Page 23 - Gazete Manas
P. 23
temmuz'13 MUTFAK 23
Kırgız
mutfağındaki
doğanın tadı
Kuma gömülüp yapılan et, araziye sıvanarak pişen
et, taşın üstünde pişirilen et gibi açık havada pişirilen
yemek çeşidi çoktur. Bunlar avcıların yemekleridir.
Tabi şimdilerde avcılık yapan Kırgızların sayısı da yok
denecek kadar az olunca uzun zamandan beri avcıların
sırrı olarak bilinen yemekleri araştırma ihtiyacı duyduk...
Asel Solpuyeva
Evdeki yemekler genellikle mutfak aletleriy- diye düşünebilirsiniz. Ama korkmayın. Mide
le yapılır. Et malzemesini içeren biftek, pirzola sağlam bir şeklinde içindekilerin hepsini gü-
ve köfte, tencere, kazan ve tavalarda rahatla pi- vende tutacaktır. İçindeki etler ise kemiklerin-
şirilebilir. Peki doğa ile birlikte kalan çoban ve den ayrılıncaya kadar ezilerek bütün tadını bı-
avcılar? Yani doğa şartlarına göre yemekler ya- rakıyor. Bu yemeği yiyenler biliyorlar ki bir kere
panlar. Açık hava yemekleri hem lezzetli hem de tadan için “Taş kordo” artık özlenen bir lezzet
çok ekonomik. olacaktır.
AVCININ SIRLARI İLE Uzun bir yolculuğa çıkanlar için ise “Taş ka-
PAYLAŞMASI lak” adında başka bir yemek daha vardır. Bu ke-
bap türü taşlı yerlerde yapılır. Genellikle kemik-
Uzun zamanlardan beri arazi yemeği ola- siz ince kesilen etler sıcak taşın üstünde 20 da-
rak bilinen yemeklerden bazıları “Taş Kordo” ve kika süre ile bekletilerek pişirilir. Taşlar dağla-
“Taş Kebek”tir. Bunlar çağdaş Kırgız menüsü- rın tepesinden aşağı kayan ince taşlardan seçil-
nün ayrılmaz bir parçasıdır. Ama isimleri unu- melidir.
tulmaya yüz tutmuştur.
Ünlü Aşçı Alham Mamutov’un her za-
Arazi yemekleri ustası Kencebay Cusubali- man misafirlerine sunduğu bu yemek on-
ev hayatı boyunca hayvancılık yapmıştır. Ken- lar tarafından çok seviliyor. Arjantin, İtalya ve
di tecrübelerini ve yemek sırlarını bizimle pay- Brezilya’dan gelen “et severler” bu yemeği “Kır-
laştı: “Gençliğimi tarla ve dağlarda çobanlık ya- gız Kebabı” olarak adlandırıyorlar. “Taş kalak”,
pan babam ile birlikte geçirdim. Boş zamanları- 3 yıl önce “Taş Kebek” adıyla yeniden tanınma-
mızda köydeki avcılarla avcılık yapmaya çıkar- ya başladı. Kebaba bu yeni ismini veren Taabal-
dık. Yol uzun ve zor olurdu. En azından 2 gün dı Egemberdiev, yemeğin tarifini eski Çin tari-
sürerdi. Dağ keçileri genellikle dağlardaki kar- hinde Kırgızlar hakkındaki yazılarda bulmuş.
ların yakınında yaşarlardı. Orada ormanlar çok.
Ormanlar ise ateş yakıp yemek hazırlamak için Mamutov’a göre Çağdaş Kırgız Mutfağı’da
en uygun mekan. Her mesleğin kendine ait özel ise “Taş kebek” 7-10 aylık kuzudan yapılır. Yapı-
kuralları olduğu gibi avcılığın da ipuçları var. En mında ise malzeme olarak odun, kömür ve ince
önemlisi yemek hazırlamak için yer bulmaktır. taşlar kullanılır. Ateş yakıldıktan sonra sıcak taş-
Bir düşünsenize, karnı aç bir avcı ne avlayabilir lar yağlanır ve üzerine etler konulur. Bir kebap-
ki? Aksine, vahşi hayvanlara yem olur.” ta olması gerektiği gibi et ile birlikte sebzeler de
pişirilip ikram edilir.
ÖZLENEN YEMEKLER
Geyik avlandıktan sonra yemek yapma za- GOOGLE NE DER?
manı gelmiş demektir. Etler ayrılır ve doğran-
madan bütün olarak midenin içine koyulur. “Taş kebek”in tercümesi Türkçe “Tas
Dağlarda yetişen doğal baharatları, yeşillikle- kebabı”dır. Bu sebeple yemek tarifini internette
ri unutmamak lazım. Yemeği ise kumun altında arayanlar farklı mutfaklara rastlarlar. Sebebi de
pişiririz. Kumun üstünde ise ateş yakılır. Kum “tas kebabı” adlı benzer yemeklerin farklı mut-
iyice ısındığında etlerin batırılabilineceği kadar faklarda da bulunmasıdır. Türk mutfağında sulu
çukur kazılır. Mide kuma gömülüp, 12 saate ka- bir yemek olan Tas kebabı, Azeri mutfağında ise
dar serbest bırakılır. Mide çatlar, yemek dağılır pilavla beraber sunulan bir yemeği ifade ediyor.
Kırgız
mutfağındaki
doğanın tadı
Kuma gömülüp yapılan et, araziye sıvanarak pişen
et, taşın üstünde pişirilen et gibi açık havada pişirilen
yemek çeşidi çoktur. Bunlar avcıların yemekleridir.
Tabi şimdilerde avcılık yapan Kırgızların sayısı da yok
denecek kadar az olunca uzun zamandan beri avcıların
sırrı olarak bilinen yemekleri araştırma ihtiyacı duyduk...
Asel Solpuyeva
Evdeki yemekler genellikle mutfak aletleriy- diye düşünebilirsiniz. Ama korkmayın. Mide
le yapılır. Et malzemesini içeren biftek, pirzola sağlam bir şeklinde içindekilerin hepsini gü-
ve köfte, tencere, kazan ve tavalarda rahatla pi- vende tutacaktır. İçindeki etler ise kemiklerin-
şirilebilir. Peki doğa ile birlikte kalan çoban ve den ayrılıncaya kadar ezilerek bütün tadını bı-
avcılar? Yani doğa şartlarına göre yemekler ya- rakıyor. Bu yemeği yiyenler biliyorlar ki bir kere
panlar. Açık hava yemekleri hem lezzetli hem de tadan için “Taş kordo” artık özlenen bir lezzet
çok ekonomik. olacaktır.
AVCININ SIRLARI İLE Uzun bir yolculuğa çıkanlar için ise “Taş ka-
PAYLAŞMASI lak” adında başka bir yemek daha vardır. Bu ke-
bap türü taşlı yerlerde yapılır. Genellikle kemik-
Uzun zamanlardan beri arazi yemeği ola- siz ince kesilen etler sıcak taşın üstünde 20 da-
rak bilinen yemeklerden bazıları “Taş Kordo” ve kika süre ile bekletilerek pişirilir. Taşlar dağla-
“Taş Kebek”tir. Bunlar çağdaş Kırgız menüsü- rın tepesinden aşağı kayan ince taşlardan seçil-
nün ayrılmaz bir parçasıdır. Ama isimleri unu- melidir.
tulmaya yüz tutmuştur.
Ünlü Aşçı Alham Mamutov’un her za-
Arazi yemekleri ustası Kencebay Cusubali- man misafirlerine sunduğu bu yemek on-
ev hayatı boyunca hayvancılık yapmıştır. Ken- lar tarafından çok seviliyor. Arjantin, İtalya ve
di tecrübelerini ve yemek sırlarını bizimle pay- Brezilya’dan gelen “et severler” bu yemeği “Kır-
laştı: “Gençliğimi tarla ve dağlarda çobanlık ya- gız Kebabı” olarak adlandırıyorlar. “Taş kalak”,
pan babam ile birlikte geçirdim. Boş zamanları- 3 yıl önce “Taş Kebek” adıyla yeniden tanınma-
mızda köydeki avcılarla avcılık yapmaya çıkar- ya başladı. Kebaba bu yeni ismini veren Taabal-
dık. Yol uzun ve zor olurdu. En azından 2 gün dı Egemberdiev, yemeğin tarifini eski Çin tari-
sürerdi. Dağ keçileri genellikle dağlardaki kar- hinde Kırgızlar hakkındaki yazılarda bulmuş.
ların yakınında yaşarlardı. Orada ormanlar çok.
Ormanlar ise ateş yakıp yemek hazırlamak için Mamutov’a göre Çağdaş Kırgız Mutfağı’da
en uygun mekan. Her mesleğin kendine ait özel ise “Taş kebek” 7-10 aylık kuzudan yapılır. Yapı-
kuralları olduğu gibi avcılığın da ipuçları var. En mında ise malzeme olarak odun, kömür ve ince
önemlisi yemek hazırlamak için yer bulmaktır. taşlar kullanılır. Ateş yakıldıktan sonra sıcak taş-
Bir düşünsenize, karnı aç bir avcı ne avlayabilir lar yağlanır ve üzerine etler konulur. Bir kebap-
ki? Aksine, vahşi hayvanlara yem olur.” ta olması gerektiği gibi et ile birlikte sebzeler de
pişirilip ikram edilir.
ÖZLENEN YEMEKLER
Geyik avlandıktan sonra yemek yapma za- GOOGLE NE DER?
manı gelmiş demektir. Etler ayrılır ve doğran-
madan bütün olarak midenin içine koyulur. “Taş kebek”in tercümesi Türkçe “Tas
Dağlarda yetişen doğal baharatları, yeşillikle- kebabı”dır. Bu sebeple yemek tarifini internette
ri unutmamak lazım. Yemeği ise kumun altında arayanlar farklı mutfaklara rastlarlar. Sebebi de
pişiririz. Kumun üstünde ise ateş yakılır. Kum “tas kebabı” adlı benzer yemeklerin farklı mut-
iyice ısındığında etlerin batırılabilineceği kadar faklarda da bulunmasıdır. Türk mutfağında sulu
çukur kazılır. Mide kuma gömülüp, 12 saate ka- bir yemek olan Tas kebabı, Azeri mutfağında ise
dar serbest bırakılır. Mide çatlar, yemek dağılır pilavla beraber sunulan bir yemeği ifade ediyor.
