Page 9 - Gazete Manas
P. 9
rk Dünyasının Bahar Bayramı: 9
Nevruz
Mart'14
Nargiza Cumadilova
Nevruz tarihi gelişiyle yeryüzünde yaratılışın kendisinin Türk dünyasında
Kelimenin aslı eski Farsça'dan gelir: Yeni önceki güzelliğini kaybetmeye başlıyor. Kış çeşitli etkinliklerle
anlamındaki nava ve gün ışığı/gün anlamın- mevsimi yaşamının bir bölümünü durduru- kutlanan Nevruz,
daki rəzaŋh birleşerek oluşturmuştur. An- yor. Tabiatın böyle hareketsiz dönemi Şubat her ulusun kendi
lamı "yeni gün/günışığı’dır ve günümüzün ayının 20’sine kadar devam ediyor. Durakla- kültür değerleriyle
Farsça’sında da hâlâ aynı anlamda kullanıl- ma dönemi geçip canlanma döneminin ge-
maktadır (nev: yeni + ruz: gün; anlamı "yeni lişiyle yeryüzünde yaratılış kendisinin eski özdeşleştirip
gün") Nevruz yeni yıl ve yeni gün olarak güzelliğini kazanmaya başlar. Demek ki yaz sembolleştirdiği, özü
Türkçe’ye çevrilmiştir. Fakat halkın içinde bu geldi, bedene can girdi diye atalarımızın geç-
zamana kadar ‘Nevruz’ Bahar bayramı olarak mişteki yaratılışın farklılıklarına olan bakış itibariyle baharın
yaşatılmıştır. Takviminin olmadığı zamanlar- açılarını göstermektedir. gelişinin kutlandığı
da baharın gelmesi bayram olarak kutlanmış- coşkuyla karşılandığı
tır. Bu günden sonra tabiat yenilenerek, doğa Bayram sofrası bir gündür. Nevruz
yeşile bürünmüştür. Bu gün gece ve gündüz Bayramı’na sayılı
birbiriyle eşitlenir. Nevruz bayramında sofraya daha fazla dik-
Tarihteki bilgilere göre Nevruz bayramı mi- kat etmek gereklidir. Örnek verecek olursak günler kala,
lattan önce 7. ve 6. yüzyılda ortaya çıkmıştır. yedi türlü tattan oluşan yemekyapılması la- Kırgızistan’da da
Uzmanların araştırmalarına göre Nevruz’da zım. Ama bu her ailenin kendi imkanlarına ve Nevruz hazırlıkları
gerçekleştiren adetler İslamiyet öncesi adet- ulusal farklılıklarına göre olmaktadır. Örneğin başladı. 21 Mart bütün
lerdir. Örneğin halk bu bayrama 20 gün kala ‘ Orta Asya’nınYakın Doğu ülkelerinin çoğun- varlıklar için uyanış,
Yılın bereketli geçmesi için’ çanak çömlekler- da Nevruz sofrasına Arap dilindeki “Sın” har- diriliş ve yaradılış
de arpa, buğday yeşertilir. fiyle başlayan 7 türlü yemekler ve tan, zeytin, günü olarak kabul
Bazı bilgi kaynaklarına göre ise ‘Nevruz’ biye, nar, tıt gibi ağaçların 7 çeşidi koyulmak- edilerek, Nevruz/
tadır. Bunun dışında bir kaba su, ikinci kaba YENİGÜN bayramı
Allahın insanı yaratığı 7 gü- su koyularak ağacın yapraklarının su yüzünde adıyla kutlanır.
nün içinden birinci kalması gerekir. Özel olarak pişirilmiş büyük
günü olarak inan- ekmek, ayran, süt, peynir, yumurta, kanatlı-
larda bulun- ların eti, kurutulan meyveler, ceviz, badem,
maktadır. buğday, mısır yetiştirilip, ezilrek “Sümölök”
Nev- ve “Göcö” yapıyorlar. Onu eve gelen misafir-
ruzun lere ikram ediyorlar. Bu insanlara uzun ömür,
orta- gençlik ve mutluluk dileklerini iletirler. Sebe-
ya çı- bi “Sümölök” ve “Göcö” tabiatın yok olmaya-
kışı cağını, yaşamın devam edeceğini ve geliştiğini
insa- gösteren ulusal tat olarak önemsenmektedir.
nın Kırgızistan-Türkiye ‘Manas’ Üniversitesi’nin
rektörü Prof. Dr. Sebahattin Balcı’nın dediği-
doğa ne göre Türk dünyasında Nevruz bayramı son
ile derece önemli bir bayramdır. Tabi Türkiye’de
ileti- Nevruz bayramını esas itibariyle 1900 ‘la-
şimin rın sonuna kadar ulusal olarak kutlamadık.
temelinde Burada Nevruz bayramı son derecede önem
ortaya çıkıp, verilen, düzeyde kutlanılan ve toplum için
doğa ile yakın çok manası olan bir bayram olarak kutlanıyor.
etkileşimde olan Nevruz yeni bir yılın başlangıcıdır.Yeniden
Kırgızlar bu günü bayram bir hayata ,yeni bir ümide, yeni bir gelecege ve
olarak nitelendirmektedir. yeni bir hedefe doğru gitme algısı demektir.
Kıştan çıkıp hareketli yaz mevsiminin geli-
şini umut ve istek bayramı olarak görülmek- ‘’Bu duygularla Kırgızistanımızın ,Türk
tedir. Kırgız halkı eskiden Nevruz bayramına dünyasının ,Türkiyemizin ve esas itibariyle
çok değer verip eski yılı uğurlamak yeni yılı üniversitemizin bütün çalışanları ve öğrenci-
karşılamak için her türlü hazırlıklar yapmak- lerimizin Nevruz bayramını yürekten kutlu-
taydılar. Örneğin, her bir aile kendi aralarında yorum. Allah Nevruz bayramı vesilesi ile ül-
iyi bir hazırlık yapıp yıkanıp yeni kıyafetlerini kemize birlik, beraberlik ve huzur nasip etsin’’
giyiyorlar. Evin içi, bahçenin etrafı, sokaklar –dedi Üniversite’nin rektörü.
düzenlenmektedir. Kırgızların yazılı belgeleri
“Nevruz” Nevruz bayramını 2000 yıldan fazla
bir zamandan beri kutladıklarını gösteriyor.
Nevruz bayramı Kırgızların resmi bayramları
arasında yer alan milli bayramlardan biridir.
Nevruz bayramının dışında “Çeçkör”, “Ülüş”,
“Ramazan”, “Kurban” bayramları ulusal ve
dini bayramlar olarak kutlanmaktadır.
Bahar geldi, bedene can girdi
Öğr. Gör. Dr. Ulanbek Alimov :
‘Atalarımız tabiatı her zaman diri duran canlı
bir şey olarak önemsenmektedir. Sonbaharın
Nevruz
Mart'14
Nargiza Cumadilova
Nevruz tarihi gelişiyle yeryüzünde yaratılışın kendisinin Türk dünyasında
Kelimenin aslı eski Farsça'dan gelir: Yeni önceki güzelliğini kaybetmeye başlıyor. Kış çeşitli etkinliklerle
anlamındaki nava ve gün ışığı/gün anlamın- mevsimi yaşamının bir bölümünü durduru- kutlanan Nevruz,
daki rəzaŋh birleşerek oluşturmuştur. An- yor. Tabiatın böyle hareketsiz dönemi Şubat her ulusun kendi
lamı "yeni gün/günışığı’dır ve günümüzün ayının 20’sine kadar devam ediyor. Durakla- kültür değerleriyle
Farsça’sında da hâlâ aynı anlamda kullanıl- ma dönemi geçip canlanma döneminin ge-
maktadır (nev: yeni + ruz: gün; anlamı "yeni lişiyle yeryüzünde yaratılış kendisinin eski özdeşleştirip
gün") Nevruz yeni yıl ve yeni gün olarak güzelliğini kazanmaya başlar. Demek ki yaz sembolleştirdiği, özü
Türkçe’ye çevrilmiştir. Fakat halkın içinde bu geldi, bedene can girdi diye atalarımızın geç-
zamana kadar ‘Nevruz’ Bahar bayramı olarak mişteki yaratılışın farklılıklarına olan bakış itibariyle baharın
yaşatılmıştır. Takviminin olmadığı zamanlar- açılarını göstermektedir. gelişinin kutlandığı
da baharın gelmesi bayram olarak kutlanmış- coşkuyla karşılandığı
tır. Bu günden sonra tabiat yenilenerek, doğa Bayram sofrası bir gündür. Nevruz
yeşile bürünmüştür. Bu gün gece ve gündüz Bayramı’na sayılı
birbiriyle eşitlenir. Nevruz bayramında sofraya daha fazla dik-
Tarihteki bilgilere göre Nevruz bayramı mi- kat etmek gereklidir. Örnek verecek olursak günler kala,
lattan önce 7. ve 6. yüzyılda ortaya çıkmıştır. yedi türlü tattan oluşan yemekyapılması la- Kırgızistan’da da
Uzmanların araştırmalarına göre Nevruz’da zım. Ama bu her ailenin kendi imkanlarına ve Nevruz hazırlıkları
gerçekleştiren adetler İslamiyet öncesi adet- ulusal farklılıklarına göre olmaktadır. Örneğin başladı. 21 Mart bütün
lerdir. Örneğin halk bu bayrama 20 gün kala ‘ Orta Asya’nınYakın Doğu ülkelerinin çoğun- varlıklar için uyanış,
Yılın bereketli geçmesi için’ çanak çömlekler- da Nevruz sofrasına Arap dilindeki “Sın” har- diriliş ve yaradılış
de arpa, buğday yeşertilir. fiyle başlayan 7 türlü yemekler ve tan, zeytin, günü olarak kabul
Bazı bilgi kaynaklarına göre ise ‘Nevruz’ biye, nar, tıt gibi ağaçların 7 çeşidi koyulmak- edilerek, Nevruz/
tadır. Bunun dışında bir kaba su, ikinci kaba YENİGÜN bayramı
Allahın insanı yaratığı 7 gü- su koyularak ağacın yapraklarının su yüzünde adıyla kutlanır.
nün içinden birinci kalması gerekir. Özel olarak pişirilmiş büyük
günü olarak inan- ekmek, ayran, süt, peynir, yumurta, kanatlı-
larda bulun- ların eti, kurutulan meyveler, ceviz, badem,
maktadır. buğday, mısır yetiştirilip, ezilrek “Sümölök”
Nev- ve “Göcö” yapıyorlar. Onu eve gelen misafir-
ruzun lere ikram ediyorlar. Bu insanlara uzun ömür,
orta- gençlik ve mutluluk dileklerini iletirler. Sebe-
ya çı- bi “Sümölök” ve “Göcö” tabiatın yok olmaya-
kışı cağını, yaşamın devam edeceğini ve geliştiğini
insa- gösteren ulusal tat olarak önemsenmektedir.
nın Kırgızistan-Türkiye ‘Manas’ Üniversitesi’nin
rektörü Prof. Dr. Sebahattin Balcı’nın dediği-
doğa ne göre Türk dünyasında Nevruz bayramı son
ile derece önemli bir bayramdır. Tabi Türkiye’de
ileti- Nevruz bayramını esas itibariyle 1900 ‘la-
şimin rın sonuna kadar ulusal olarak kutlamadık.
temelinde Burada Nevruz bayramı son derecede önem
ortaya çıkıp, verilen, düzeyde kutlanılan ve toplum için
doğa ile yakın çok manası olan bir bayram olarak kutlanıyor.
etkileşimde olan Nevruz yeni bir yılın başlangıcıdır.Yeniden
Kırgızlar bu günü bayram bir hayata ,yeni bir ümide, yeni bir gelecege ve
olarak nitelendirmektedir. yeni bir hedefe doğru gitme algısı demektir.
Kıştan çıkıp hareketli yaz mevsiminin geli-
şini umut ve istek bayramı olarak görülmek- ‘’Bu duygularla Kırgızistanımızın ,Türk
tedir. Kırgız halkı eskiden Nevruz bayramına dünyasının ,Türkiyemizin ve esas itibariyle
çok değer verip eski yılı uğurlamak yeni yılı üniversitemizin bütün çalışanları ve öğrenci-
karşılamak için her türlü hazırlıklar yapmak- lerimizin Nevruz bayramını yürekten kutlu-
taydılar. Örneğin, her bir aile kendi aralarında yorum. Allah Nevruz bayramı vesilesi ile ül-
iyi bir hazırlık yapıp yıkanıp yeni kıyafetlerini kemize birlik, beraberlik ve huzur nasip etsin’’
giyiyorlar. Evin içi, bahçenin etrafı, sokaklar –dedi Üniversite’nin rektörü.
düzenlenmektedir. Kırgızların yazılı belgeleri
“Nevruz” Nevruz bayramını 2000 yıldan fazla
bir zamandan beri kutladıklarını gösteriyor.
Nevruz bayramı Kırgızların resmi bayramları
arasında yer alan milli bayramlardan biridir.
Nevruz bayramının dışında “Çeçkör”, “Ülüş”,
“Ramazan”, “Kurban” bayramları ulusal ve
dini bayramlar olarak kutlanmaktadır.
Bahar geldi, bedene can girdi
Öğr. Gör. Dr. Ulanbek Alimov :
‘Atalarımız tabiatı her zaman diri duran canlı
bir şey olarak önemsenmektedir. Sonbaharın
