Page 13 - Gazete Manas
P. 13
HABER 13
оБюалначңуык зойкнаонйдтай? Çocuğunuz hang N san'15
Азыркы дүкөндөрдө оюнчуктардын түрү өтө көп. Алардын көптүгүнөн oyuncaklarla oynuyor?
тандай албай, башың да адашат. Бирок, кайсы оюнчук балаңыз үчүн кан-
дай таасир калтырып, кандай тарбиялык маанигеээ, кеп мына ушунда. Сезим Токтобек кызы Günümüzde mağazalarda her çeş t oyuncakları bulab l r z. Oyuncakların çok çeş tl
Анда эмесе, балдар ойногон оюнчуктар дүйнөсүнүн сырларын бирге тал- Sezim Toktobek kızı olması neden yle mağazaya g rd ğ m zde kafamız karışab l r. Ama hang oyuncağın ço-
дап көрсөк, окурман. cuklara nasıl eğ t m vereceğ n ve etk leyeceğ n düşünmel y z.
Кандай оюнчуктарга суроо- менен айтышат. Айла жок алар суроо-талапка жа- Hangi oyuncaklara talep tarafından b ze kal te kontrol uygulanıyor.
талап көп? раша заманбап оюнчуктарды алып келип жатыш- büyük? Tüm oyuncakları kend m get rd ğ m ç n
канын да жашырышпайт. Оюнчук өндүрүүчүлөр güven l r oyuncakları almaya çalışıyorum.
Шаардын соода борборлорундагы кыздарга эң ириде, сиздин балаңыздын психологиялык ка- Büyük oyuncak mağazalarında kız Modern oyuncaklar üzer ne konuşacak
арналган оюнчук бөлүмдөрүндө заманбап куур- лыптанышына оң таасир бере турган факторго çocukları ç n kukla savaşlarını göreb l r z. olursak onlar çok çabuk satılıyor. Çocuklar
чактардын “согушун” көрсөк болот. Сатуучулар- эмес, а өтүмдүүлүгү жогору боло турган оюнчук- Oyuncak satış elemanlar ının fadeler ne genell kle barb , robot, teknoloj k
дын айтымында, азыркы кыздар Барбинин Голли- тарды өндүрүүгө кызыктар экенин да унутта кал- göre günümüz kız çocuklar barb en n oyuncakları terc h ed yorlar. Bu tür
вуд кечелериндеги, ишкер айым, музыка фанатта- тырбаш керек. Hollywood part s ndek , ş kadını, şarkıcı, oyuncaklara taleb n fazla olmasından dolayı
ры, ырчы, модель ж.б. түрлөрүн тандашат. Ошон- model vb. türler n terc h ed yorlar. b z de bu oyuncakları satıyoruz” - ded .
дой эле кичинекей кыздарга баарынан да Глюко- Заманбап оюнчуктар баланын Bunların ç nden Glyukoza ve barb den
за менен Барбинин аралашмасы: оозу боёлгон, психологиясына кандай таасир oluşan, makyaj, c ns, açık renklerle boyalı Oyuncaklar çocukların
ичке жынсы шымдары, ачык өңгө боёлгон чачта- берет? saçı, yüksek topuklu ayakkabısı olan kuklayı
ры, бийик такалуу бут кийими бар куурчактар- sev yorlar. Bunun yanında oyuncak bebeğe psikolojilerini nasıl
дын образы жагат. Мындай образдагы куурчактар Ойноо процесси балдар үчүн индивиддин artı olarak eş, çocuk, ev ve b r dolap dolusu
үчүн өзүнчө күйөө, балдарын, үй, машина, яхта, түптөлүшүнө көмөк болот. Алар жөн гана бала- g ys alınab l r. etkiliyor?
мотоцикл, гардероб толо кийим жана ар кандай нын жүрүм-туруму менен мүнөзүнүн калыпта- Oyuncaklar çocukların k ş l k
аксессуарларын кошуп сатып алууга болот. нышына таасир тийгизбестен, башка адамдар Ps kologlar: nce bel ‘barb ler’ küçük oluşumunda öneml b r yere sah pt r.
менен да сүйлөшүүсүнө жардам болушу керек. kızlara anne olma h ss n vermen n yer ne, Onlar çocuğun sadece davranışlarını
Психологдор кымча бел “барбилер” кичинекей Каармандардын бардык жаман сапаттарын бала vücut yapısını bozmadan, lk olarak kend ve karakter n etk lemekle kalmaz aynı
кыздарды эне болуу сезимин ойготуунун ордуна, өзүнө сиңирип алат, ошондуктан балага « мүнөзү dış görünüşüne bakılması gerekt ğ n zamanda çocukların nsanlarla let ş m
фигураны бузбай сактап, өзүңдүн келбетиңе би- жаман » оюнчукту сатып бербей эле койгон оң. bel rten benc ll k h sler n kalıp hal ne kurmalarına da etk eder. Bebekler her
ринчи кезекте караш керек деген эгоисттик се- Ал эми компьютер, мобилдик телефон жана баш- ben mseme ğ n fade etmekted rler. şey hızlı b r şek lde öğreneb ld kler ç n
зимдерди калыптандырат деп эскертишет. Мын- ка гаджеттер менен ашкере колдонуу баланы Ayrıca ps kologlar: ‘hazır ev, kıyafetler, kap- onları kötü davranışlara yönelteb lecek
дан тышкары, даяр үй, кийим-кече, идиш-аяк- түнт кылып, коомдогу жашоосунун түптөлүшүнө kaçak, kızların beğen ler n , sanat eserler n oyuncakları almamalıyız. B lg sayar, cep
тар кыздардын фантазиясын, чыгармачылыгын тоскоол болот. gel şt rmemekle b rl kte, hazır, kolay hayata telefonu g b araçları çok kullanan çocuklar
өстүрбөй, даяр оокатка көндүргөн психология- alıştırma ps koloj s n oluşturmaktadır’ çek ngen olup topluma ayak uydurmakta
ны тарбиялайт да экен. "Азыр дүкөндөрдү кыдырсаңыз, анда тамеки şekl nde fade etmekted rler. zorluk çekmekted rler.
чеккен, бөтөлкө көтөргөн жумшак оюнчуктарды Anaokulun eğ tmen Saltanat
Ал эми эркек балдардын арасында "Человек чекеден жолуктурасыз. Аларды балаңыз жакты- Erkek çocuklar ç n mağazalarda N kolayeva el nde ş şe tutan maymunu
паук" жана "Бэтмен" сыяктуу кино жана муль- рып туруп алса, кантип алып бербей коюу керек, her türlü elektron k uçak, gem , araba, göstererek, “Mağazalarda ağzında s gara
тфильм каармандары өзгөчө орунда турат. Мын- бул да маселе. Андыктан терс мүнөздөгү оюнчук s lahları bulab lmektey z. Örümcek adam ve alkol çen oyuncak gördüğümüzde
дай оюнчуктар балдарды баатыр болгонго бир алып берерден мурда ата-эне биринчи мультфиль- Betman g b ç zg f lm kahramanlarının t ks n r z. Böyle b r oyuncak ‘Nu pogod ’
жагынан үндөсө, экинчи тараптан мушташка кы- мдерди балага көргөзүп, андагы терс каармандар oyuncakları erkek çocuklar arasında çok ( Rus ç zg f lm) ç zg f lm ndek kurdun
зыктырып, башка маданиятты да таңуулай турга- тууралуу пикир жаратууга умтулушу шарт. Деге- popüler. Fakat tren yolu, Logo g b zekâ karakter n gösterse de çocuklar oyuncak
нын айта кетүү керек. Ошондой эле электрондо- ле баланын жаман-жакшы түшүнүгүнүн калыпта- gel şt r c oyuncaklar terc h ed lm yor. alırken ney n y , ney n kötü olduğunu ayırt
шкон өзү жүргөн машинелер да балдардын кызы- нышында оюнчуктардын да, мультфильмдердин Bu tür oyuncaklar çocuklarda b r yandan, edemezler. Ancak anne ve babalar bu tarz
гуусун арттырып келет. Алар албетте, баланын да ролу чоң эмеспи. Ошентсе да, «Жаман ада- kahramanlık h ss uyandırsa da d ğer oyuncakları almadan önce çocuklarına bu
көркөм фантазиясын чектеп, кызыгуусун дароо ты» бар оюнчуктардан оолак эле болгон жакшы", yandan ş ddete teşv k e ğ n söyleyeb l r z. ç zg f lmler zletmemel ve kötü karaktere
эле таратат. - деп эсептейт Бишкектеги бала бакча тарбиячы- Bununla beraber elektron k araçlar da sah p oyuncakları terc h etmemel ler”,- ded .
сы Салтанат Николаева. çocukların lg s n çekmekted r. Oyuncaklar Hayatımızda ufak tefek ayrıntıları
Мындан тышкары базарларда катар-катар ти- doğal olarak çocukların sanat dünyasını da önems z görürsek y b reyler
зилген өтмөктөрдө сатылган оюнчуктардын көбү Корутундулап айтарыбыз, жашоодо көңүл sınırlamaktadır. yet şt remey z. Bu ayrıntılara çocukların
бизге Кытайдан келген. Сатуучулардын айтымы- бурбаган майда-барат нерселердин алдын ал- oynadığı oyuncaklar da dâh ld r. Çünkü
на караганда, аларга резина оюнчуктарды алып баса, келечекте кесепети чоң болору бештен Pazarlarda sted ğ m z f yat ve kal tede çocuklar oynadıkları oyuncakları
келүүгө тыюу салынган жана алып келинген оюн- белгилүү. Демек, балаңыз ойногон оюнчук да oyuncaklar bulab lmektey z. Ancak bu ben msemeye başlar ve o karakter le
чуктарга сапаттык сертификат талап кылынат. эртеңки күндөгү анын эр жетилишине зор тааси- oyuncakların heps Ç n’den gel yor. Kauçuk bütünleş r. Çocuğunuzun s gara çen, alkol
рин тийгизерин эсиңизден чыгарбасаңыз экен, oyuncakların thal ed lmes yasaklandı. kullanan b r olduğunu düşünün…
Сатуучулар конструктор, темир жол сыяк- окурман. Bunun yanında get r len oyuncakların kal te
туу баланын фантазиясын өстүргөн оюнчуктар belges n n olması gerek yor.
азыркы балдарга жага бербей калганын өкүнүү
Oyuncak satıcısı Asan “Müdürlük
оБюалначңуык зойкнаонйдтай? Çocuğunuz hang N san'15
Азыркы дүкөндөрдө оюнчуктардын түрү өтө көп. Алардын көптүгүнөн oyuncaklarla oynuyor?
тандай албай, башың да адашат. Бирок, кайсы оюнчук балаңыз үчүн кан-
дай таасир калтырып, кандай тарбиялык маанигеээ, кеп мына ушунда. Сезим Токтобек кызы Günümüzde mağazalarda her çeş t oyuncakları bulab l r z. Oyuncakların çok çeş tl
Анда эмесе, балдар ойногон оюнчуктар дүйнөсүнүн сырларын бирге тал- Sezim Toktobek kızı olması neden yle mağazaya g rd ğ m zde kafamız karışab l r. Ama hang oyuncağın ço-
дап көрсөк, окурман. cuklara nasıl eğ t m vereceğ n ve etk leyeceğ n düşünmel y z.
Кандай оюнчуктарга суроо- менен айтышат. Айла жок алар суроо-талапка жа- Hangi oyuncaklara talep tarafından b ze kal te kontrol uygulanıyor.
талап көп? раша заманбап оюнчуктарды алып келип жатыш- büyük? Tüm oyuncakları kend m get rd ğ m ç n
канын да жашырышпайт. Оюнчук өндүрүүчүлөр güven l r oyuncakları almaya çalışıyorum.
Шаардын соода борборлорундагы кыздарга эң ириде, сиздин балаңыздын психологиялык ка- Büyük oyuncak mağazalarında kız Modern oyuncaklar üzer ne konuşacak
арналган оюнчук бөлүмдөрүндө заманбап куур- лыптанышына оң таасир бере турган факторго çocukları ç n kukla savaşlarını göreb l r z. olursak onlar çok çabuk satılıyor. Çocuklar
чактардын “согушун” көрсөк болот. Сатуучулар- эмес, а өтүмдүүлүгү жогору боло турган оюнчук- Oyuncak satış elemanlar ının fadeler ne genell kle barb , robot, teknoloj k
дын айтымында, азыркы кыздар Барбинин Голли- тарды өндүрүүгө кызыктар экенин да унутта кал- göre günümüz kız çocuklar barb en n oyuncakları terc h ed yorlar. Bu tür
вуд кечелериндеги, ишкер айым, музыка фанатта- тырбаш керек. Hollywood part s ndek , ş kadını, şarkıcı, oyuncaklara taleb n fazla olmasından dolayı
ры, ырчы, модель ж.б. түрлөрүн тандашат. Ошон- model vb. türler n terc h ed yorlar. b z de bu oyuncakları satıyoruz” - ded .
дой эле кичинекей кыздарга баарынан да Глюко- Заманбап оюнчуктар баланын Bunların ç nden Glyukoza ve barb den
за менен Барбинин аралашмасы: оозу боёлгон, психологиясына кандай таасир oluşan, makyaj, c ns, açık renklerle boyalı Oyuncaklar çocukların
ичке жынсы шымдары, ачык өңгө боёлгон чачта- берет? saçı, yüksek topuklu ayakkabısı olan kuklayı
ры, бийик такалуу бут кийими бар куурчактар- sev yorlar. Bunun yanında oyuncak bebeğe psikolojilerini nasıl
дын образы жагат. Мындай образдагы куурчактар Ойноо процесси балдар үчүн индивиддин artı olarak eş, çocuk, ev ve b r dolap dolusu
үчүн өзүнчө күйөө, балдарын, үй, машина, яхта, түптөлүшүнө көмөк болот. Алар жөн гана бала- g ys alınab l r. etkiliyor?
мотоцикл, гардероб толо кийим жана ар кандай нын жүрүм-туруму менен мүнөзүнүн калыпта- Oyuncaklar çocukların k ş l k
аксессуарларын кошуп сатып алууга болот. нышына таасир тийгизбестен, башка адамдар Ps kologlar: nce bel ‘barb ler’ küçük oluşumunda öneml b r yere sah pt r.
менен да сүйлөшүүсүнө жардам болушу керек. kızlara anne olma h ss n vermen n yer ne, Onlar çocuğun sadece davranışlarını
Психологдор кымча бел “барбилер” кичинекей Каармандардын бардык жаман сапаттарын бала vücut yapısını bozmadan, lk olarak kend ve karakter n etk lemekle kalmaz aynı
кыздарды эне болуу сезимин ойготуунун ордуна, өзүнө сиңирип алат, ошондуктан балага « мүнөзү dış görünüşüne bakılması gerekt ğ n zamanda çocukların nsanlarla let ş m
фигураны бузбай сактап, өзүңдүн келбетиңе би- жаман » оюнчукту сатып бербей эле койгон оң. bel rten benc ll k h sler n kalıp hal ne kurmalarına da etk eder. Bebekler her
ринчи кезекте караш керек деген эгоисттик се- Ал эми компьютер, мобилдик телефон жана баш- ben mseme ğ n fade etmekted rler. şey hızlı b r şek lde öğreneb ld kler ç n
зимдерди калыптандырат деп эскертишет. Мын- ка гаджеттер менен ашкере колдонуу баланы Ayrıca ps kologlar: ‘hazır ev, kıyafetler, kap- onları kötü davranışlara yönelteb lecek
дан тышкары, даяр үй, кийим-кече, идиш-аяк- түнт кылып, коомдогу жашоосунун түптөлүшүнө kaçak, kızların beğen ler n , sanat eserler n oyuncakları almamalıyız. B lg sayar, cep
тар кыздардын фантазиясын, чыгармачылыгын тоскоол болот. gel şt rmemekle b rl kte, hazır, kolay hayata telefonu g b araçları çok kullanan çocuklar
өстүрбөй, даяр оокатка көндүргөн психология- alıştırma ps koloj s n oluşturmaktadır’ çek ngen olup topluma ayak uydurmakta
ны тарбиялайт да экен. "Азыр дүкөндөрдү кыдырсаңыз, анда тамеки şekl nde fade etmekted rler. zorluk çekmekted rler.
чеккен, бөтөлкө көтөргөн жумшак оюнчуктарды Anaokulun eğ tmen Saltanat
Ал эми эркек балдардын арасында "Человек чекеден жолуктурасыз. Аларды балаңыз жакты- Erkek çocuklar ç n mağazalarda N kolayeva el nde ş şe tutan maymunu
паук" жана "Бэтмен" сыяктуу кино жана муль- рып туруп алса, кантип алып бербей коюу керек, her türlü elektron k uçak, gem , araba, göstererek, “Mağazalarda ağzında s gara
тфильм каармандары өзгөчө орунда турат. Мын- бул да маселе. Андыктан терс мүнөздөгү оюнчук s lahları bulab lmektey z. Örümcek adam ve alkol çen oyuncak gördüğümüzde
дай оюнчуктар балдарды баатыр болгонго бир алып берерден мурда ата-эне биринчи мультфиль- Betman g b ç zg f lm kahramanlarının t ks n r z. Böyle b r oyuncak ‘Nu pogod ’
жагынан үндөсө, экинчи тараптан мушташка кы- мдерди балага көргөзүп, андагы терс каармандар oyuncakları erkek çocuklar arasında çok ( Rus ç zg f lm) ç zg f lm ndek kurdun
зыктырып, башка маданиятты да таңуулай турга- тууралуу пикир жаратууга умтулушу шарт. Деге- popüler. Fakat tren yolu, Logo g b zekâ karakter n gösterse de çocuklar oyuncak
нын айта кетүү керек. Ошондой эле электрондо- ле баланын жаман-жакшы түшүнүгүнүн калыпта- gel şt r c oyuncaklar terc h ed lm yor. alırken ney n y , ney n kötü olduğunu ayırt
шкон өзү жүргөн машинелер да балдардын кызы- нышында оюнчуктардын да, мультфильмдердин Bu tür oyuncaklar çocuklarda b r yandan, edemezler. Ancak anne ve babalar bu tarz
гуусун арттырып келет. Алар албетте, баланын да ролу чоң эмеспи. Ошентсе да, «Жаман ада- kahramanlık h ss uyandırsa da d ğer oyuncakları almadan önce çocuklarına bu
көркөм фантазиясын чектеп, кызыгуусун дароо ты» бар оюнчуктардан оолак эле болгон жакшы", yandan ş ddete teşv k e ğ n söyleyeb l r z. ç zg f lmler zletmemel ve kötü karaktere
эле таратат. - деп эсептейт Бишкектеги бала бакча тарбиячы- Bununla beraber elektron k araçlar da sah p oyuncakları terc h etmemel ler”,- ded .
сы Салтанат Николаева. çocukların lg s n çekmekted r. Oyuncaklar Hayatımızda ufak tefek ayrıntıları
Мындан тышкары базарларда катар-катар ти- doğal olarak çocukların sanat dünyasını da önems z görürsek y b reyler
зилген өтмөктөрдө сатылган оюнчуктардын көбү Корутундулап айтарыбыз, жашоодо көңүл sınırlamaktadır. yet şt remey z. Bu ayrıntılara çocukların
бизге Кытайдан келген. Сатуучулардын айтымы- бурбаган майда-барат нерселердин алдын ал- oynadığı oyuncaklar da dâh ld r. Çünkü
на караганда, аларга резина оюнчуктарды алып баса, келечекте кесепети чоң болору бештен Pazarlarda sted ğ m z f yat ve kal tede çocuklar oynadıkları oyuncakları
келүүгө тыюу салынган жана алып келинген оюн- белгилүү. Демек, балаңыз ойногон оюнчук да oyuncaklar bulab lmektey z. Ancak bu ben msemeye başlar ve o karakter le
чуктарга сапаттык сертификат талап кылынат. эртеңки күндөгү анын эр жетилишине зор тааси- oyuncakların heps Ç n’den gel yor. Kauçuk bütünleş r. Çocuğunuzun s gara çen, alkol
рин тийгизерин эсиңизден чыгарбасаңыз экен, oyuncakların thal ed lmes yasaklandı. kullanan b r olduğunu düşünün…
Сатуучулар конструктор, темир жол сыяк- окурман. Bunun yanında get r len oyuncakların kal te
туу баланын фантазиясын өстүргөн оюнчуктар belges n n olması gerek yor.
азыркы балдарга жага бербей калганын өкүнүү
Oyuncak satıcısı Asan “Müdürlük
