2021-12-27
Yuliy Sergeyeviç Hudyakov (08/12/1947- 24/12/2021)
Geçtiğimiz günlerde Novosibirsk'ten çok üzücü bir haber aldık. Tanınmış Kırgız araştırmacısı, Tarih Bilimleri Doktoru, Novosibirsk Devlet Üniversitesi Profesörü, Rusya Bilimler Akademisi Sibirya Şubesi Arkeoloji ve Etnografya Enstitüsü Baş Araştırmacısı Yuliy Sergeyeviç Khudyakov, 24 Aralık 2021'de 75 yaşında aramızdan ayrılmış.
Yuliy Sergeyeviç'in bilimsel mirası çok değerli ve kapsamlıdır. O, birçoğu Arkeoloji ve Tarih bilimlerinin “altın fonuna” dahil olan yaklaşık 40 monografi ve 1.400'den fazla bilimsel makalenin yazarıdır. Yuliy Sergeyeviç Orta Asya’nın ve Güney Sibirya halklarının arkeolojisi, tarihi ve etnografyası üzerine pek çok eser kaleme almıştır. Ona asıl şöhretini kazandıran konular ise çeşitli bölgelerdeki halkların silahları ve askeri sanatları hakkında kaleme almış olduğu eserleridir. Bu konulardaki eserleri arkeoloji alanında en temel ve klasik eserler olarak kabul edilmektedir.
Yuliy Sergeyeviç’in çalışmaları sayesinde arkeologlar, kurganlar ve ölü anma anıtları üzerine yapılan araştırmalarda silahları kronolojik ve etnokültürel indikatör olarak kullanmaya başlamışlardır. Modern arkeoloji biliminde silahları sınıflandırma konusunda Hudyakov tarafından geliştirilmiş olan sistem genel kabul görmektedir. Bir nesilden fazla bir süre zarfında pek çok arkeolog ve silah uzmanı onun çalışmalarıyla büyümüştür. Bu nedenle Yuliy Sergeyeviç “Sibirya Silah Ekolü”nün kurucusu olarak kabul edilebilir. Onun ekolüne sahip araştırmacılar sadece Rusya'da değil, Kazakistan, Kırgızistan, Moğolistan ve başka ülkelerde de çalışmalar yürütmektedirler.
Yuliy Sergeyeviç'in Kırgız tarihi ve arkeolojisi çalışmalarına da katkısı çok büyüktür. O, doktora tezinde MS 6-12. Yüzyıllardaki Yenisey Kırgızlarının askeri sanatı konusunu araştırmıştır. Sonraki yıllarda da Kırgızların Eski, Orta ve Modern çağlardaki tarihi, askeri yapısı, etnografyası hakkında monografileri ve yüzlerce ilmi makaleleri yayımlamıştır.
Yuliy Sergeyeviç, yirmiye yakın Doktora, yetmişten fazla yüksek lisans dereceli arkeoloji uzmanı yetiştirmiştir. Onların arasında Kırgızistan Üniversitelerinde çalışan 3 doktora ve birkaç yüksek lisans dereceli uzman da bulunmaktadır.
Yuliy Sergeyeviç'in bilimsel çalışmaları Kırgızistan’da çok değerlidir. O, Kırgız Cumhuriyeti Ulusal Bilimler Akademisi'nin onursal yabancı üyesi; Yusuf Balasagun Kırgız Milli Üniversitesi'nin ve İ. Arabaev Kırgız Devlet Üniversitesi’nin onursal profesörü; Akademisyen A. Altımışbayev ve A. Tabaldiyev adındaki ödüllerin sahibidir. Bunlara ek olarak Kırgız Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın kararlarıyla Yuliy Sergeyeviç, “Danaker” (2002) ve III. derecedeki “Manas” (2016) devlet nişanları ile ödüllendirilmiştir.
Yuliy Sergeeviç'in ailesine, yakınlarına, meslektaşlarına ve öğrencilerine en derin taziyelerimizi sunuyoruz. Onun gidişiyle bilim dünyası yeri doldurulamaz bir kayıp yaşamıştır. Yuliy Sergeyeviç'in hatırası aramızda sonsuza dek yaşayacaktır.
Yuliy Sergeyeviç Hudyakov’un Kırgız Meslektaşları ve Öğrencileri
