Диндерди таануу бөлүмү

 

 

DİKKAT!

Burada verilen sorular ÖRNEK kabilindendir. Sınavda bu soruların aynısı çıkmak zorunda değildir. Benzer veya yakın sorular da çıkabilir.

2024 – 2025 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI

 İLAHİYAT FAKÜLTESİ

 DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ

 DEVLET SINAV SORULARI

 

KELAM

  1. Kelam ilminin “kelam” olarak isimlendirilmesinin nedenleri nelerdir? / Калам илиминин “Калам” деп аталышынын себептери эмнеде?
  2. Kelam ilmi için kullanılan “usulü’d-din” ve “tevhid ve sıfatlar ilmi” kavramlarını açıklayınız. / Калам илими үчүн колдонулган «усулуд-дин» жана «тавхид жана сыпат илими» түшүнүктөрүн ачыктап бериңиз.
  3. Ashabu’l-hadis düşüncesinin oluşmasında coğrafi ve kültürel etkiler nelerdir? / Асхабул-хадис пикиринин калыптанышына кайсы географиялык жана маданий факторлор таасирин тийгизди?
  4. Ashabu’r-rey düşüncesinin temsilcileri hakkında bilgi veriniz. / Асхабу-рей түшүнүгүнүн өкүлдөрү жөнүндө маалымат бериңиз.
  5. Eş’arî’nin Mutezile’den ayrılışına da konu olan “aslah alallah” meselesindeki tarafların görüşlerini açıklayınız. / Ашаринин Муътазиладан бөлүнүп кетүүсүнө себеп болгон «аслах ал-аллах» маселеси боюнча тараптардын көз караштарын түшүндүрүңүз.
  6. “Mâtüridi akılcılığı” kavramından ne anlaşılmaktadır? / «Матуридийнин рационализми» түшүнүгү эмнени билдирет?
  7. “Rızık” konusunda Mutezile ve Ehl-i Sünnet’in görüşlerini açıklayınız. / Муътазила жана ахли сүннөттүн «ырыскы» темасындагы көз караштарын түшүндүрүңүз.
  8.  İlk dönem Mutezile âlimlerinin kabir azabını kabul etmeme nedenleri nelerdir? / Алгачкы муътазила аалымдарынын кабыр азабын кабыл албаганынын себептери эмнеде?
  9.  Müslümanlar açısından İncil’in tahrif edildiğinin kanıtları nelerdir? / Мусулмандар Инжилдин бузулганына кандай далилдерди келтиришет?
  10.  Mehdi inancının daha çok toplumların buhranlı zamanlarında gündeme gelmesi nasıl açıklanabilir? / Имам Махдиге болгон ишенимдин коомдордогу кризистик доорлордо көбүрөөк пайда болушун кантип түшүндүрүүгө болот?

 

MEZHEPLER TARİHİ

  1. “Mezhep”, “Fırka-i Naciye”, “Makale ve Makalat”, “Milel ve Nihal” kavramlarını açıklayınız. /  “Мазхаб”, “Фырка-и Нажийе”, “Макала жана Макалат”, “Милел жана Нихал” терминдерин түшүндүрүңүз.
  2. Hâricîliğin belli başlı özellikleri nelerdir? Anlatınız. / Харижиянын негизги өзгөчөлүктөрү кайсылар? Айтып бериңиз.
  3. Orta Asya’da yaygın olan itikadi ve ameli mezhepler hangileridir? Kısaca açıklayınız. / Орто Азияда кеңири таралган ишеним (итикадий) жана амал (фыкхий) мазхабтары кайсылар? Кыскача түшүндүрүңүз.
  4. Ehl-i sünnet’in genel prensipleri nelerdir? Açıklayınız. / Ахли сүннөттүн жалпы негиздери кайсылар? Түшүндүрүп бериңиз.
  5. İtikadi ve fıkhi mezheplerin ortaya çıkışında etkili olan sebepler nelerdir? Açıklayınız. / Ишеним (итикадий) жана амал (фыкхий) агымдарынын пайда болушунун таасирдүү себептери кайсылар? Түшүндүрүнүз.

TASAVVUF

  1. Tasavvuf kelimesinin menşei/kökeni ile ilgili açıklamalardan dört tanesini yazınız. / Тасаввуф сөзүнүн келип чыгышы/тамыры жөнүндө төрт түшүндүрмө жазыңыз.
  2. Tasavvuf tarihinin dönemlerini ve bu dönemlerin temel özelliklerini açıklayınız. / . / Тасаввуф тарыхынын мезгилдерин жана бул доорлордун негизги мүнөздөмөлөрүн түшүндүрүңүз.
  3. Tasavvufta “nefs”i tanımak niçin önemlidir? / Тасаввуфта «напсини» таанып билүү эмне үчүн маанилүү?
  4. Tasavvufta şeriatla başlayan yolda nihai hedef olan marifet hakkında bilgi veriniz. / Тасаввуфта шарият менен башталган жолдун түпкү максаты болгон марифат тууралуу маалымат бериңиз.
  5. Zikir şekillerine göre tarikatları sınıflandırınız ve her sınıf için bir örnek veriniz. / Тарикаттарды зикир формаларына жараша классификациялап, ар бир топко мисал келтириңиз.

 

HADİS

  1. Hz. Peygamber (s.a.) döneminde hadislerin yazılıp yazılmadığı konusunda bilgi veriniz. / Аз. Пайгамбар (САВ) доорунда хадистер жазылып жазылбаганы тууралуу маалымат бериңиз.
  2.  “Mütevâtir” hadis ne demektir? Bir hadisin mütevâtir olması için gereken şartları sıralayınız. Mütevâtir hadise bir örnek veriniz. / «Мутаватир» хадис деген эмне? Хадистин мутаватир болушу үчүн зарыл болгон шарттарды тизмектеңиз. Мутаватир хадистерге мисал келтиргиле.
  3. “Sahih” hadisin tarifini yaparak bir hadisin sahih olabilmesi için gereken şartları sıralayınız. Sahih hadise bir örnek veriniz./ Сахих хадистин аныктамасын жана сахих болушундагы шарттарды айтып бериңиз.
  4. “Mevzû” (uydurma) hadis ne demektir? Bir hadisin uydurma olduğu nasıl anlaşılabilir? Mevzû hadise bir örnek veriniz./ Жалган хадис деген эмне? Бир хадистин жалган экенин кантип билсек болот?
  5.  “Zayıf hadis” ne demektir? Zayıf hadislerle amel edilir mi? Bu konuda ortaya çıkan görüşleri açıklayınız. / “Зайыф хадис” (Алсыз хадис) деген эмне? Алсыз хадистер менен амал кылса болобу? Бул темада пайда болгон пикирлерди түшүндүрүңүз.
  6. “Kütüb-i Tis‘a” (Temel Dokuz Hadis Kitabı) hangileridir? Yazarlarıyla birlikte yazınız. / «Кутуб-и Тис’а» (Тогуз негизги хадис китеби) кайсылар? Авторлору менен жазгыла.
  7.  “Sahâbî” kime denir? Bir kimsenin sahabeden olduğunu anlamanın yolları nelerdir? Hadis rivâyetiyle meşhur olmuş 5 sahabînin ismini yazınız. / “Сахаба” деген ким? Бирөөнү кайсы өзгөчөлүктөрүнөн улам сахаба деп атасак болот? Хадис риваяты менен атактуу болгон 5 сахабанын атын жазыңыз.
  8. Hadis uydurma faaliyetlerine karşı âlimlerin aldığı tedbirler nelerdir? Bilgi veriniz. / Аалымдар жалган хадис жеткирүү иштерине каршы кандай чараларды көрүшкөн? Маалымат бериңиз.

 

İSLAM TARİHİ

  1. İslâm gelmeden önce Arabistan yarımadasında dinî hayat hakkında bilgi veriniz. / Ислам дини келгенге чейинки Араб жарым аралындагы диний жашоо тууралуу маалымат бериңиз
  2. Hz. Peygamber’in gençliğinde katıldığı “Hilfu’l-Fudûl” (Erdemliler Cemiyeti) hakkında bilgi veriniz. / Аз. Пайгамбар (с.а.в.) жаш кезинде мүчө болгон “Хилфу’л-фудул” (Изги адамдардын коому) жөнүндө маалымат бериңиз.
  3. Hz. Peygamber’e ilk vahyin gelişi hakkında bilgi veriniz. / Аз. Пайгамбарга биринчи вахий түшкөнү тууралуу маалымат бериңиз.
  4. Medine’nin hicret yurdu olarak seçilmesinin sebepleri hakkında bilgi veriniz. / Мадина шаарынын хижрат кылына турчу жер катары тандалышынын себептери жөнүндө маалымат бериңиз.
  5.  Bedir Savaşı ve sonuçları hakkında bilgi veriniz. / Бадр согушу жана анын жыйынтыктары тууралуу маалымат бериңиз.
  6.   Hz. Peygamber’in çevre ülkelere gönderdiği İslâm’a davet mektupları hakkında bilgi veriniz. / Аз. Пайгамбардын (с.а.в.) коңшу өлкөлөргө жиберген Исламга чакыруу каттары тууралуу маалымат бериңиз.

DİNLER TARİHİ

  1. Dinler tarihinin konusu ve yöntemi nedir? Açıklayınız. / Диндер тарыхынын предмети жана ыкмасы кандай? Түшүндүрүп бериңиз.
  2. İslam, Hristiyanlık ve Yahudiliğin sembol ve kutsal mekânları nelerdir? Kısaca bilgi veriniz. / Ислам, христиан жана иудаизм диндеринин символдору жана ыйык жерлери кайсылар? Кыскача маалымат бериңиз.
  3. Hristiyanlıktaki önemli mezhepler hangileridir? Kısaca açıklayınız. / Христианчылыкта кандай маанилүү секталар бар? Кыскача түшүндүрүңүз.
  4. Hristiyanlıktaki önemli konsiller hangileridir? Kısaca açıklayınız. / Христианчылыкта кандай маанилүү кеңештер бар? Кыскача түшүндүрүп бериңиз
  5. Sakrament nedir? Hristiyan sakramentleri hangileridir? Kısaca açıklayınız. / Сакрамент деген эмне? Христиан дининде каднай сакраменттер бар? Кыскача түшүндүрүп бериңиз.
  6. Yahudilikteki kutsal metinler hangileridir? Kısaca açıklayınız. / Иудаизмде кайсы ыйык тексттер бар? Кыскача түшүндүрүп бериңиз.
  7. İnkültürasyon hakkında bilgi veriniz? / Инкультурация жөнүндө маалымат бериңиз?
  8. Dinlerdeki misyonerlik hakkında bilgi ve örnek veriniz? / Диндердеги миссионердикти мисалдар менен түшүндүрүп бериңиз?
  9. Yahudiliğin genel özellikleri hakkında bilgi veriniz? / Иудаизм дининин жалпы мүнөздөмөлөрү жөнүндө маалымат бериңиз?
  10. Yahudi, Musevi, İsrail kelimelerinin anlamı hakkında bilgi veriniz? / Иудей, Мусеви, Исраил сөздөрүнүн маанилерин түшүндүрүп бериңиз.
  11. Hıristiysnlığın genel özellikleri hakkında bilgi veriniz? / Христиан дининин жалпы өзгөчөлүктөрү жөнүндө маалымат бериңиз.
  12. Geleneksel Türk Dini hakkında bilgi veriniz? /  Салттуу түрк дини жөнүндө маалымат бериңиз?
  13. Hinduizm’de kast sistemi hakkında bilgi veriniz/ / Индуизмдин каст системасы тууралуу маалымат бериңиз
  14. Budizm’de Nirvana hakkında bilgi veriniz. / Буддизмдеги “нирвана” тууралуу маалымат бериңиз.
  15. Hıristiyanlıkta teslis inancı hakkında bilgi veriniz? / Христиан дининдеги үч кудайлык ишеними жөнүндө маалымат бериңиз.

TEFSİR / KURAN OKUMA VE TECVİD

  1. Rivayet tefsirlerinin özellikleri nelerdir? İki rivayet tefsirine örnek veriniz. / Риваят тафсиринин өзгөчөлүктөрү эмнелер? Риваят тафсирине эки мисал бериниз. 
  2. Kur’an-ı Kerim’i tertil üzere okumak ne demektir? Niçin önemlidir? Açıklayınız. / Курани Каримди тартил (бергилүү тартип) менен окуу деген эмне? Бул эмне үчүн маанилүү? Түшүндүрүңүз.
  3. Dirâyet tefsiri ve yöntemi nedir? Açıklayarak iki dirayet tefsirini ve müfessirini örnek olarak veriniz. / Дираят тафсири жана ыкмасы деген эмне? Эки дираят тафсирин жана муфассирин мисал келтириңиз.
  4. Sahabe dönemi tefsiri hakkında bilgi veriniz. / Сахабалар доорундагы тафсир жөнүндө маалымат бериңиз.
  5. Kıssa ne demektir? Kur’an’da kıssaların yer almasının amacı nedir? Açıklayınız. / “Кысса” (окуя) деген эмне? Куранга кыссаларды (окуяларды) киргизүүнүн максаты эмнеде? Түшүндүрүп бериңиз.
  6. Kur’an’ın cem’i (toplanması) ve istinsahı (çoğaltılması) hakkında bilgi veriniz. / Курандын топтолуусу жана көбөйтүлүшү жөнүндө маалымат бериңиз.
  7. Sahabenin tefsirini önemli kılan özellikler nelerdir? Açıklayınız. / Сахабалардын тафсирлерин маанилүү кылган өзгөчөлүктөр кайсылар? Түшүндүрүп бериңиз.
  8. Tefsir ilimleri ne demektir? Açıklayınız. / Тафсир илимдери эмнени билдирет? Түшүндүрүңүз.
  9. Tâbiîn Dönemi'nin tefsir özellikleri nelerdir? Açıklayınız. / Табиин доорунун тафсирлөө өзгөчөлүктөрү кандай болгон? Түшүндүрүп бериңиз.
  10. Kur’an-ı Kerim’i anlamak ve yorumlamak niçin önemlidir? Açıklayınız. / Эмне үчүн Куранды түшүнүү жана чечмелөө маанилүү? Түшүндүрүңүз.
  11. Kur’an’ın ana konuları nelerdir? Örneklerle açıklayınız. / Курандын негизги темалары кайсылар? Мисалдар менен түшүндүрүңүз.
  12. Nâsih, Mensûh, Muhkem ve Müteşâbih nedir? Açıklayınız. / Насих, мансух, мухкам, муташабих деген эмне? Түшүндүрүңүз.
  13. Esbâb-ı Nüzul ilmi nedir? Açıklayınız. / Асбаб-и нузул илими деген эмне? Түшүндүрүңүз
  14. Garibu’l-Kur’an ilmi nedir? Açıklayınız. / Гарибул Куран илими деген эмне? Түшүндүрүңүз.

DİN PSİKOLOJİSİ

  1. Din Psikolojisinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz. / Дин психологиясынын предмети жана методу жөнүндө маалымат бериңиз.
  2. Dindarlık ne demektir? Dindarlığın kayankları hakkındaki görüşler nelerdir? Açıklayınız. / Диндарлык деген эмне? Диндарлыктын булактары боюнча кандай көз караштар бар? Түшүндүрүп бериңиз.
  3. Din değiştirmeye etki eden faktörler nelerdir? Açıklayınız. / Башка динге өтүүгө кандай факторлор таасир этет? Түшүндүрүп бериңиз.
  4. Dini tecrübenin ifade şekilleri nelerdir? Açıklayınız. / Диний тажрыйбаны чагылдыруунун кандай формалары бар? Түшүндүрүп бериңиз.
  5. Dindarlığın birey üzerindeki psikolojik etkileri nelerdir? Açıklayınız. / Диндарлык жеке адамга психологиялык жактан кандай таасирин тийгизет? Түшүндүрүп бериңиз.

DİN DİLİ VE DİNİ İLETİŞİM/DİNİ DANIŞMA VE REHBERLİK

  1. Demografik açıdan dinleyicilerin özelliklerini ve dini iletişim açısından önemini tartışınız. / Аудиториянын демографиялык өзгөчөлүктөрүн жана алардын диний коммуникациядагы маанисин талкуулаңыз.
  2. Dini danışmanlığın tanımını, amacını ve önemini açıklayınız. / Диний кеңеш берүүнүн аныктамасын, максатын жана маанисин түшүндүрүңүз.
  3. Dini iletişimin temel unsurları nelerdir? Açıklayınız. / Диний коммуникациянын негизги элементтери кайсылар? Түшүндүрүңүз.
  4. İletişimin temel unsurlarından birisi olan ‘Kaynak Kişi’ hakkında bilgi veriniz. / Байланыштын негизги элементтеринин бири болгон «маалыматтын булагы болгон адам» жөнүндө маалымат бериңиз.
  5. Dini danışmanlık ve rehberlikteki etik kurallar nelerdir? Açıklayınız. / Диний насаат жана багыт берүүдөгү этикалык эрежелер кандай? Түшүндүрүп бериңиз.

 

DİN SOSYOLOJİSİ

  1. Din Sosyolojisinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz. / Дин социологиясынын предмети жана методу жөнүндө маалымат бериңиз.
  2. Toplumsal kurumları maddeler halinde yazarak dinin ekonomi kurumuyla ilişkisini açıklayınız. / Социалдык институттарды жазып дин менен экономикалык институттардын байланышын түшүндүрүңүз.
  3. Toplumsal değişme-din arasındaki ilişki/etkileşim nasıldır? Açıklayınız. / Коомдук өзгөрүүлөр менен диндин ортосунда кандай байланыш бар? Түшүндүрүп бериңиз.

 

DİN EĞİTİMİ

  1. Kırgızistan’da din devlet ilişkileri ve örgün din eğitimi faaliyetlerini anlatınız. / Кыргызстандагы дин-мамлекет мамилелерин жана расмий диний билим берүү иш-чараларын түшүндүрүп бериңиз.
  2. Din Eğitimi Biliminin ilişkili olduğu bilimler hangileridir? Açıklayınız. / Дин педагогикасы илими башка кандай илимдер менен байланышы бар? Түшүндүрүңүз.
  3. Medrese eğitiminin (müderris talebe dersler yöntemler) temel özellikleri nelerdir? Açıklayınız. / Медреседеги билим берүүнүн негизги өзгөчөлүктөрү кандай (мугалим, окуучу, сабак, усул)? Түшүндүрүңүз.
  4. Çocukluk dönemi dininin temel özellikleri nelerdir? Açıklayınız. / Балалык чактагы диндарлыктын негизги өзгөчөлүктөрү кайсылар? Түшүндүрүңүз.
  5. Yaygın din eğitiminin tanımı, amacı, hedef kitlesi ve vasıtaları nelerdir? Açıklayınız. / Формалдуу эмес диний билим берүүнүн аныктамасы, максаты, максаттуу аудиториясы жана каражаттары кайсылар? Түшүндүрүңүз.
  6. Eğitim, öğretim, öğrenme ve öğretme kavramlarını örneklerle açıklayarak aralarındaki fark  benzerlikleri belirtiniz. / Билим берүү, окутуу, үйрөнүү түшүнүктөрүн мисалдар менен түшүндүрүп, алардын ортосундагы айырмачылыктарды жана окшоштуктарды көрсөтүңүз.
  7. Yetişkinlik dönemi din eğitiminin temel ilkeleri nelerdir? Açıklayınız. / Чоңдорго диний билим берүүнүн негизги принциптери кандай? Түшүндүрүп бериңиз.
  8. Kırgızistan’da yaygın din eğitimi kurumları ve faaliyetleri nelerdir? Açıklayınız.  / Кыргызстанда формалдуу эмес диний билим берүү мекемелери жана иш-чаралары кандай? Түшүндүрүңүз.
  9. Ahlak eğitimi ne demektir? Ahlak eğitiminde kullanılan yöntemler nelerdir? Açıklayınız. / Адеп-ахлактык тарбия деген эмнени билдирет? Адеп-ахлактык тарбияда кандай методдор колдонулат? Түшүндүрүңүз.
  10. İslam’ın eğitime verdiği değer nedir? Açıklayınız. / Ислам дини билим берүүгө кандай маани берет? Түшүндүрүңүз.
  11. Okulda niçin din öğretimine yer verilmelidir? Temellendiriniz. / Эмне үчүн диний билим мектептерге киргизилиши керек? Далилидер менен түшүндүрүп бериңиз.

FIKIH

  1. Fıkıh ilminin temel ilkeleri nelerdir? Listeleyip kısaca açıklayınız. 
  2. Fıkıh hükümlerinin asli delilleri nelerdir? Açıklayınız. 
  3. Fıkıh hükümlerinin fer’i delilleri nelerdir? Açıklayınız. 
  4. Orucu bozup yalnız kaza gerektiren durumlar nelerdir? Örneklerle açıklayınız. 
  5. Cuma namazının farz olmasının şartları nelerdir? Açıklayınız.
  6. Küçük ve büyük baş hayvanların zekâtı nasıldır? Örneklerle açıklayınız.
  7. Seferilik ne demektir? Hanefilikte seferilik halinde namaz nasıl kılınır? Açıklayınız.
  8. “Azimet” ve “ruhsat” nedir? Örnek vererek açıklayınız. 
  9. Namazla ilgili kavramlardan “eda”, “iade” ve “kaza” kavramlarını örneklerle açıklayınız.
  10. Fıkıh ilminin konuları ve amaçları nelerdir? Açıklayınız.
  11. Hâvâic-i Asliyye (Temel İhtiyaçlar) ne demektir? Açıklayınız.
  12. Müçtehidde bulunması gereken şartlar nelerdir? Açıklayınız.
  13. Farz-ı ayn ve farz-i kifâye ne demektir? Örneklerle açıklayınız.
  14. Ebu Hanife’nin eserleri ve görüşleri hakkında bilgi veriniz. 
  15. Haram ne demektir? Çeşitlerini örnek vererek açıklayınız. 
  16. Oruç tutmamayı mübah kılan haller nelerdir? Açıklayınız. 
  17. Hanefilere göre haccın farzları nelerdir? Açıklayınız.
  18. Nafile ibadet ne demektir? Örneklerle açıklayınız. 
  19. Umre ile hac arasındaki farklar nelerdir? Açıklayınız
  20. Namazın vacip, sünnet ve mekruhları ne demektir? Örneklerle açıklayınız.
  21. Kıyasın şartları nelerdir? Açıklayınız.
  22. “el-Mebsut” eseri kimin eseridir? Açıklayınız.
  23. “el-Hidaye” eseri kimin eseridir? Açıklayınız.
  24. Yusuf el-Kardavi kimdir?
  25. Yusuf el-Karadagî kimdir?
  26. Keffaret ne demektir? Örneklerle açıklayınız.

DİN FELSEFESİ/AHLAK FELSEFESİ

  1. Din Felsefesinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz.
  2. Din felsefesi ile kelam arasındaki farklar nelerdir? Açıklayınız.
  3. Önermelerarası ilişkilerden çelişki nedir? Bir örnekle açıklayınız.
  4. İslam ahlakının kaynakları nelerdir? Kısaca açıklayınız.
  5. Teleolojik delili kısaca açıklayınız.
  6. Tümevarım ve Tümdengelim nedir? Örnek vererek açıklayınız.
  7. Vahyin doğrulanması ile ilgili klasik delilleri anlatınız.
  8. Deizmin Tanrı tasavvurunu açıklayınız.
  9. Tanrı’nın varlığının delillerinden olan “ontolojik delili” kısaca açıklayınız.

ARAPÇA

  1. Harf-i Cerr ne demektir? Örneklerle açıklayınız.
  2. Kane ve kardeşleri (Kane ve Ehavatüha) hangileridir? Örnek veriniz.
  3. İnne ve kardeşleri (İnne ve Ehavatüha) hangileridir? Örnek veriniz.
  4. Mef'ul çeşitleri nelerdir? Mef'ulü mutlak niçin kullanılır? Açıklayınız
  5. Ma’lum ve meçhul fiil ne demektir? Örnek vererek açıklayınız.
  6. Sülasi ve Rubai fiil ne demektir? Örneklerle açıklayınız.