKubatova kulaklığıgeneldegenç-
мүмкүн музыкаңызды жогоруда айтылган эреже- laklığımla takip edebiliyorum. Bence kulaklık- ler satın alıyor. Amatörler çoğunlukla stereo, Avrupalılar ise
лердисактоомененуксаңызугууфункция- lar hayatımıza kolaylık getiren araçlardan biri büyük Doctor B kulaklıklarını tercih ediyor. Vakum kulaklık-
Кыргыз-Түрк “Манас” университетинин ден ңыз бузулбайт, ден соолукка зыяндуулугу ama keşke cebimize koyduğumuzda karmaşık ları seven gençlerin sayısı oldukça fazladır. Ancak bu tür ku-
соолук борборунда эмгектенген кулак мурун да- минималдуу болот. Бирок эрежени миң olmasalardı” diye kendi görüşlerini dile getirdi. laklıklardan müzik yüksek sesle çıktığından ve kulak zarına
рыгери Токтомамат Закировдун айтуусунда ку- сактаганкүндөдакүнумдукугуунормасын yakın olduğundan dolayı çok zararlıdır. Onun için normal
лактыктан келген электромагниттик толкундар 1 сааттан ашырбоого аракет кылыңыз. kulaklıkları kullanmak gerekiyor. Sınav haftalarında mikro
адамдын организмине терс таасирин тийгизип ар kulaklıkları arayan alıcıların sayısı artıyor. Bu tür kulaklıklar
кандай өнөкөт ооруларга алып келет. “Кулактык çok küçük olduğu için özel bir enstrümanın yardımıyla yer-
бир эле кулакка эмес борбордук нерв системасы- leştirilebiliyor.
на жана баш мээге да таасирин тийгизет. Ал эми
нерв система жабыркаган соң психикалык оору- Kulak Sağlığım için nelere dikkat etmeli-
ларга, жүрөк, кулак жана дем алуу органдарынын yim?
да ооруга чалдыгышы ыктымал. Кулактыкты көп
угуу булчуң эттеринин начарлашына, тең салмак- Aşağıda yazılanları dikkatli okursanız işitme kaybını önle-
тууулуктун бузулушуна, баш ооруларына, жүрөк- yebilirsiniz.
түн бат-бат же жай согушуна, артериялык кан
басымдын жогорулашына ,коркуу, чочулоо сезим- Kulaklığın sesini yükseltmenin en iyi derecesi %50-60
дерин пайда болушуна, эмгекке жарамдуулуктун civarıdır. Sizin kulaklığınızdan müzik dışarıya duyulmaması
жоголушуна, уйкунун бузулушуна, бат чарчоого gerekir.
жана мурундун каноосуна алып келиши мүмкүн”
-деди дарыгер Закиров Токтомамат. Кулактыкты Normal ve bilgisayar kulaklığına odaklanmalısınız, çünkü
кулактан түшүрбөй уккан адамдын кулак тарсыл- vakum kulaklığı çok zararlıdır.
дагы дүүлүгүп, баш мээнин чарчоосуна башкача
айтканда нерв ооруларына жана үндөрду алыс-жа- Günde 1 saat normal sesle müzik dinlerseniz, kulağınıza
кынды ажыраталбай калышына жол ачат. zarar gelmez.
Dışarıdaki gürültüyü duymamak amacıyla kulaklığın sesi-
ni yükseltmemelisiniz.
Төмөндө көрсөтүлгөн эрежелерди сактоо менен угуу функциясын Kulak sağlımızı korumalıyız!
жоготуп алуу коркунучун алдын алууга болот: Günümüzde neyin doğru neyin yanlış olduğunu
bilerek doğru olanı yapmama hastalığı var.
1. Кулактыктынүнүнэңоптималдуучоңойтууварианты50- Kulaklığın ne kadar zararlı olduğunu bilmesine
60 пайыз. Чыккан музыкаңар сыртка угулбашы зарыл. rağmen onu terk edemeyen gençlerin sayısı oldukça
2. Жөнөкөйжаначоңкомпьютердинкулактыгынабасымжа- fazla. Sevdiğiniz müziği dinleyebilirsiniz sadece
саганыңыз оң. Вакуумдук кулактыктардын зыяндуулугу көбүрөөк. yukarıda yazılanları dikkate alırsanız kulak sağlığınızı
3. Күнүнөбирсаатүнүнорточочыгарыпугуукулаккаэч korumuş olursunuz.
кандай зыян алып келбейт.
4. Сырттагыызы-чууугулбасындепүнүнмаксималдуучо- Mart'14
ңойттуудан баш тартыңыз.
