Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi ile İstanbul Meydan Meşkleri Topluluğu’nun iş birliğinde, Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın katkılarıyla düzenlenen “Hz. Mevlânâ’yı Günümüzde Anlamak” başlıklı konferans, 17 Aralık 2024 tarihinde Kongre ve Kültür Merkezi’nde gerçekleştirildi. Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî’nin 751. vuslat yıl dönümü münasebetiyle düzenlenen bu anlamlı etkinlik, maneviyat ve bilgelik dolu bir atmosferde katılımcılara eşsiz bir deneyim sundu.
Etkinliğe, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan, Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Recai Doğan ve Prof. Dr. Kamalbek Karımşakov’un yanı sıra Azerbaycan Büyükelçiliği Temsilcileri, T.C. Bişkek Büyükelçiliği Eğitim Müşaviri Kürşat Dulkadir, KKTC Bişkek Temsilcisi Tahir Osman Tahir, akademisyenler, misafirler ve çok sayıda öğrenci katıldı.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Alpaslan Ceylan programın açış konuşmasında sözlerine Hz. Mevlâna’nın fikir ve hikmet dünyasına atıfta bulunarak başladı.
Konuşmasında Hz. Mevlâna’nın kültürel ve manevi değerine dikkat çeken Rektör Prof. Dr. Ceylan, “Mevlâna, Türk ve İslam medeniyetinin zirve şahsiyetlerinden biridir. Her ne kadar onu Türk ve İslam dairesinin dışına çıkarmaya çalışanlar olsa da Mevlâna etiyle kemiğiyle, fikirleriyle, hikmetleriyle öz be öz Türk ve İslam’dır.” ifadelerini kullandı.
Manas Üniversitesi’nin kuruluşundan bu yana Hz. Mevlâna’nın vefat yıl dönümüne denk gelen 17 Aralık öncesi ve sonrasında Şeb-i Arûs ruhuna yakışır etkinlikler düzenlediğini ifade eden Prof. Dr. Ceylan, bu etkinliklerle hem Mevlâna’yı her yönüyle tanıtmayı hem de onun derin felsefesini günümüz insanıyla buluşturmayı hedeflediklerini belirtti.
“Amacımız, Mevlâna’nın yalnızca Anadolu’nun değil, Türkistan’ın da Mevlâna’sı olduğunu hatırlatmak ve onun derin felsefesini günümüz insanıyla buluşturmaktır.” diyen Prof. Ceylan, Manas Üniversitesi’nin Türk kültür ve değerlerini Türk Dünyası’nın en ücra köşelerine kadar taşıma misyonuna vurgu yaptı.
Bu kapsamda, şiir, tiyatro, kompozisyon, deneme ve semâ âyini gibi kültürel etkinliklerin yanı sıra, radyo ve televizyon programları aracılığıyla Mevlâna’nın düşünce dünyasını her yönüyle ele alındığını ifade etti. Rektör Prof. Dr. Ceylan Üniversitemizi ziyaret ederek bilgi ve tecrübelerini paylaşan M. Fatih Çıtlak’a teşekkürlerini sunarak konuşmasını tamamladı.
Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Rektör Vekili Prof. Dr. Almaz İbrayev, etkinlikte yaptığı konuşmada, günümüzde bu tür derslere, öğretilere ve örneklerin önemine dikkat çekerek, “Dünyanın neresine bakarsak bakalım savaşlar, anlaşmazlıklar ve çatışmalar var. Bunların kökeninde insanlar yer alıyor. Eğer her birimiz kendi ruhumuza dikkat eder, onu eğitirsek, anlaşmazlıklar ve çatışmalar olmadan, bir dereceye kadar barış ve huzur içinde yaşayabiliriz.” ifadelerini kullandı.
UNESCO’nun, 2007 yılında Mevlâna Celaleddin Rumi’nin doğum yılını kutlarken onun hümanist değerlerinin UNESCO'nun prensipleriyle örtüştüğünü dünyaya duyurduğunu hatırlatan Prof. Dr. İbrayev, bu değerlerden birinin, din, milliyet ve düşünce ayrımı gözetmeksizin barış çağrısı olduğunu belirtti.
Etkinliğin üniversitenin uluslararası yapısına da katkı sağladığını dile getiren Prof. Dr. İbrayev, “Üniversitemiz sadece Kırgızistan’dan değil, Türkiye’den de bilgi ve tecrübelerini paylaşmaya gelen kıymetli insanlara ev sahipliği yapıyor. Bu tür seminerlerin, davranışlarımız ve ahlakımız üzerinde olumlu etkiler yaratacağına inanıyorum.” dedi.
Prof. Dr. İbrayev, konuşmasını zamanını Manas Üniversitesi’ne ayırarak bilgi ve tecrübelerini paylaşan M. Fatih Çıtlak’a teşekkür ederek tamamladı.
Mevlânâ ve Tasavvufun Derinliklerine Yolculuk
Konferansın ilk bölümünde, Postnişin M. Fatih Çıtlak, dinleyenleri Mevlânâ’nın manevi dünyasında bir yolculuğa çıkardı. Çıtlak, Mevlânâ’nın evrensel öğretilerini ve Mevlevîlik geleneğinin temel taşlarını etkileyici bir üslupla anlatarak, dinleyicilere tasavvufun derinliklerini anlamalarına yardımcı oldu.
Mevlânâ’nın insanlığa rehberlik eden evrensel mesajlarını aktaran Çıtlak, tasavvuf terbiyesi ve insanın kendini arayış yolculuğuna ilişkin etkileyici bir perspektif kazandırdı. Sunumda özellikle "Akl-ı Selim", "Zevk-i Selim", "Kalb-i Selim" ve "Şevk-i Selim" kavramları üzerinde durdu. Bu kavramların, modern insanın hayatındaki karşılıklarını zengin örneklerle açıklayan Çıtlak, dinleyicilerde farkındalık uyandırarak Mevlânâ’nın mesajlarının günümüzde nasıl bir rehberlik sunduğunu gözler önüne serdi. Ayrıca, tasavvuf terbiyesinin günümüz insanına ne denli ışık tutabileceğini vurgulayan bu anlatım, konferansa katılan herkes üzerinde kalıcı bir etki bıraktı.
Konferansın ikinci bölümünde ise M. Fatih Çıtlak, tasavvuf musikisi ve Mevlevî ritüellerine dair zengin bir anlatımla katılımcılara unutulmaz bir deneyim yaşattı. Çıtlak, Kudüm’ün tasavvuftaki yerini açıklarken, bu kadim enstrümanın anlamını ve insanın içsel yolculuğundaki sembolik önemini dinleyicilerle paylaştı.
Ardından ney enstrümanının anlamına değinen Çıtlak, ney’in kâinatın sesini taşıyan bir sembol olduğunu vurguladı.
Sema: İlahi Aşkın Ritmik Yolculuğu
Programın sonunda sahneye çıkan semazen ile birlikte, Mevlevîlik geleneğinin en etkileyici ritüeli olan sema, Mevlânâ’nın öğretileri doğrultusunda katılımcılara tanıtıldı. Postnişin Çıtlak, semazenlerin kıyafetlerinden ritmik hareketlerine kadar tüm ayrıntıları açıklayarak, bu mistik ritüelin derin ruhani anlamlarını izleyicilerle paylaştı. “Sema, yalnızca gökyüzü anlamına gelmez; sema, Allah’ın aşkını kalbinde hisseden ve bu aşkla yerinde duramayanlara verilen ‘Ben senden razıyım’ mesajıdır.” sözleriyle de semanın derin ve ruhani anlamına dikkat çekti.
Tarihî ve manevi derinliğiyle zengin bir program sunan M. Fatih Çıtlak, dinleyicilerden büyük beğeni topladı.
Program, çiçek takdimi ve toplu hatıra fotoğrafı çekimiyle sona erdi.