2023 – 2024 EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI
İLAHİYAT FAKÜLTESİ
DİN BİLİMLERİ BÖLÜMÜ
DEVLET SINAV SORULARI
KELAM
- Kelam ilminin “kelam” olarak isimlendirilmesinin nedenleri nelerdir?
- Kelam ilmi için kullanılan “usulü’d-din” ve “tevhid ve sıfatlar ilmi” kavramlarını açıklayınız.
- Ashabu’l-hadis düşüncesinin oluşmasında coğrafi ve kültürel etkiler nelerdir?
- Ashabu’r-rey düşüncesinin temsilcileri hakkında bilgi veriniz.
- Eş’arî’nin Mutezile’den ayrılışına da konu olan “aslah alallah” meselesindeki tarafların görüşlerini açıklayınız.
- “Mâtüridi akılcılığı” kavramından ne anlaşılmaktadır?
- “Rızık” konusunda Mutezile ve Ehl-i Sünnet’in görüşlerini açıklayınız.
- İlk dönem Mutezile âlimlerinin kabir azabını kabul etmeme nedenleri nelerdir?
- Müslümanlar açısından İncil’in tahrif edildiğinin kanıtları nelerdir?
- Mehdi inancının daha çok toplumların buhranlı zamanlarında gündeme gelmesi nasıl açıklanabilir?
MEZHEPLER TARİHİ
- “Mezhep”, “Fırka-i Naciye”, “Makale ve Makalat”, “Milel ve Nihal” kavramlarını açıklayınız.
- Hâricîliğin belli başlı özellikleri nelerdir? Yazınız.
- Orta Asya’da yaygın olan itikadi ve ameli mezhepler hangileridir? Kısaca açıklayınız.
- Ehl-i sünnet’in genel prensipleri nelerdir? Açıklayınız.
- İtikadi ve fıkhi mezheplerin ortaya çıkışında etkili olan sebepler nelerdir? Açıklayınız.
TASAVVUF
- Tasavvuf kelimesinin menşei/kökeni ile ilgili açıklamalardan dört tanesini yazınız.
- Tasavvuf tarihinin dönemlerini ve bu dönemlerin temel özelliklerini açıklayınız.
- Tasavvufta “nefs”i tanımak niçin önemlidir?
- Tasavvufta şeriatla başlayan yolda nihai hedef olan marifet hakkında bilgi veriniz.
- Zikir şekillerine göre tarikatları sınıflandırınız ve her sınıf için bir örnek veriniz.
HADİS
- Hz. Peygamber (s.a.) döneminde hadislerin yazılıp yazılmadığı konusunda bilgi veriniz.
- “Tedvînü’l-Hadis” ne demektir? Ne zaman başlamıştır? Bilgi veriniz./ “Тедвинү-л хадис” деген эмне? Качан башталган? Түшүндүрүп бериңиз.
- Hadis tasnif sistemleri hakkında bilgi veriniz. Her bir tasnif sistemine göre yazılan hadis kitaplarına 2 örnek veriniz./ Хадистердин классификациясы тууралуу маалымат бериңиз.
- “Mütevâtir” hadis ne demektir? Bir hadisin mütevâtir olması için gereken şartları sıralayınız. Mütevâtir hadise bir örnek veriniz.
- “Sahih” hadisin tarifini yaparak bir hadisin sahih olabilmesi için gereken şartları sıralayınız. Sahih hadise bir örnek veriniz./ Сахих хадистин аныктамасын жана сахих болушундагы шарттарды айтып бериңиз.
- “Mevzû” (uydurma) hadis ne demektir? Bir hadisin uydurma olduğu nasıl anlaşılabilir? Mevzû hadise bir örnek veriniz./ Жалган хадис деген эмне? Бир хадистин жалган экенин кантип билсек болот?
- Hadis tahammül (öğrenme ve öğretme) yolları nelerdir kısaca açıklayınız./ Хадис тахаммүлдүн жолдору деген эмне? Кыскача түшүндүрмө бериңиз.
- “Zayıf hadis” ne demektir? Zayıf hadislerle amel edilir mi? Bu konuda ortaya çıkan görüşleri açıklayınız.
- “Kütüb-i Tis‘a” (Temel Dokuz Hadis Kitabı) hangileridir? Yazarlarıyla birlikte yazınız.
- “Sahâbî” kime denir? Bir kimsenin sahabeden olduğunu anlamanın yolları nelerdir? Hadis rivâyetiyle meşhur olmuş 5 sahabînin ismini yazınız.
- Kur’an’da “hadis” kelimesi hangi anlamlarda kullanılmıştır? İçinde “hadis” kelimesi geçen 5 ayetten örnek veriniz?
- Hadis usûlünde kullanılan “râvî”, “adalet”, “zabt”, “merfû”, “kutsî”, “muttasıl”, “meşhur”, “müdrec”, “mu‘allak”, “musahhaf” kelimelerinin ne anlama geldiğini yazınız.
- “Sened/isnâd” ne demektir? Ne zaman kullanılmaya başlamıştır? Bilgi veriniz.
- Hadis uydurma faaliyetlerine karşı âlimlerin aldığı tedbirler nelerdir? Bilgi veriniz.
- “Hadis ilimleri” nelerdir? Anlamlarıyla birlikte sıralayınız.
İSLAM TARİHİ
- İslâm gelmeden önce Arabistan yarımadasında dinî hayat hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Peygamber’in gençliğinde katıldığı “Hilfu’l-Fudûl” (Erdemliler Cemiyeti) hakkında bilgi veriniz.
- Kureyşli müşriklerin yeni gelen İslâm dinine karşı çıkmalarının sebepleri hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Peygamber’in Hz. Hatice ile evliliği ve çocukları hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Peygamber’e ilk vahyin gelişi hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Peygamber’in hicret esnasında müşriklere yakalanmamak için aldığı tedbirler hakkında bilgi veriniz.
- Medine’nin hicret yurdu olarak seçilmesinin sebepleri hakkında bilgi veriniz.
- Medine’ye hicretin sonuçları hakkında bilgi veriniz.
- “Medine Belgesi (Sözleşmesi)” hakkında bilgi veriniz.
- Bedir Savaşı ve sonuçları hakkında bilgi veriniz.
- Hudeybiye Antlaşması’nın maddeleri ve sonuçları hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Peygamber’in çevre ülkelere gönderdiği İslâm’a davet mektupları hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Ebu Bekir dönemindeki en önemli olaylar hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Ömer dönemindeki en önemli olaylar hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Osman döneminde ortaya çıkan iç karışıkların sebepleri hakkında bilgi veriniz.
- Hz. Ali dönemindeki en önemli olaylar hakkında bilgi veriniz.
DİNLER TARİHİ
- Dinler tarihinin konusu ve yöntemi nedir? Açıklayınız.
- İslam, Hristiyanlık ve Yahudiliğin sembol ve kutsal mekânları nelerdir? Kısaca bilgi veriniz.
- Hristiyanlıktaki önemli kiliseler (mezhepler) hangileridir? Kısaca açıklayınız.
- Hristiyanlıktaki önemli konsiller hangileridir? Kısaca açıklayınız.
- Sakrament nedir? Hristiyan sakramentleri hangileridir? Kısaca açıklayınız.
- Yahudilikteki kutsal metinler hangileridir? Kısaca açıklayınız.
- İnkültürasyon hakkında bilgi veriniz?
- Dinlerdeki misyonerlik hakkında bilgi ve örnek veriniz?
- Yahudiliğin genel özellikleri hakkında bilgi veriniz?
- Yahudi, Musevi, İsrail kelimelerinin terminolojisi hakkında bilgi veriniz?
- Hıtistiysnlığn genel özellikleri hakkında bilgi veriniz?
- Geleneksel Türk dini hakkında bilgi veriniz?
- Hinduizm’de kast sistemi hakkında bilgi veriniz
- Budizm’de Nirvana hakkında bilgi veriniz
- İslamiyetin temel ilkeleri ve tarihsel gelişimi hakkında bilgi veriniz?
- Hıristiyanlıkta teslis inancı hakkında bilgi veriniz?
- Pavlus’un Hıristiyanlığa kattığı inançlar hakkında bilgi veriniz?
TEFSİR / KURAN OKUMA VE TECVİD
- Rivayet tefsirlerinin özellikleri nelerdir? İki rivayet tefsirine örnek veriniz.
- Kur’an-ı Kerim’i tertil üzere okumak ne demektir? Niçin önemlidir? Açıklayınız.
- Dirâyet tefsiri ve yöntemi nedir? Açıklayarak iki dirayet tefsirini ve müfessirini yazınız.
- Sahabe dönemi tefsiri hakkında bilgi veriniz.
- Kıssa ne demektir? Kur’an’da kıssaların yer almasının amacı nedir? Açıklayınız.
- Kur’an’ın cem’i (toplanması) ve istinsahı (çoğaltılması) hakkında bilgi veriniz.
- Sahabenin tefsirini önemli kılan özellikler nelerdir? Açıklayınız.
- Tefsir ilimleri ne demektir? Açıklayınız.
- Tâbiîn Dönemi'nin tefsir özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
- Kur’an-ı Kerim’i anlamak ve yorumlamak niçin önemlidir? Açıklayınız.
- Kur’an’ın ana konuları nelerdir? Örneklerle açıklayınız.
- Nâsih, Mensûh, Muhkem ve Müteşâbih nedir? Açıklayınız.
- Esbâb-ı Nüzul ilmi nedir? Açıklayınız.
- Garibu’l-Kur’an ilmi nedir? Açıklayınız
DİN PSİKOLOJİSİ
- Din Psikolojisinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz.
- Dindarlık ne demektir? Dindarlığın kayankları hakkındaki görüşler nelerdir? Açıklayınız.
- Din değiştirmeye etki eden faktörler nelerdir? Açıklayınız.
- Dini tecrübenin ifade şekilleri nelerdir? Açıklayınız.
- Dindarlığın birey üzerindeki psikolojik etkileri nelerdir? Açıklayınız.
DİN DİLİ VE DİNİ İLETİŞİM/DİNİ DANIŞMA VE REHBERLİK
- Demografik açıdan dinleyicilerin özelliklerini ve dini iletişim açısından önemini tartışınız.
- Dini danışmanlığın tanımını, amacını ve önemini açıklayınız.
- Dini iletişimin temel unsurları nelerdir? Açıklayınız.
- İletişimin temel unsurlarından birisi olan ‘Kaynak Kişi’ hakkında bilgi veriniz.
- Dini danışmanlık ve rehberlikteki etik kurallar nelerdir? Açıklayınız.
KÜLTÜRLERARASI DİN ÖĞRETİMİ
- Kültürlerarası Din Öğretiminin konusu, amacı, yöntemi nedir? Açıklayınız.
- Dini dışlayıcılık, dini kapsayıcılık ve dini çoğulculuk nedir? Açıklayınız.
- Kültürlerarası din öğretiminin imkân ve sınırlarını tartışınız.
DİN SOSYOLOJİSİ
- Din Sosyolojisinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz.
- Toplumsal kurumları maddeler halinde yazarak dinin ekonomi kurumuyla ilişkisini açıklayınız.
- Toplumsal değişme-din arasındaki ilişki/etkileşim nasıldır? Açıklayınız.
DİN EĞİTİMİ
- Kırgızistan’da din devlet ilişkileri ve örgün din eğitimi faaliyetlerini yazınız.
- Din Eğitimi Biliminin ilişkili olduğu bilimler hangileridir? Açıklayınız.
- Medrese eğitiminin (müderris talebe dersler yöntemler) temel özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
- Çocukluk dönemi dininin temel özellikleri nelerdir? Açıklayınız.
- Yaygın din eğitiminin tanımı, amacı, hedef kitlesi ve vasıtaları nelerdir? Açıklayınız.
- Eğitim, öğretim, öğrenme ve öğretme kavramlarını örneklerle açıklayarak aralarındaki fark benzerlikleri belirtiniz.
- Yetişkinlik dönemi din eğitiminin temel ilkeleri nelerdir? Açıklayınız.
- Kırgızistan’da yaygın din eğitimi kurumları ve faaliyetleri nelerdir? Açıklayınız.
- Ahlak eğitimi ne demektir? Ahlak eğitiminde kullanılan yöntemler nelerdir? Açıklayınız.
- İslam’ın eğitime verdiği değer nedir? Açıklayınız.
- Okulda niçin din öğretimine yer verilmelidir? Temellendiriniz.
FIKIH
- Fıkıh ilminin temel ilkeleri nelerdir? Listeleyip kısaca açıklayınız.
- Fıkıh hükümlerinin asli delilleri nelerdir? Açıklayınız.
- Fıkıh hükümlerinin fer’i delilleri nelerdir? Açıklayınız.
- Orucu bozup yalnız kaza gerektiren durumlar nelerdir? Örneklerle açıklayınız.
- Cuma namazının farz olmasının şartları nelerdir? Açıklayınız.
- Küçük ve büyük baş hayvanların zekâtı nasıldır? Örneklerle açıklayınız.
- Seferilik ne demektir? Hanefilikte seferilik halinde namaz nasıl kılınır? Açıklayınız.
- “Azimet” ve “ruhsat” nedir? Örnek vererek açıklayınız.
- Namazla ilgili kavramlardan “eda”, “iade” ve “kaza” kavramlarını örneklerle açıklayınız.
- Fıkıh ilminin konuları ve amaçları nelerdir? Açıklayınız.
- Hâvâic-i Asliyye (Temel İhtiyaçlar) ne demektir? Açıklayınız.
- Müçtehidde bulunması gereken şartlar nelerdir? Açıklayınız.
- Farz-ı ayn ve farz-i kifâye ne demektir? Örneklerle açıklayınız.
- Ebu Hanife’nin eserleri ve görüşleri hakkında bilgi veriniz.
- Haram ne demektir? Çeşitlerini örnek vererek açıklayınız.
- Oruç tutmamayı mübah kılan haller nelerdir? Açıklayınız.
- Hanefilere göre haccın farzları nelerdir? Açıklayınız.
- Nafile ibadet ne demektir? Örneklerle açıklayınız.
- Umre ile hac arasındaki farklar nelerdir? Açıklayınız
- Namazın vacip, sünnet ve mekruhları ne demektir? Örneklerle açıklayınız
DİN FELSEFESİ/AHLAK FELSEFESİ
- Din Felsefesinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz.
- Din felsefesi ile kelam arasındaki farklar nelerdir? Açıklayınız.
- Mantık nedir? Mantık ilminin amacı ve konusu nedir? Açıklayınız.
- İslam ahlakının kaynakları nelerdir? Kısaca açıklayınız.
- Felsefeciler Tanrının varlığı için daha çok hangi kozmolojik delili kullanırlar? Açıklayınız
- Tümevarım ve Tümdengelim nedir? Örnek vererek açıklayınız.
- Dinin insan hayatındaki yeri ve önemi nedir? Açıklayınız.
- Veda hutbesini evrensel hak ve değerler açısından değerlendiriniz.
- İslam âlimlerine göre din nedir? Açıklayınız.
- Hudus delili nedir? Açıklayınız.
ARAPÇA
- Harf-i Cerr ne demektir? Örneklerle açıklayınız.
- Kane ve kardeşleri (Kane ve Ehavatüha) hangileridir? Örnek veriniz.
- İnne ve kardeşleri (İnne ve Ehavatüha) hangileridir? Örnek veriniz.
- Mef'ul çeşitleri nelerdir? Mef'ulü mutlak niçin kullanılır? Açıklayınız
- Ma’lum ve meçhul fiil ne demektir? Örnek vererek açıklayınız.
- Sülasi ve Rubai fiil ne demektir? Örneklerle açıklayınız.