Page 7 - Gazete Manas
P. 7
HABER 7
Кыргызстанга бренд болчу Kırgız Giyimleri Mayıs'14
кийиз кийимдер Doğal Boyalarla
Renklendiriliyor Касиет Джолдошбекова
Kasiet Dcoldoşbekova
"Дүйнөдө эсеп-чотсуз таанытууда. Анын негиздөөчүсү Сумсарбек Ünlü Keçe Ustası Burul Mambetova’nın söylediğine göre: ‘Giyim- Өздүк архив
түшүрүлгөн оймолор жок" Мамыралиев дүйнөнүн булуң-бурчу менен ler için yünler merinos cinsi koyunlardan güz döneminde alınıyor.
иштешкен дизайнер-модельер. Сумсарбек Kırgızistan’daki koyun cinsleri dörde ayrılıyor: 1.si Merinos, 2.si Krosp- Мындан бир нече
Кыргызстандагы жүндөр төрт сортко мырза жүндү боёкко салуу ыкмасы туралуу let, 3.sü Linkoln’dür. Eski zamanlardan beri koyunun yününü almadan жыл мурун жүндөн
бөлүнөт: 1-уяң жүн, башкача айтканда кененирээк маалымат берди. “Биз жалаң гана önce onu mutlaka temizliyorlar. Koyunun yünü mükemmel olması için жасалган кийимдер-
“Мэринос”, 2-“Линкольн” жана 3-“Кросплет”. органикалык, химиялык жана синтетикалык iyi beslemek gerekiyor. Öğrencilik yıllarımda Kırgızistan’ın bölgelerini ге көпчүлүк кызыкчу
Белгилүү ууз Бурул Мамбетованын кошулмалары жок боёкторду колдонобуз. inceledim ve Narın Bölgesi’ndeki Koçkor reyonunda koyunların yünle- эмес. Азыркы учурда
айтымында кийим тигилчү жүндөр мэринос Буюмга жана буйрутмага жараша ар кандай ri diğer bölgelere göre daha kaliteli olduğunu gördüm. Diğer bölgeler- аларга суроо талап
тукумундагы койдон күзүндө алынат. өндүрүүчүлөрдүн боёктору менен иштейбиз. deki koyun yünlerinin kalitesi düşüktür’ dedi. абдан көп. Өзгөчө
Илгертен эле кыргыздар койдун жүнүн Анын ичинде чет өлкөлүк өндүрүүчүлөр да
алаардан мурун аны тазалашкан. Эгерде бар (Перу, Пакистан, Индия, Ооганстан, Dünyada bizim desenlerimiz gibi sayısız desenler yok чет өлкөлөрдөн
койлор жакшы жайыттарда багылбаса Өзбекистан, Австрия ж.б.) Өкүнүчтүүсү Ata babalarımız matematik hesaplamaları kullanmadan motifleri iş- келген туристтер
жүндүн сапаты начар болуп калат. “Өзүм бизде био-боёктордун өндүрүүчүлөрү жок, leyebildiğini söyleyen Burul Hanım : ‘Dünyada bizimki gibi matematik
окуп жүргөн кезде Кыргызстандын ошондуктан өзүбүз жасаган боёкторду hesaplama yapmadan yapılan desenler yok. Günümüzde giyimlere bile табигый жүндөн
аймактарынан баардык койлордун колдонобуз. Эски технологиялар менен tuv kııızın desenleri yapıştırılıyor. Aslında erkeklerin desenleri farklı ba- жасалган кийим-
жүндөрүн карап чыккам. Нарындын Кочкор жаңгак, пияздын кабыгы, жалбыз жана yanların ki farklı olması lazım, ne yazık ki günümüzde öğle değil’ dedi. кечелерге кызыгып,
районунда мэринос уяң жүндөрү абдан көп. ар кандай чөптөрдөн келген боёкторду Ceviz, Soğan ve Birçok Bitkinin Kabuklarını Boya İçin Kullanıyoruz сатып алышууда.
Ал эми башка аймактарда кылчык жүндөр пайдаланабыз. Бирок бул өтө оор жана узак ‘ObbO’ markası milli kıyafetleri koyunun yününden yapmayı ter-
басымдуулук кылат”-деди Бурул айым. жумуш. Бардыгы жасап жаткан буюмга cih veren firmalar arasındadır. Onun kurucusu Sumsarbek Mamırali-
жараша болот. Эгерде буйрутма берген адам ev dünyanın bir kaç ülkesi ile çalışıyor. Sumsarbek Bey yünü boyama
Ата-бабаларыбыз бирге экини же үчкө каалаган мөөнөткө чейин жасап жетишкенге işlemi hakkında geniş enformasyon verdi. Biz sadece kimyasal ve sen-
төрттү кошуп, түз чийген эмес. Башкача аракет кылабыз”-дейт Сумсарбек мырза. tetik eklemeleri olmayan organik boyaları kullanıyoruz. Eşyaya ve si-
айтканда, математикалык эсеп-чотту
колдонгон эмес. “Башка өлкөлөрдө биздин “Дүйнөдө жүн жана кийизди колдонгон parişe bağlı farklı üreticilerle çalışıyoruz. Bunun içinde yabancı ülkeler Birkaç yıl öncesine
оймолордой эсеп-чотсуз түшүрүлгөн өлкөлөр абдан көп. Мисалы скандинав de var (Peru, Pakistan, Hindistan, Afganistan, Özbekistan, Avusturya kadar koyun yününden
оймолор жок. Азыркы учурда кийимдерге өлкөлөрү жана ошондой эле Латын Америка, vb.). Maalesef Kırgızistan’da bio boyaları üreten firma yok işte onun için yapılan giyimlerle hiç
туш кийиздердин оймосун да түшүрүп Индия, Монголия, Пакистан, Тибет, Англия, kendimiz yaptığımız boyaları kullanıyoruz. Eski teknolojilerle ceviz ve kimse ilgilenmiyordu.
атышат. Бул туура эмес. Аялдардын Орусия, Казахстан өлкөлөрү. “Мактангандай soğan kabuğundan ve farklı otlardan yapılan boyaları kullanıyoruz fakat
кийимине башка, эркектердикине башка болбоюн, бирок Кыргызстандагы кол bu çok uzun ve zor bir iş. Her işlem siparişe bağlı, sipariş veren insanın Günümüzde bu
оймолор түшүрүлөт.” – дейт Бурул өнөрчүлөрдүн креативдүүлүгү жана bekleme süresi de bunu etkiliyor’ dedi. giyimlerle ilgilenen
Мамбетова. Маек учурунда Бурул айымдын жасаган буюмдарынын сапаты бийигирээк. insanların sayısı
ательесинде кызуу иш жүрүп жаткан экен. Биз атайын BIO Product рыногу менен ‘Bizim ürünlerimiz herkes için değil, bu işe değer verenler içindir’ arttı. Özellikle diğer
Ал өз шакирттери менен көргөзмөгө иштейбиз. Бизди бул рынокто таанышат Dünyada Latin Amerika, Hindistan, Moğolistan, Pakistan ve Tibet ülkelerden gelen
даярданып жатыптыр. жана Кыргызстанды жакшы тааныштыруу gibi birçok ülkede yünden eşya yapıldığını belirten Sumsarbek Bey: turistler bu giyimleri
үчүн өтө көп иштедик. Ошон үчүн жаңы ‘Reklam yapmak istemiyorum ancak Kırgızistan’ın tasarımcılarının ya- daha çok satın alıyor.
“Жаңгак, пияздын кабыгы, тенденцияларды, багыттарды эске алууга ratıcılığı ve onların yaptığı işlerin kalitesi daha yüksektir. Biz bio ürünleri
жалбыздан алынган боёкторду аракет кылабыз” – деди Сумсарбек мырза. üretenlerle çalışıyoruz. Bizi bu pazarda iyi tanıyorlar, çünkü biz onların
bizi tanıması için çok çaba harcadık. İşte onun için trendi, yeni bagyt
колдонобуз” “Кийиз менен да өз тилинде dikkate almaya çalışıyoruz’ dedi.
сүйлөшөбүз” ‘Keçe ile kendi dilinde konuşuyoruz’
Белгилүү “Оббо” бренди кыргыз Yün bu kullanılması kolay ve aynı anda zor olan özel bir malzemedir.
улуттунун калориттик кийимдерин Keçe tembellikten hoşlanmıyor. Biz onunla kendi dilinde konuşuyoruz.
Kaliteli keçeyi Kırgızistan’da bulmak çok zordur. Sovyet dönemindeki
Жүн бул колдонуунун жөнөкөйлүгү Kırgızistan’daki merinos yününü şimdi bulmak oldukça zordur.
жана даярдалуусунун оордугу менен
айырмаланган өзгөчө материал. “Кийиз
жалкоолукту жактырбайт. Биз аны менен
өз тилинде сүйлөшөбүз. Көчмөн калк
болгондуктан, кийиз биздин жашообузда ар
дайым бар болгон жана маданиятыбыздын
ажырагыз бөлүгү. Жакшы кийизди
Кыргызстанда табуу оор, эгерде союз
маалында биздин кыргызстандык “меринос”
сапаттын эталону болсо азыр ал азайды.
Биздин сатуучулар жүндү болбогон баада
Кытайга сатууда. Тилекке каршы мамлекет
кол өнөрчүлөргө эч жардам бербейт,
бирок эл аралык уюмдардын биздин кол
өнөрчүлүгүбуздүн өнүгүүсүндө салымы
зор»-деп билдирди Сумсарбек Мамыралиев.
Кыргызстанга бренд болчу Kırgız Giyimleri Mayıs'14
кийиз кийимдер Doğal Boyalarla
Renklendiriliyor Касиет Джолдошбекова
Kasiet Dcoldoşbekova
"Дүйнөдө эсеп-чотсуз таанытууда. Анын негиздөөчүсү Сумсарбек Ünlü Keçe Ustası Burul Mambetova’nın söylediğine göre: ‘Giyim- Өздүк архив
түшүрүлгөн оймолор жок" Мамыралиев дүйнөнүн булуң-бурчу менен ler için yünler merinos cinsi koyunlardan güz döneminde alınıyor.
иштешкен дизайнер-модельер. Сумсарбек Kırgızistan’daki koyun cinsleri dörde ayrılıyor: 1.si Merinos, 2.si Krosp- Мындан бир нече
Кыргызстандагы жүндөр төрт сортко мырза жүндү боёкко салуу ыкмасы туралуу let, 3.sü Linkoln’dür. Eski zamanlardan beri koyunun yününü almadan жыл мурун жүндөн
бөлүнөт: 1-уяң жүн, башкача айтканда кененирээк маалымат берди. “Биз жалаң гана önce onu mutlaka temizliyorlar. Koyunun yünü mükemmel olması için жасалган кийимдер-
“Мэринос”, 2-“Линкольн” жана 3-“Кросплет”. органикалык, химиялык жана синтетикалык iyi beslemek gerekiyor. Öğrencilik yıllarımda Kırgızistan’ın bölgelerini ге көпчүлүк кызыкчу
Белгилүү ууз Бурул Мамбетованын кошулмалары жок боёкторду колдонобуз. inceledim ve Narın Bölgesi’ndeki Koçkor reyonunda koyunların yünle- эмес. Азыркы учурда
айтымында кийим тигилчү жүндөр мэринос Буюмга жана буйрутмага жараша ар кандай ri diğer bölgelere göre daha kaliteli olduğunu gördüm. Diğer bölgeler- аларга суроо талап
тукумундагы койдон күзүндө алынат. өндүрүүчүлөрдүн боёктору менен иштейбиз. deki koyun yünlerinin kalitesi düşüktür’ dedi. абдан көп. Өзгөчө
Илгертен эле кыргыздар койдун жүнүн Анын ичинде чет өлкөлүк өндүрүүчүлөр да
алаардан мурун аны тазалашкан. Эгерде бар (Перу, Пакистан, Индия, Ооганстан, Dünyada bizim desenlerimiz gibi sayısız desenler yok чет өлкөлөрдөн
койлор жакшы жайыттарда багылбаса Өзбекистан, Австрия ж.б.) Өкүнүчтүүсү Ata babalarımız matematik hesaplamaları kullanmadan motifleri iş- келген туристтер
жүндүн сапаты начар болуп калат. “Өзүм бизде био-боёктордун өндүрүүчүлөрү жок, leyebildiğini söyleyen Burul Hanım : ‘Dünyada bizimki gibi matematik
окуп жүргөн кезде Кыргызстандын ошондуктан өзүбүз жасаган боёкторду hesaplama yapmadan yapılan desenler yok. Günümüzde giyimlere bile табигый жүндөн
аймактарынан баардык койлордун колдонобуз. Эски технологиялар менен tuv kııızın desenleri yapıştırılıyor. Aslında erkeklerin desenleri farklı ba- жасалган кийим-
жүндөрүн карап чыккам. Нарындын Кочкор жаңгак, пияздын кабыгы, жалбыз жана yanların ki farklı olması lazım, ne yazık ki günümüzde öğle değil’ dedi. кечелерге кызыгып,
районунда мэринос уяң жүндөрү абдан көп. ар кандай чөптөрдөн келген боёкторду Ceviz, Soğan ve Birçok Bitkinin Kabuklarını Boya İçin Kullanıyoruz сатып алышууда.
Ал эми башка аймактарда кылчык жүндөр пайдаланабыз. Бирок бул өтө оор жана узак ‘ObbO’ markası milli kıyafetleri koyunun yününden yapmayı ter-
басымдуулук кылат”-деди Бурул айым. жумуш. Бардыгы жасап жаткан буюмга cih veren firmalar arasındadır. Onun kurucusu Sumsarbek Mamırali-
жараша болот. Эгерде буйрутма берген адам ev dünyanın bir kaç ülkesi ile çalışıyor. Sumsarbek Bey yünü boyama
Ата-бабаларыбыз бирге экини же үчкө каалаган мөөнөткө чейин жасап жетишкенге işlemi hakkında geniş enformasyon verdi. Biz sadece kimyasal ve sen-
төрттү кошуп, түз чийген эмес. Башкача аракет кылабыз”-дейт Сумсарбек мырза. tetik eklemeleri olmayan organik boyaları kullanıyoruz. Eşyaya ve si-
айтканда, математикалык эсеп-чотту
колдонгон эмес. “Башка өлкөлөрдө биздин “Дүйнөдө жүн жана кийизди колдонгон parişe bağlı farklı üreticilerle çalışıyoruz. Bunun içinde yabancı ülkeler Birkaç yıl öncesine
оймолордой эсеп-чотсуз түшүрүлгөн өлкөлөр абдан көп. Мисалы скандинав de var (Peru, Pakistan, Hindistan, Afganistan, Özbekistan, Avusturya kadar koyun yününden
оймолор жок. Азыркы учурда кийимдерге өлкөлөрү жана ошондой эле Латын Америка, vb.). Maalesef Kırgızistan’da bio boyaları üreten firma yok işte onun için yapılan giyimlerle hiç
туш кийиздердин оймосун да түшүрүп Индия, Монголия, Пакистан, Тибет, Англия, kendimiz yaptığımız boyaları kullanıyoruz. Eski teknolojilerle ceviz ve kimse ilgilenmiyordu.
атышат. Бул туура эмес. Аялдардын Орусия, Казахстан өлкөлөрү. “Мактангандай soğan kabuğundan ve farklı otlardan yapılan boyaları kullanıyoruz fakat
кийимине башка, эркектердикине башка болбоюн, бирок Кыргызстандагы кол bu çok uzun ve zor bir iş. Her işlem siparişe bağlı, sipariş veren insanın Günümüzde bu
оймолор түшүрүлөт.” – дейт Бурул өнөрчүлөрдүн креативдүүлүгү жана bekleme süresi de bunu etkiliyor’ dedi. giyimlerle ilgilenen
Мамбетова. Маек учурунда Бурул айымдын жасаган буюмдарынын сапаты бийигирээк. insanların sayısı
ательесинде кызуу иш жүрүп жаткан экен. Биз атайын BIO Product рыногу менен ‘Bizim ürünlerimiz herkes için değil, bu işe değer verenler içindir’ arttı. Özellikle diğer
Ал өз шакирттери менен көргөзмөгө иштейбиз. Бизди бул рынокто таанышат Dünyada Latin Amerika, Hindistan, Moğolistan, Pakistan ve Tibet ülkelerden gelen
даярданып жатыптыр. жана Кыргызстанды жакшы тааныштыруу gibi birçok ülkede yünden eşya yapıldığını belirten Sumsarbek Bey: turistler bu giyimleri
үчүн өтө көп иштедик. Ошон үчүн жаңы ‘Reklam yapmak istemiyorum ancak Kırgızistan’ın tasarımcılarının ya- daha çok satın alıyor.
“Жаңгак, пияздын кабыгы, тенденцияларды, багыттарды эске алууга ratıcılığı ve onların yaptığı işlerin kalitesi daha yüksektir. Biz bio ürünleri
жалбыздан алынган боёкторду аракет кылабыз” – деди Сумсарбек мырза. üretenlerle çalışıyoruz. Bizi bu pazarda iyi tanıyorlar, çünkü biz onların
bizi tanıması için çok çaba harcadık. İşte onun için trendi, yeni bagyt
колдонобуз” “Кийиз менен да өз тилинде dikkate almaya çalışıyoruz’ dedi.
сүйлөшөбүз” ‘Keçe ile kendi dilinde konuşuyoruz’
Белгилүү “Оббо” бренди кыргыз Yün bu kullanılması kolay ve aynı anda zor olan özel bir malzemedir.
улуттунун калориттик кийимдерин Keçe tembellikten hoşlanmıyor. Biz onunla kendi dilinde konuşuyoruz.
Kaliteli keçeyi Kırgızistan’da bulmak çok zordur. Sovyet dönemindeki
Жүн бул колдонуунун жөнөкөйлүгү Kırgızistan’daki merinos yününü şimdi bulmak oldukça zordur.
жана даярдалуусунун оордугу менен
айырмаланган өзгөчө материал. “Кийиз
жалкоолукту жактырбайт. Биз аны менен
өз тилинде сүйлөшөбүз. Көчмөн калк
болгондуктан, кийиз биздин жашообузда ар
дайым бар болгон жана маданиятыбыздын
ажырагыз бөлүгү. Жакшы кийизди
Кыргызстанда табуу оор, эгерде союз
маалында биздин кыргызстандык “меринос”
сапаттын эталону болсо азыр ал азайды.
Биздин сатуучулар жүндү болбогон баада
Кытайга сатууда. Тилекке каршы мамлекет
кол өнөрчүлөргө эч жардам бербейт,
бирок эл аралык уюмдардын биздин кол
өнөрчүлүгүбуздүн өнүгүүсүндө салымы
зор»-деп билдирди Сумсарбек Мамыралиев.
