İslam Bilimleri Bölümü

DİKKAT!

Burada verilen sorular ÖRNEK kabilindendir. Sınavda bu soruların aynısı çıkmak zorunda değildir. Benzer veya yakın sorular da çıkabilir.

 

İSLAM BİLİMLERİ BÖLÜMÜ LİSANS DEVLET SINAVI SORU BANKASI

-ÖRNEK SORULAR-

​TEFSİR

1. Kur’an-ı Kerim’in mucize olması ne demektir? Genel hatlarıyla açıklayınız.
2. Vahiy nedir? Açıklayınız. Hz. Peygamber (s.a.v.)’e vahyin geliş şekilleri hakkında bilgi veriniz.
3. Tefsirin konusu, gayesi ve önemi nedir? Tefsir ve Tevil kavramlarını açıklayarak, aralarındaki farkları yazınız.
4. Kur’an-ı Kerim’in istinsah edilmesi (Mushaflar halinde çoğaltılması) hadisesini genel hatlarıyla yazınız.
5. Kur’an-ı Kerim’in Hz. Ebu Bekir (r.a.) döneminde cem edilmesini (Mushaf haline getirilmesini) genel hatlarıyla yazınız.
6. Mushaf yazısının noktalanması ve harekelenmesi nasıl gerçekleşmiştir. Bu süreci genel hatlarıyla yazınız.
7. Rivayet Tefsiri ve Dirayet Tefsiri ne demektir? Açıklayarak her birine üçer tane kaynak örnek veriniz.
8. Kıraat farklılıkları konusunda bilgi veriniz. “Yedi harf” konusunu genel hatlarıyla yazınız.
9. Kur’an kıssaları hakkında genel bilgi veriniz. Tevrat kıssaları ile Kur’an kıssaları arasında bir karşılaştırma yapınız.
10.  “Ğarîbu’l-Kur’an” ile “Vücûh-Nezâir” ne demektir? Bu konuda bilgi veriniz.
11.  Fıkhî Tefsir ve İşarî Tefsir ne demektir? Açıklayarak her birine ikişer tane örnek veriniz.
12.  Muhkem ve müteşabih ayetler ne demektir? Ayetlerden örnekler veriniz. “Hurûf-ı mukattaa” nedir? Bu konuda düşüncelerinizi ve bildiklerinizi yazınız.
13.  Mekkî ve Medenî sure ne demektir? Bu sûrelerin özelliklerini yazınız.
14.  Bir müfessir olarak İmam Mâtüridi ve tefsiri hakkında genel bir bilgi veriniz.
15.  “Esbâb-ı nüzul” ne demektir? Kur’an-ı Kerim’in anlaşılmasına olan katkısını bir örnek ayet ile birlikte açıklayınız.

 

HADİS

1. Hz. Peygamber (s.a.) döneminde hadislerin yazılıp yazılmadığı konusunda bilgi veriniz.
2. “Tedvînü’l-Hadis” ne demektir? Ne zaman başlamıştır? Bilgi veriniz./ “Тедвинү-л хадис” деген эмне? Качан башталган? Түшүндүрүп бериңиз.
3. Hadis tasnif sistemleri hakkında bilgi veriniz. Her bir tasnif sistemine göre yazılan hadis kitaplarına 2 örnek veriniz./ Хадистердин классификациясы тууралуу маалымат бериңиз.
4.  “Mütevâtir” hadis ne demektir? Bir hadisin mütevâtir olması için gereken şartları sıralayınız. Mütevâtir hadise bir örnek veriniz.
5. “Sahih” hadisin tarifini yaparak bir hadisin sahih olabilmesi için gereken şartları sıralayınız. Sahih hadise bir örnek veriniz./ Сахих хадистин аныктамасын жана сахих болушундагы шарттарды айтып бериңиз.
6. “Mevzû” (uydurma) hadis ne demektir? Bir hadisin uydurma olduğu nasıl anlaşılabilir? Mevzû hadise bir örnek veriniz./ Жалган хадис деген эмне? Бир хадистин жалган экенин кантип билсек болот?
7. Hadis tahammül (öğrenme ve öğretme) yolları nelerdir kısaca açıklayınız./ Хадис тахаммүлдүн жолдору деген эмне? Кыскача түшүндүрмө бериңиз.
8.  “Zayıf hadis” ne demektir? Zayıf hadislerle amel edilir mi? Bu konuda ortaya çıkan görüşleri açıklayınız.
9. “Kütüb-i Tis‘a” (Temel Dokuz Hadis Kitabı) hangileridir? Yazarlarıyla birlikte yazınız.
10.  “Sahâbî” kime denir? Bir kimsenin sahabeden olduğunu anlamanın yolları nelerdir? Hadis rivâyetiyle meşhur olmuş 5 sahabînin ismini yazınız.
11. Kur’an’da “hadis” kelimesi hangi anlamlarda kullanılmıştır? İçinde “hadis” kelimesi geçen 5 ayetten örnek veriniz?
12. Hadis usûlünde kullanılan “râvî”, “adalet”, “zabt”, “merfû”, “kutsî”, “muttasıl”, “meşhur”, “müdrec”, “mu‘allak”, “musahhaf” kelimelerinin ne anlama geldiğini yazınız.
13. “Sened/isnâd” ne demektir? Ne zaman kullanılmaya başlamıştır? Bilgi veriniz.
14. Hadis uydurma faaliyetlerine karşı âlimlerin aldığı tedbirler nelerdir? Bilgi veriniz.
15. “Hadis ilimleri” nelerdir? Anlamlarıyla birlikte sıralayınız.

 

İSLAM HUKUKU

1. Fıkıh ile fıkıh usulünün (usu-i fıkıh) tanımlarını yaparak aralarındaki farkı söyleyiniz? / Фикх усулунун аныктамасын жана ортосундагы айырмаларды жазып бериңиз?
2. Teklîfi hükümlerden “Farz” ve “Vacib”in tariflerini yaparak aralarındaki farkı ve hükümlerini belirtiniz? /Теклифи өкүмдөрдөн болгон парз жана важиптин аныктамасын жазып ортосундагы айырма жана өкүмдөрдү туурасында айтып бериңиз?
3. İslam dininin, kullara sunduğu kolaylıklar hakkında örneklerle bilgi veriniz? /Ислам дининин инсандарга берген жеңилдиктери туурасында мисалдар менен айтып бериниз?
4. Abdest alırken sıra takip etmenin hükmü konusunda mezheplerin görüşlerini delilleriyle beraber yazınız? / Даарат алып жатканда кезеги менен алуунун өкүмү боюнча мазхабдар арасындагы көз каратарды далилдер менен айтып бериңиз?
5. Namaz kılarken hangi durumlarda sehiv secdesi yapmak vaciptir? Örnek veriniz. / Намаз окуп жатканда кайсы учурдарда сахв саждасы важип болуп калат мисалдар менен айтып бериңиз?
6. Ramazan orucunun bozulması halinde hangi durumlarda kaza, hangi durumlarda keffaret gerekir? Ayrıca oruç bozma keffaretleri hakkında bilgi veriniz? / Рамазан орозосу бузуп алганда кайсы абалдарда каза кайсы абалдарда каффарат керек болот? Орозун кафаараты тууралуу маалымат бериңиз?
7. Haccın farzları ve vacipleri hakkında bilgi veriniz? / Ажылыктын парздары жана важиптери туурасында маалымат бериңиз?
8. İhram yasakları ve cezaları konusunda bilgi veriniz? / Ихрамдын тыйуулары жана жазалару туурасында айтып бериңиз?
9. Zekat kimlere verilir , kimlere verilmez. Delilleriyle beraber cevap veriniz? / Зекет кимдерге берилет жана кимдерге берилбейт? Далилдери менен жооп жазыңыз?
10.  Kurban kimlere vaciptir, hangi hayvanlar kurban edilebilir, bu hayvanların yaşı ne kadar olmalıdır ve o hayvanları kaç kişi kesebilir? / Курмандык кимдерге важип, кайсы жандыктардан курмандык чалса болот, ал  жандыктардын жашы канчада болуш керек жана ал жандыктарды канча адамга чейин курмандык кыла алышат?
11.  Bir nikah akdinin gerçekleşebilmesi için gerekli şartları izah ediniz? / Бир нике келишими орундалуусу үчүн керектүү шарттарды жазып айтып бериңиз?
12.  Kocası ölen veya boşanan bir kadının yeni bir evlilik yapabilmesi için beklemesi gereken iddet süreleri hakkında bilgi beriniz? Күйөөсү каза болгон же ажырашкан аялдын жаңы бир турмуш куруусу үчүн күткөн иддеттер тууралауу маалымат бериңиз?
13.  Bir kızın, velisinin izni olmadan gerçekleştirdiği evliliğin hukuki durumu hakkında mezheplerin görüşlerini delillerle izah ediniz? / Бир кыздын валисинин уруксааты жок туруп үй-бүлө кургандыгын укутук натыйжалары туурасында мазхабдардын көз караштарын айтып бериңиз?
14.  İslam miras hukukunda farz sahipleri kimlerdir? Bunlardan karı, koca, baba, anne ve kızların mirastan pay miktarları nasıldır? / Ислам мурас укугундагы парз ээлери кимдер? Алардан күйөө, жубай, ата, эне жана кыздардын акысынын өлчөмү канча?
15.  İslam miras hukukuna göre, ölen kimsenin borçları ve vasiyetleri nasıl ifa edilir? / Ислам мурас укугу боюнча өлгөн адамдын карызжары жана осуяттары кантип орундалат?

 

KELÂM

1. Kelam ilminin “kelam” olarak isimlendirilmesinin nedenleri nelerdir?
2. Kelam ilmi için kullanılan “usulü’d-din” ve “tevhid ve sıfatlar ilmi” kavramlarını açıklayınız.
3. Ashabu’l-hadis düşüncesinin oluşmasında coğrafi ve kültürel etkiler nelerdir?
4. Ashabu’r-rey düşüncesinin temsilcileri hakkında bilgi veriniz.
5. Eş’arî’nin Mutezile’den ayrılışına da konu olan “aslah alallah” meselesindeki tarafların görüşlerini açıklayınız.
6. “Mâtüridi akılcılığı” kavramından ne anlaşılmaktadır?
7. “Rızık” konusunda Mutezile ve Ehl-i Sünnet’in görüşlerini açıklayınız.
8. “Meşiet”, “rıza”, “ihtiyar” ve “teşriî irade” kavramlarını açıklayınız.
9. Deizm akımının nübüvvet ile ilgili yaklaşımlarını açıklayınız.
10.  Eş’arî ve Mâtürîdîler’in tekvin sıfatı etrafındaki tartışmalarını açıklayınız.
11.  “Halku’Kur’an” konusundaki Hanbeliler’in ve Mutezile’nin görüşleri nelerdir?
12.  Peygamberlerin “ismet” sıfatıyla ilgili kelam ekollerinin görüşleri nelerdir?
13.  İlk dönem Mutezile âlimlerinin kabir azabını kabul etmeme nedenleri nelerdir?
14.  Müslümanlar açısından İncil’in tahrif edildiğinin kanıtları nelerdir?
15.  Mehdi inancının daha çok toplumların buhranlı zamanlarında gündeme gelmesi nasıl açıklanabilir?

 

MEZHEPLER TARİHİ

1. “Mezhep”, “Fırka-i Naciye”, “Makale ve Makalat”, “Milel ve Nihal” kavramlarını açıklayınız.
2. İtikadî İslam mezheplerinin doğuşunda etkili olan sebepleri sayarak mezheplerin doğuşunda insan faktörünün önemini belirtiniz.
3. “İslam ortak paydası” esasını dikkate alarak din-mezhep ilişkisinin nasıl olması gerektiğini tartışınız.
4. İslam mezhepleri tarihi klasik kaynak eserlerinin özellikleri hakkında bilgi veriniz ve kronolojik olarak yazarlarıyla birlikte beş eser ismini yazınız.
5. Cemel ve Sıffin savaşlarını İslam mezhepleri tarihi açısından değerlendiriniz.
6. Şiîliğin doğuşu açısından Emeviler dönemi olaylarını değerlendiriniz.
7. Mürcie’nin doğuşunda etkili olan sebepleri açıklayınız.
8. Mezhepler tarihinde Sünnî din yorum biçiminin Müslümanlar arasında hâkim/yaygın din anlayışına dönüşmesinin sebeplerinin açıklayınız.
9. Mutezile’nin “beş temel esas”ını yazarak “el-va’d ve’l-vaid” prensibini açıklayınız.
10.  Tepkisel-kabileci zihniyet yapısını dikkate alarak, Haricî din anlayışının zihniyet yapısı hakkında bilgi veriniz.
11.  Büyük günah işleyen kişinin durumu hakkında Haricîler, Mürcie, Mutezile ve Ehl-i Sünnet’in görüşlerini açıklayınız.
12.  İmamiyye Şiası’nın “imamet nazariyesi” hakkında bilgi veriniz.
13.  Maturidîlerin iman (tanımı, amel-iman ilişkisi, imanda istisna, imanda eşitlik, imanda artma ve eksilme) konusundaki görüşlerini yazınız.
14.  Ashabu’l-Hadis ve Ashabu’r-Rey’in tanımını yaparak aralarındaki farkı belirtiniz.
15.  Mürcie’nin “irca”, “imanın tanımı” ve “imanda eşitlik” konusundaki görüşlerini yazarak bu görüşleri savunmalarının sebeplerini açıklayınız.

 

KUR’ÂN-I KERİM / TECVİD

1. Tecvidin tarifini yapınız. “Hak” ve “mustahak” nedir? Açıklayınız.
2. “Lahn” ne demektir, kaç kısma ayrılır ve hükümleri nelerdir?
3. Kıraat mertebeleri hakkında bilgi veriniz.
4. İki sûrenin ortasında besmelenin halleri nelerdir?
5. Kıraata başlama vecihleri nelerdir?
6. Sakin nûn ve tenvin hükümleri nelerdir? Açıklayınız ve hükümlerini söyleyiniz.
7. Sakin mîmin hükümleri nelerdir? Birer örnekle açıklayınız.
8. Fer’î medlerden istediğiniz iki tanesinin tarifini yaparak, hükümlerini örneklerle açıklayınız.
9. Ra harfinin hükümleri nelerdir? Açıklayınız.
10.  “İdğam misleyn”, “mütakâribeyn”, “mütacâniseyn”, “mütebâideyn” ne demektir örneklerle açıklayınız.
11.  Tecvidde “vakıf” ne demektir? Kısımlarını birer örnekle açıklayınız.
12.  Tecvidde “ibtida” ne demektir? Çeşitlerini birer örnekle açıklayınız.
13.  “Medd-i lâzım” ne demektir? Kaça ayrılır? Örneklerle açıklayınız.
14.  “İşmam” ve “revm” ne demektir?
15.  “Sekte” ile “vakfın” farkı nedir? Kuran’dan örnek vererek açıklayınız.

 

İSLAM TARİHİ

1. İslâm gelmeden önce Arabistan yarımadasında dinî hayat hakkında bilgi veriniz.
2. Hz. Peygamber’in gençliğinde katıldığı “Hilfu’l-Fudûl” (Erdemliler Cemiyeti) hakkında bilgi veriniz.
3. Kureyşli müşriklerin yeni gelen İslâm dinine karşı çıkmalarının sebepleri hakkında bilgi veriniz.
4. Hz. Peygamber’in Hz. Hatice ile evliliği ve çocukları hakkında bilgi veriniz.
5. Hz. Peygamber’e ilk vahyin gelişi hakkında bilgi veriniz.
6. Hz. Peygamber’in hicret esnasında müşriklere yakalanmamak için aldığı tedbirler hakkında bilgi veriniz.
7. Medine’nin hicret yurdu olarak seçilmesinin sebepleri hakkında bilgi veriniz.
8. Medine’ye hicretin sonuçları hakkında bilgi veriniz.
9. “Medine Belgesi (Sözleşmesi)” hakkında bilgi veriniz.
10.  Bedir Savaşı ve sonuçları hakkında bilgi veriniz.
11.  Hudeybiye Antlaşması’nın maddeleri ve sonuçları hakkında bilgi veriniz.
12.  Hz. Peygamber’in çevre ülkelere gönderdiği İslâm’a davet mektupları hakkında bilgi veriniz.
13.  Hz. Ebu Bekir dönemindeki en önemli olaylar hakkında bilgi veriniz.
14.  Hz. Ömer dönemindeki en önemli olaylar hakkında bilgi veriniz.
15.  Hz. Osman döneminde ortaya çıkan iç karışıkların sebepleri hakkında bilgi veriniz.
16.  Hz. Ali dönemindeki en önemli olaylar hakkında bilgi veriniz.

 

TASAVVUF

1. “Tasavvuf” kelimesinin menşei/kökeni ile ilgili açıklamalardan dört tanesini açıklayınız.
2. Tasavvuf tarihinin dönemlerini ve bu dönemlerin temel özelliklerini açıklayınız.
3. Zikir şekillerine göre tarikatları sınıflandırınız ve her sınıf için bir örnek veriniz.
4. Tasavvufta sıkça kullanılan “pîr”, “pîr-i sânî”, “şeyh”, “mürşit” kavramlarını açıklayınız.
5. Tasavvufta sıkça kullanılan “tâlib”, “mürîd”, “sâlik”, “vâsıl” kavramlarını açıklayınız.
6. Tarikatlarda müridin şeyhiyle ilgili uyması gereken kuralları yazınız.
7. Tasavvufta tarikatların meşruluğunun senedi anlamına gelen “silsile” kavramı hakkında bilgi veriniz.
8. Tarihi süreçte tekke ve zaviyelerin ne gibi görevler üstlendiğini açıklayınız.
9. İlk dönem sufilerinin hadis rivayetiyle ilgili aradıkları şartlar nelerdir?
10.  Kelamcıların sufilere yönelik eleştirilerini genel hatlarıyla açıklayınız.
11.  Tasavvufta önemli bir yeri olan nefisle mücahedede halvet ve uzlet niçin önemlidir?
12.  Tasavvufta “nefs”i tanımak niçin önemlidir?
13.  Tasavvufta şeriatla başlayan yolda nihai hedef olan “marifet” hakkında bilgi veriniz.
14.  Tasavvuftaki “marifet” bilgisiyle gnostiklerin varlığını kabul ettikleri “bilgi” arasındaki farklar nelerdir?
15.  Tasavvufta önemli bir yeri olan “yakîn” kavramı hakkında bilgi veriniz.

 

ARAP DİLİ

 

1. اكتب جملتين يكون فيهما المثنى مرفوعأ
2. ما هي الحركات القصيرة وما هي الحركات الطويلة مع مثل لك نوع:
3. اكتب فعلين لازمين  وفعلين متعديين في جملة
4.  اكتب جملتين يكون فيهما المثنى منصوبا
5. اكتب جملتين يكون فيهما المثنى مجرورا
6. ما هي علامات اعراب الأفعال الخمسة مع مثال .
7. أكتب ثلاثة أسطر عن جامعة مناص
8. اكتب ثلاثة اسطرعن قرغيزستان
9. ما علامات اعراب الفعل المضارع المعتل مع مثال .
10. هات جملة اسمية فيها احد اخوات كان واعربها.
11.  عرف البلاغة ، والفصاحة  لغة واصطلاحا ثم اذكر علومها
12. عرف علوم البلاغة الثلاثة .   
13. اذكر أركان التشبيه و أنواع التشبيه مع مثال      
14. اذكر خمسة من أغراض الخبر
15. ينقسم الإنشاء إلى قسمين اذكرهما وبين اقسامهما .       
16. اذكر المحسنات اللفظية ، والمحسنات المعنوية مع مثال
17. للأمر أربع صيغ اذكرها
18. ماأضرب الخبر بالنسبة لحال المخاطب؟ 

 

اعرب

1. ولد محمد صلى الله عليه وسلم

2. الكعبة قبلة المسلمين

3. أهل مكة يلقبون محمدا بالصادق

4.  كان أهل مكة يعبدون الأصنام

5.  دعا رسول الله صلى الله عليه وسلم الناس

6.  المسلمون يحترمون الكبير

7. توضأ سعيد وصلى الفجر

8. الكعبة قبلة المسلمين

 

 

DİN FELSEFESİ

1. Konusu ve metodu açısından Din Felsefesi ile Kelam ilmi arasında benzerlik ve farklılıkları belirtiniz.
2. “Ateizm”, “Materyalizm”, “Septisizm” ve “Agnostisizm” kavramlarının anlamlarını kısaca yazınız.
3. Tanrının varlığının ispatı konusunda ileri sürülen Ontolojik ve Kozmolojik delilin ne olduğunu yazarak aralarındaki farkı belirtiniz.
4. Teist, Deist ve Agnostiklerin Tanrı konusundaki görüşlerini kısaca yazınız.
5. Tanrının varlığını kabul eden din felsefecilerine göre Tanrı’nın sıfatları nelerdir? Kısaca açıklayınız.
6. Vahiy konusunda;
   1. Vahiy bir bilgi kaynağı mıdır? Açıklayınız ve akıl-vahiy ilişkisi hakkındaki görüşleri yazınız.
   2. Vahyin doğruluğunu destekleyecek deliler var mıdır? Maddeler halinde yazınız.

 

İSLAM FELSEFESİ

1. İslam felsefesinin şekillenmesinde bir kaynak olarak Kuran’ın önemini belirtiniz.
2. İslam felsefesinin genel felsefe içerisindeki yerini belirterek kapsadığı konular hakkında bilgi veriniz.
3. İslam tarihinde felsefi düşüncenin oluşumunu etkileyen dış faktörler hakkında bilgi veriniz.
4. Kindi’ye göre insana ait erdemler/güzel huylar nelerdir ve ne anlamlara gelmektedir? Kısaca açıklayınız.
5. Farabi’ye göre ahlakın amacı olan mutluluk nedir ve nasıl elde edilir? Açıklayınız.
6. Zekeriyya er-Razi’nin “akıl” ve “heva” hakkındaki görüşlerini yazınız.
7. Allah’ın varlığının ispatı konusunda ileri sürülen kozmolojik delillerden Hudus, İmkân ve Hareket delili hakkında kısaca bilgi veriniz.
8. Allah’ın zatî ve subutî sıfatlarını manalarıyla birlikte maddeler halinde yazınız.

 

AHLAK FELSEFESİ

1. Ahlaki davranışların iradî olması ne demektir? Açıklayınız. (Ahlakın alanı nedir?)
2. Toplumsal açıdan ahlakın gerekliliği konusundaki görüşleri yazarak “iyi ve kötü” kavramları ne zaman anlam kazanır? Belirtiniz.
3. Ahlak ile örf/adet/gelenek arasındaki farkı örnekler vererek açıklayınız.
4. Din ve ahlak arasında bir ilişki kurulabilir mi? Ahlakın kaynağı ve evrenselliği açısından değerlendiriniz.
5. Ahlakın korku, ümit, haz, sevgi ve akla dayalı olarak temellendirilmesi konusundaki eleştirileri yazınız.

 

DİN EĞİTİMİ / DİN PSİKOLOJİSİ / MANTIK / DİNLER TARİHİ

1. Kırgızistan’da yaygın din eğitimi kurumları ve faaliyetleri nelerdir? Açıklayınız.
2. Okulda niçin din öğretimine yer verilmelidir? Temellendiriniz.
3. Dindarlığın birey üzerindeki psikolojik etkileri nelerdir? Açıklayınız.
4. İslam’ın eğitime verdiği değer nedir? Kısaca açıklayınız.
5. Dinler tarihinin konusu ve yöntemi nedir? Açıklayınız.
6. Din Psikolojisinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz.
7. Mantık nedir? Mantık ilminin amacı ve konusu nedir? Açıklayınız.
8. Din Sosyolojisinin konusu ve yöntemi hakkında bilgi veriniz.
9. Din değiştirmeye etki eden faktörler nelerdir? Yazınız.
10. Hinduizmdeki “Karma” ve “Tenasüh” inancı nedir? Açıklayınız.